Verkiezingsprogramma's 2025 overboete huis zonder bewoning
BIJ1 wil leegstand van woningen streng aanpakken door hoge boetes op te leggen aan eigenaren die hun panden onnodig leeg laten staan. Bij langdurige overtreding kan de boete oplopen tot de volledige waarde van het pand in drie jaar, waarna onteigening volgt en de woning wordt toegewezen aan mensen die er daadwerkelijk in gaan wonen. Dit beleid is bedoeld om speculatie en woningtekort tegen te gaan en wonen als basisrecht te waarborgen.
Hoge boete op langdurige leegstand van woningen
BIJ1 stelt voor om eigenaren van onnodig leegstaande woningen een hoge, progressieve boete op te leggen die kan oplopen tot 2,8% van de WOZ-waarde per maand. Dit moet leegstand onaantrekkelijk maken en speculatie tegengaan, zodat woningen beschikbaar komen voor mensen die ze nodig hebben.
“Er komen hoge leegstandsboetes bij langdurige onnodige leegstand; als de eigenaar meerdere waarschuwingen negeert kan dit progressief oplopen tot 2,8% van de WOZ-waarde per maand, wat neerkomt op een boete van de volledige waarde van het pand in drie jaar.”
“Wie een woning onnodig leeg laat staan, betaalt een boete van 2,8% van de WOZ-waarde per maand (100% van de waarde in 3 jaar).”
Onteigening na langdurige leegstand en boete
Als de eigenaar na meerdere waarschuwingen en hoge boetes de woning nog steeds onnodig leeg laat staan, volgt onteigening. De woning wordt dan toegewezen aan mensen om te wonen, waarmee BIJ1 wil voorkomen dat woningen als speculatieobject dienen.
“Na 3 jaar onteigenen (terugpakken) we de woning en wijzen die toe aan mensen om te wonen.”
“Er komen proactieve onteigeningsinstrumenten voor gemeenten met uitgebreide wettelijke grondslag. Er komt een door de overheid gesubsidieerd gemeentelijk fonds voor de onteigening van leegstaande woningen.”
D66 doet in haar verkiezingsprogramma geen concrete voorstellen voor een boete op huizen die langdurig leegstaan of zonder bewoning zijn. Het programma richt zich vooral op het stimuleren van woningdelen, het versnellen van woningbouw en het tegengaan van grondspeculatie, maar noemt nergens expliciet een boete of sanctie voor leegstand.
Stimuleren woningdelen en benutten bestaande woningen
In plaats van een boete op leegstand, zet D66 in op het aantrekkelijker maken van woningdelen en het beter benutten van bestaande woningen. Dit moet de doorstroming bevorderen en het woningtekort helpen verminderen.
“Iedereen mag één kamer verhuren zonder dat dat negatieve financiële gevolgen heeft voor een uitkering, de belasting, de huur of een hypotheek. Zo stimuleren we woningdelen.”
“Vergunningen voor woningdelen en woningsplitsing worden gratis, zodat het aantrekkelijker wordt om in bestaande huizen met meer mensen te wonen.”
“Daarom moeten we nu al beginnen met beter gebruik van wat er al is. Door lege gebouwen om te bouwen, extra verdiepingen toe te voegen en oude gebouwen te herontwikkelen.”
GroenLinks-PvdA vindt het onacceptabel dat woningen bewust leegstaan terwijl er woningnood is, en wil dit tegengaan met financiële prikkels. Ze stellen voor om een gemeentelijke heffing op langdurig leegstaande woningen in te voeren, zodat eigenaren gestimuleerd worden om te verhuren in plaats van leegstand te laten voortduren. Daarnaast krijgen gemeenten de mogelijkheid om via een leegstandsverordening eigenaren te verplichten hun woning te verhuren als deze zonder goede reden leegstaat.
Gemeentelijke heffing op langdurige leegstand
GroenLinks-PvdA wil vastgoedspeculatie en leegstand tegengaan door een financiële prikkel: een gemeentelijke heffing op woningen die langdurig leegstaan. Hiermee willen ze eigenaren stimuleren om hun woningen daadwerkelijk te verhuren, zodat het woningaanbod toeneemt en speculatie wordt ontmoedigd.
Boetes en onteigening bij niet-bouwen op grond met woonbestemming
Naast woningen zelf, richt GroenLinks-PvdA zich ook op grondeigenaren die bouwgrond onbenut laten. Als zij niet binnen een vaste termijn woningen bouwen, volgen boetes en uiteindelijk kan zelfs onteigening plaatsvinden. Dit is bedoeld om speculatie met bouwgrond te voorkomen en de woningbouw te versnellen.
“Als eigenaren van grond met een woonbestemming niet binnen een vaste termijn overgaan op woningbouw, volgen boetes en in het ergste geval onteigening.”
De SP vindt dat woningen bedoeld zijn om in te wonen en niet om leeg te laten staan voor speculatie of winst. Daarom wil de partij een landelijke woonplicht invoeren en eigenaren van langdurig leegstaande panden extra belasten, zodat leegstand en speculatie worden ontmoedigd en woningen sneller beschikbaar komen voor woningzoekenden.
Landelijke woonplicht en extra belasting op leegstand
De SP wil dat huizen daadwerkelijk worden gebruikt als woonruimte en niet leeg blijven staan voor winstbejag. Door een landelijke woonplicht en het extra belasten van leegstaande panden, wil de partij eigenaren stimuleren hun woningen te verhuren of te verkopen, zodat de woningnood wordt aangepakt en speculatie wordt ontmoedigd.
Onteigening bij aanhoudende leegstand zonder plannen voor bewoning
Als eigenaren geen plannen hebben om hun leegstaande panden te gebruiken of geschikt te maken voor bewoning, wil de SP dat gemeenten deze panden kunnen onteigenen. Dit moet ervoor zorgen dat leegstand snel wordt omgezet in woonruimte voor mensen die dringend een huis nodig hebben.
“Als eigenaren geen plannen hebben om de panden te gebruiken of geschikt te maken voor bewoning, kunnen gemeenten deze onteigenen.”
Het CDA wil leegstand van woningen en panden tegengaan door een landelijke leegstandsheffing (boete) in te voeren voor huizen zonder bewoning. Gemeenten worden gestimuleerd om actief gebruik te maken van de leegstandsverordening en er komt een bouwplicht bij nieuwe vergunningen om langdurige leegstand te voorkomen. Het doel is om het woningaanbod te vergroten en speculatie of onnodige leegstand tegen te gaan.
Landelijke leegstandsheffing invoeren
Het CDA stelt voor om een landelijke leegstandsheffing (feitelijk een boete) wettelijk te verankeren voor panden die onnodig leegstaan. Hiermee willen ze eigenaren stimuleren om woningen daadwerkelijk te bewonen of beschikbaar te stellen, zodat het woningtekort wordt aangepakt en speculatie wordt ontmoedigd.
“We introduceren een leegstandsheffing in de wet: nu staan nog te veel panden onnodig leeg.”
Gemeenten stimuleren tot handhaving leegstandsverordening en bouwplicht
Naast landelijke maatregelen wil het CDA dat gemeenten actiever optreden tegen leegstand via bestaande lokale regelgeving. Ook wordt bij nieuwe bouwprojecten een bouwplicht opgelegd om langdurige leegstand van nieuwbouw te voorkomen.
“We stimuleren gemeenten werk te maken van de leegstandsverordening. Bij het verlenen van een omgevingsvergunning komt er een bouwplicht binnen maximaal twee jaar.”
De ChristenUnie benoemt het aanpakken van leegstand en het beter benutten van bestaande woningen als onderdeel van de oplossing voor de wooncrisis, maar noemt nergens expliciet een "boete huis zonder bewoning". Hun focus ligt op het stimuleren van gemeenten om leegstand effectiever aan te pakken en bestaande gebouwen beter te benutten, zonder concrete voorstellen voor een boete op leegstaande woningen.
Gemeenten stimuleren om leegstand effectiever aan te pakken
De ChristenUnie wil dat gemeenten actiever gebruikmaken van bestaande instrumenten om leegstand tegen te gaan, zodat woningen niet onnodig leegstaan. Dit moet bijdragen aan het sneller en betaalbaar bouwen en het beter benutten van de bestaande woningvoorraad, maar er wordt geen expliciete boete voorgesteld voor huizen zonder bewoning.
“We maken de instrumenten waar nodig makkelijker in gebruik, zodat er sneller en betaalbaar gebouwd wordt en leegstand effectief wordt aangepakt.”
Bestaande gebouwen beter benutten in plaats van leegstand
De partij pleit voor het ombouwen van leegstaande gebouwen tot woningen en het splitsen van grote woningen, om zo het woningaanbod te vergroten. Ook hier wordt geen boete genoemd, maar ligt de nadruk op stimulering en versoepeling van regels.
“Bestaande gebouwen benutten we beter, bijvoorbeeld door leegstaande kantoren en gebouwen om te bouwen tot woningen, grote woningen te splitsen of door een extra verdieping op bestaande huizen toe te voegen (optoppen).”
Het PVV-verkiezingsprogramma bevat geen concrete voorstellen of standpunten over het invoeren van een boete voor huizen zonder bewoning. Er wordt niet gesproken over het bestraffen van leegstand of het opleggen van boetes aan eigenaren van onbewoonde huizen; het programma richt zich vooral op het versnellen van woningbouw, het tegengaan van grondspeculatie en het toestaan van permanente bewoning in recreatiewoningen.
Permanente bewoning van recreatiewoningen toestaan
De PVV wil het juist makkelijker maken om woningen permanent te bewonen, waaronder recreatiewoningen, en noemt geen sancties voor leegstand. Dit beleid is gericht op het vergroten van het beschikbare woningaanbod, niet op het bestraffen van niet-bewoning.
De Partij voor de Dieren vindt dat huizen bedoeld zijn om in te wonen en niet om mee te speculeren of leeg te laten staan. Daarom wil de partij het onaantrekkelijk maken om woningen leeg te laten staan door het invoeren van een heffing op leegstand en het afschaffen van de strafbaarheid van kraken. Zo wil de PvdD leegstand tegengaan en woningen beschikbaar maken voor mensen die een huis zoeken.
Heffing op leegstand en braakliggende grond
De PvdD wil speculatie en leegstand van woningen en bouwgrond ontmoedigen door een financiële prikkel in te voeren. Dit moet het onaantrekkelijk maken om huizen zonder bewoning te laten staan en draagt bij aan het oplossen van het woningtekort.
“Een heffing op leegstand en braakliggende grond bij (woning)bouwprojecten maakt het onaantrekkelijk om panden leeg te laten staan en te speculeren met bouwgrond.”
Afschaffen strafbaarheid kraken
De partij wil het kraken van leegstaande panden niet langer strafbaar stellen, om te benadrukken dat huizen voor mensen zijn en niet voor winst. Dit is een aanvullende maatregel om leegstand tegen te gaan.
“Kraken is niet langer strafbaar. De Wet kraken en leegstand van 2010 schaffen we af. Huizen zijn voor mensen, niet voor de winst.”
De SGP benoemt het belang van het beter benutten van de bestaande woningvoorraad, maar doet geen concreet voorstel voor een boete op huizen zonder bewoning. In het verkiezingsprogramma wordt vooral ingezet op het stimuleren van woningbouw en het tegengaan van langdurige leegstand door andere maatregelen, zoals bouwplichten voor projectontwikkelaars. Een expliciet pleidooi voor een boete op leegstaande woningen ontbreekt.
Bestaande woningvoorraad beter benutten, geen boete
De SGP wil dat bestaande woningen beter worden benut, bijvoorbeeld door optoppen, splitsen en hospitaverhuur mogelijk te maken. Er wordt niet gepleit voor een boete op leegstand, maar wel voor het stimuleren van actief gebruik en het tegengaan van langdurige braakliggende bouwgronden via bouwplichten. De partij richt zich op het vergroten van het aanbod en het versnellen van woningbouw, niet op het bestraffen van leegstand bij particuliere woningen.
“De SGP wil dat we de bestaande woningvoorraad veel beter gaan benutten door optoppen, splitsen en hospitaverhuur mogelijk te maken.”
“Projectontwikkelaars moeten bouwgronden niet jarenlang braak laten liggen. Het is daarom zaak dat gemeenten en provincies mogelijkheden hebben om snelle woningbouw te bewerkstelligen. Dit kan door het actief stimuleren van grondexploitatie (gezamenlijk met gemeenten) of verkoop met een aan tijd gebonden bouwplicht.”
BBB noemt geen boete voor het onbewoond laten van huizen in haar verkiezingsprogramma. Wel pleit de partij voor een boete voor gemeenten die het bouwbesluit verzwaren met extra eisen, maar niet voor boetes richting particuliere woningeigenaren die hun huis leeg laten staan. Er zijn geen concrete beleidsvoorstellen of standpunten over het invoeren van een boete op leegstand van woningen.
Boete voor gemeenten bij verzwaren bouwbesluit
BBB wil gemeenten bestraffen als zij het landelijke bouwbesluit verzwaren met aanvullende eisen, om zo woningbouw te versnellen en betaalbaar te houden. Dit staat los van het thema "boete huis zonder bewoning", maar is de enige expliciete boete die in het programma wordt genoemd in de context van wonen.
“Er komt een boete voor gemeenten die het bouwbesluit verzwaren met aanvullende eisen.”
DENK wil gemeenten de mogelijkheid geven om een leegstandsheffing of boete op lege huizen en braakliggende grond in te voeren, om zo leegstand en het niet benutten van woonruimte tegen te gaan. Dit moet bijdragen aan het sneller beschikbaar maken van woningen en het aanpakken van het woningtekort. Het voorstel is concreet gericht op het stimuleren van effectief gebruik van bestaande woonruimte.
Gemeenten mogen leegstandsheffing of boete invoeren
DENK stelt voor om gemeenten de bevoegdheid te geven een leegstandsheffing of boete op huizen zonder bewoning en op braakliggende grond in te voeren. Hiermee wil de partij leegstand tegengaan en stimuleren dat beschikbare woonruimte daadwerkelijk wordt benut, als onderdeel van de aanpak van het woningtekort.
“Om leegstand en het niet benutten van grond te kunnen aanpakken, kunnen gemeenten een leegstandsheffing of een heffing op braakliggende grond invoeren.”
Volt wil leegstand van woningen actief ontmoedigen door het invoeren van een jaarlijks stijgende gemeentelijke belasting naar Vlaams model. Hiermee wil Volt eigenaren aansporen om hun panden sneller te bewonen of beschikbaar te stellen, zodat de woningvoorraad beter wordt benut en de wooncrisis wordt aangepakt.
Leegstand van woningen belasten naar Vlaams model
Volt ziet leegstand als een probleem dat de woningnood verergert en wil daarom eigenaren financieel prikkelen om woningen niet onbewoond te laten. Door een jaarlijks stijgende gemeentelijke belasting op leegstaande woningen, geïnspireerd op de Vlaamse aanpak, worden eigenaren gestimuleerd om hun panden sneller te verhuren of verkopen. Dit voorstel richt zich direct op het ontmoedigen van langdurige leegstand en het vergroten van het beschikbare woningaanbod.
“De leegstand van woningen moet worden ontmoedigd. Volt pleit daarom voor de Vlaamse aanpak, een methode waarbij leegstand wordt aangepakt met een jaarlijks stijgende gemeentelijke belasting. Dit beweegt eigenaren om sneller in actie te komen als hun pand leeg staat.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma