Verkiezingsprogramma's 2025 overbibliotheek
GroenLinks-PvdA ziet de bibliotheek als een essentiële publieke voorziening die toegankelijk moet zijn voor iedereen, ongeacht inkomen. Ze willen het bibliotheekabonnement gratis maken, investeren in bibliotheken als laagdrempelige plekken voor informatie en digitale ondersteuning, en zorgen voor voldoende financiering zodat bibliotheken hun maatschappelijke rol kunnen blijven vervullen.
Gratis bibliotheekabonnement voor iedereen
GroenLinks-PvdA wil dat iedereen gratis toegang heeft tot de bibliotheek, omdat ze deze zien als een laagdrempelige plek voor ontmoeting, informatie en ontwikkeling. Hiermee willen ze ongelijkheid tegengaan en de drempel tot lezen en leren verlagen, vooral voor mensen met een kleinere portemonnee.
“De bibliotheek is de huiskamer van de stad of dorp. Iedereen moet toegang hebben tot boeken en informatie ongeacht je portemonnee, daarom maken we het bibliotheekabonnement gratis.”
Investeren in bibliotheken als maatschappelijke en digitale steunpunten
De partij erkent het groeiende belang van bibliotheken als plekken waar mensen niet alleen boeken lenen, maar ook hulp krijgen bij digitale zaken en toegang tot informatie. Daarom willen ze structureel investeren in bibliotheken, met aandacht voor regionale spreiding en voldoende financiering voor hun maatschappelijke taken.
“We blijven ons inzetten voor een bibliotheek in de buurt.”
“Plekken waar mensen heen kunnen om wegwijs te worden op het internet, zoals bibliotheken, krijgen toereikende financiering.”
Bibliotheek als basisvoorziening voor kansengelijkheid
GroenLinks-PvdA ziet de bibliotheek als een kernplek in de samenleving die bijdraagt aan kansengelijkheid, bijvoorbeeld door het stimuleren van lezen bij kinderen. Ze willen dat alle kinderen naar de bibliotheek kunnen om te leren lezen en investeren in deze basisvoorziening.
“We investeren in het hart van onze samenleving, de plekken waar mensen samen komen, zoals de sportvereniging, de school, het buurthuis, de bibliotheek en het zwembad. ... We zorgen dat alle kinderen kunnen sporten en naar de bibliotheek kunnen om te leren lezen.”
NSC ziet de bibliotheek als een essentiële, laagdrempelige basisvoorziening die gratis toegankelijk moet zijn voor iedereen. Ze willen bibliotheken versterken, met nadruk op leesbevordering, digitale vaardigheden en hun rol als ontmoetingsplek, en betrekken bibliotheken actief bij het tegengaan van laaggeletterdheid en het verbeteren van digitale vaardigheden.
Bibliotheek als gratis, versterkte basisvoorziening
NSC beschouwt de bibliotheek als een belangrijke publieke voorziening die gratis toegankelijk moet zijn. Ze benadrukken de rol van de bibliotheek in leesbevordering, digitalisering, cultuurparticipatie en als ontmoetingsplek. Dit standpunt adresseert de noodzaak van gelijke toegang tot kennis, cultuur en sociale interactie, vooral in een tijd van toenemende digitalisering en afnemende leesvaardigheid.
“De bibliotheek is een belangrijke basisvoorziening en moet gratis zijn. Naast leesbevordering, bevorderen van leesplezier en digitalisering heeft de bibliotheek een belangrijke rol in het aanjagen van cultuur en is het een belangrijke ontmoetingsplaats.”
Bibliotheken inzetten voor bestrijding laaggeletterdheid en digitale vaardigheden
NSC wil bibliotheken actief betrekken bij het aanpakken van laaggeletterdheid en het verbeteren van digitale vaardigheden onder volwassenen. Hiermee positioneren ze de bibliotheek als een partner in maatschappelijke ontwikkeling en inclusie, met een expliciete rol in het ondersteunen van volwassenen van alle leeftijden.
“Samen met de bibliotheken en maatschappelijke organisaties geven we een (financiële) impuls aan de aanpak van laaggeletterdheid en verbeteren van digitale vaardigheden onder volwassenen, van alle leeftijden.”
“Ook fysieke contactmogelijkheden op gemeentehuizen en informatiepunten in openbare bibliotheken moeten beschikbaar zijn en blijven.”
“Ook voor volwassenen en bedrijven moet educatie beschikbaar zijn, onder meer via openbare bibliotheken, om de digitale vaardigheden te vergroten.”
De Partij voor de Dieren ziet bibliotheken als essentieel voor leesplezier, sociale cohesie en culturele ontwikkeling. Zij willen investeren in voldoende (ook kleinere buurt-)bibliotheken, het behoud en de heropening van gratis openbare bibliotheken, en samenwerking tussen scholen en bibliotheken. Digitalisering mag niet ten koste gaan van de fysieke collectie.
Investeren in (buurt)bibliotheken en hun activiteiten
De PvdD erkent de belangrijke rol van bibliotheken in het bevorderen van leesplezier en hun sociaal-maatschappelijke functie. Daarom willen zij investeren in voldoende bibliotheken, inclusief kleinere buurtbibliotheken, en hun activiteiten ondersteunen.
“Bibliotheken spelen een grote rol in het bevorderen van leesplezier en vervullen een belangrijke sociaal-maatschappelijke functie. We investeren in voldoende bibliotheken en hun activiteiten, inclusief kleinere buurtbibliotheken.”
Behoud en heropening van gratis openbare bibliotheken
De partij vindt het belangrijk dat openbare bibliotheken gratis toegankelijk blijven en waar nodig heropend worden. Digitalisering van archieven wordt gestimuleerd, maar mag niet ten koste gaan van de fysieke collectie.
“We investeren in behoud en heropening van gratis openbare bibliotheken. Digitalisering van archieven van culturele en historische organisaties wordt gestimuleerd, maar mag niet ten koste gaan van de fysieke collectie.”
Samenwerking tussen scholen en bibliotheken
De PvdD wil dat scholen plekken worden waar verbinding ontstaat met bibliotheken en andere culturele instellingen, om zo cultuur- en muziekeducatie te versterken.
“Scholen worden een plek waar verbinding ontstaat tussen wijk, ouders, culturele instellingen, bibliotheken, kunstencentra, musea, verenigingen en podia.”
De SGP vindt dat de openbare bibliotheek in elke gemeente beschikbaar moet zijn en dat de overheid een rijk aanbod aan boeken in schoolbibliotheken moet ondersteunen. Hiermee wil de partij de toegankelijkheid tot kennis en cultuur voor iedereen waarborgen, met bijzondere aandacht voor de rol van bibliotheken als maatschappelijke voorziening.
Openbare bibliotheek in elke gemeente
De SGP beschouwt de openbare bibliotheek als een essentiële maatschappelijke voorziening die overal beschikbaar moet zijn. Dit standpunt is gericht op het bevorderen van gelijke toegang tot informatie, cultuur en educatie voor alle inwoners, ongeacht waar ze wonen.
Rijk aanbod aan boeken in schoolbibliotheken
De partij vindt het belangrijk dat scholen beschikken over een breed en rijk aanbod aan boeken, en ziet hier een ondersteunende taak voor de overheid. Dit moet bijdragen aan de leesvaardigheid en algemene ontwikkeling van leerlingen.
“De overheid ondersteunt de aanwezigheid van een rijk aanbod aan boeken in bibliotheken op school.”
50PLUS ziet bibliotheken als belangrijke lokale plekken waar ouderen hun basisvaardigheden en digitale vaardigheden kunnen verbeteren. Ze willen dat bibliotheken een rol krijgen als laagdrempelige leerpunten en als locaties voor digitale cursussen, specifiek gericht op ouderen.
Bibliotheken als lokale leerpunten voor ouderen
50PLUS wil dat bibliotheken worden ingezet als toegankelijke plekken waar ouderen kunnen oefenen met taal, rekenen en digitale toepassingen. Dit moet bijdragen aan de zelfredzaamheid en betrokkenheid van ouderen in de samenleving, door hen te ondersteunen bij het ontwikkelen van basis- en digitale vaardigheden.
“Lokale leerpunten in bibliotheken, buurthuizen en seniorenverenigingen waar ouderen terecht kunnen om te oefenen met taal, rekenen en digitale toepassingen.”
Digitale vaardigheidstrainingen voor ouderen in bibliotheken
De partij pleit voor digitale cursussen voor ouderen, met specifieke aandacht voor praktische digitale vaardigheden, die mede door bibliotheken worden aangeboden. Dit moet digitale inclusie bevorderen en ouderen helpen om zelfstandig te blijven functioneren in een steeds digitalere samenleving.
“Digitale cursussen voor ouderen om hun vaardigheden te verbeteren, met specifieke aandacht voor internetgebruik, online bankieren en sociale media door lokale gemeenschappen, bibliotheken en seniorenverenigingen.”
BIJ1 vindt dat iedereen makkelijke toegang moet hebben tot een openbare bibliotheek, vooral om laaggeletterdheid tegen te gaan en gelijke kansen te bevorderen. Ze willen de toegankelijkheid van bibliotheken verbeteren als onderdeel van hun bredere inzet voor inclusief en toegankelijk onderwijs.
Toegang tot openbare bibliotheken voor iedereen
BIJ1 ziet laaggeletterdheid als een groot probleem en stelt dat openbare bibliotheken voor iedereen makkelijk toegankelijk moeten zijn. Dit is bedoeld om mensen met taalproblemen beter te ondersteunen en zo de kansenongelijkheid te verkleinen.
“Iedereen moet makkelijke toegang hebben tot een openbare bibliotheek. Op dit moment zijn in Nederland 25% van onze 15-jarigen laaggeletterd. Dat aantal brengen we de komende 4 jaar tot maximaal 5% terug.”
Geen bijlessen in de bibliotheek voor kinderen uit gezinnen met laag inkomen
BIJ1 wil dat bijlessen voor kinderen van ouders met een laag inkomen niet meer zomaar in de bibliotheek plaatsvinden, omdat deze bijlessen vaak niet aansluiten op de lesmethoden van school. In plaats daarvan moeten scholen extra geld krijgen om professionele bijles op school te organiseren.
“We geven kinderen van ouders met een laag inkomen niet meer zomaar bijlessen in de bibliotheek die niet aansluiten op specifieke lesmethoden.”
De ChristenUnie ziet bibliotheken als cruciale instellingen voor cultuur, kansengelijkheid en het bestrijden van laaggeletterdheid. Ze willen dat kinderen tot 18 jaar gratis lid zijn en benadrukken de sociale en maatschappelijke waarde van bibliotheken voor de leefbaarheid van gemeenschappen.
Bibliotheken gratis voor kinderen en als sociale pijler
De ChristenUnie vindt dat bibliotheken een essentiële rol spelen in cultuur, het tegengaan van laaggeletterdheid en het bevorderen van kansengelijkheid. Ze willen bibliotheken toegankelijk houden, vooral voor jongeren, en erkennen hun belang voor de sociale samenhang en leefbaarheid in dorpen en wijken.
D66 ziet de bibliotheek als een essentiële, laagdrempelige voorziening voor iedereen, die verder gaat dan alleen het uitlenen van boeken. Ze willen in iedere buurt een volwaardige bibliotheek die ook dient als ontmoetingsplek, biedt gratis abonnementen tot 18 jaar, en elke school krijgt een volle schoolbibliotheek om basisvaardigheden te versterken.
Volwaardige bibliotheek in iedere buurt
D66 wil dat bibliotheken in elke wijk aanwezig zijn als brede maatschappelijke voorziening, niet alleen voor boeken maar ook voor ontmoeting, taallessen, digitale hulp en overheidsinformatie. Dit moet bijdragen aan sociale samenhang, het tegengaan van laaggeletterdheid en het toegankelijk maken van kennis en cultuur voor iedereen.
“D66 wil een volwaardige bibliotheek in iedere buurt. Niet alleen voor boeken, maar ook voor ontmoeting, gezelligheid, taallessen, toegankelijke overheidsinformatie, digitale hulp en projecten voor mensen die laaggeletterd zijn. Zo versterken bibliotheken wijken en dorpen. Bibliotheekabonnementen zijn en blijven gratis tot 18 jaar.”
Volle schoolbibliotheek op iedere school
D66 wil dat elke school beschikt over een goed gevulde schoolbibliotheek, als onderdeel van het versterken van taal- en leesvaardigheid en het bieden van een rijke leeromgeving voor alle kinderen.
“Iedere school krijgt een volle schoolbibliotheek.”
De SP ziet bibliotheken als een essentiële basisvoorziening die bijdraagt aan gelijke kansen, sociale samenhang en het tegengaan van laaggeletterdheid. De partij wil wettelijk vastleggen dat elke gemeente minimaal één bibliotheek heeft, met voldoende vestigingen in grotere gemeenten, en investeert in het behoud of de terugkeer van lokale bibliotheken waar deze zijn verdwenen.
Wettelijk recht op minimaal één bibliotheek per gemeente
De SP wil dat bibliotheken voor iedereen toegankelijk zijn en beschouwt ze als een basisvoorziening, niet als luxe. Dit moet wettelijk worden vastgelegd om laaggeletterdheid en kansenongelijkheid tegen te gaan en sociale samenhang te bevorderen.
“Minimaal één bibliotheek in elke gemeente. Iedereen moet kunnen leren en lezen. Bibliotheken zijn geen luxe, maar een basisvoorziening. Een plek waar mensen elkaar tegen kunnen komen, waar cursussen en bijeenkomsten georganiseerd worden, voor kennis en vermaak, om te leren en om te lezen. Daarom komt er een wettelijk recht op minstens één bibliotheek per gemeente. In grotere gemeenten zorgen we voor voldoende vestigingen, zodat bibliotheken voor iedereen bereikbaar zijn. Zo vergroten we de sociale samenhang, gaan we laaggeletterdheid tegen en bestrijden we kansenongelijkheid.”
Lokale bibliotheken behouden of terugbrengen
De SP wil investeren in gemeenten zodat lokale voorzieningen als bibliotheken behouden blijven of worden teruggebracht als ze zijn wegbezuinigd. Dit is onderdeel van het versterken van de sociale infrastructuur en het toegankelijk houden van publieke voorzieningen.
“Ook behouden we lokale voorzieningen als bibliotheken, buurthuizen en zwembaden, of brengen ze terug als ze zijn wegbezuinigd.”
Volt ziet bibliotheken als essentiële plekken voor educatie, digitale inclusie en cultuurparticipatie. Ze willen de toegang tot bibliotheken verbeteren door het gratis lidmaatschap uit te breiden en bibliotheken in te zetten voor digitale vaardigheidstrainingen. Volt benadrukt het belang van bibliotheken als laagdrempelige, publieke voorzieningen die bijdragen aan gelijke kansen en digitale zelfredzaamheid.
Gratis lidmaatschap openbare bibliotheek voor meer leeftijden
Volt wil de drempel tot bibliotheken verlagen door het gratis lidmaatschap uit te breiden naar oudere leeftijdsgroepen. Dit moet de toegankelijkheid tot boeken, informatie en cultuur vergroten, vooral voor jongeren en mensen met minder financiële middelen.
“We willen betere toegang tot cultuureducatie en bibliotheken door de middelen die provincies voor cultuureducatie ontvangen, te verhogen en door de leeftijdsgrens voor een gratis lidmaatschap van de openbare bibliotheek te verhogen.”
Bibliotheken als centra voor digitale vaardigheidstraining
Volt ziet bibliotheken als belangrijke locaties voor het bevorderen van digitale vaardigheden, met gratis cursussen voor iedereen die wil leren omgaan met digitale diensten. Dit is bedoeld om digitale ongelijkheid te verkleinen en iedereen toegang te geven tot de digitale samenleving.
“In bibliotheken en buurthuizen worden gratis cursussen gegeven voor iedereen die wil leren werken met digitale diensten.”
BBB beschouwt bibliotheken als essentiële basisvoorzieningen voor de leefbaarheid van dorpen en wijken. Het belangrijkste concrete voorstel is het behoud en de bereikbaarheid van bibliotheken, samen met andere centrale ontmoetingsplekken, zodat iedereen toegang houdt tot deze publieke voorziening.
Behoud en bereikbaarheid van bibliotheken
BBB ziet bibliotheken als een onmisbaar onderdeel van de lokale infrastructuur, die bijdraagt aan ontmoeting, ontwikkeling en leefbaarheid. De partij wil dat bibliotheken makkelijk bereikbaar blijven en zich inzet tegen het verdwijnen ervan, vooral in kleinere dorpen en regio’s buiten de grote steden.
“Scholen, sportverenigingen, bibliotheken, dorps en buurthuizen en zwembaden moeten makkelijk bereikbaar zijn. Wij maken ons sterk voor het behoud van deze basisvoorzieningen en dit vraagt om een samenleving die kan rekenen op een overheid die geen terugtrekkende beweging maakt.”
Het CDA erkent het belang van bibliotheek-gerelateerde initiatieven vooral in de context van het bestrijden van laaggeletterdheid en het bevorderen van lees- en taalvaardigheid bij kinderen. Het programma noemt expliciet steun voor projecten als "Bieb op school" en pleit voor een bredere aanpak gericht op alle leeftijden, maar doet geen verdere concrete voorstellen voor de rol van bibliotheken in de samenleving.
Steun voor "Bieb op school" en bredere leesbevordering
Het CDA ziet laaggeletterdheid als een groeiend probleem en noemt bibliotheekprojecten op scholen als belangrijk instrument om lees- en taalvaardigheid te stimuleren. De partij wil deze initiatieven behouden en aanvullen met een bredere aanpak voor zowel jongeren als ouderen, maar werkt dit verder niet uit tot een breder bibliotheekbeleid.
“Projecten als Bieb op school zijn belangrijk om lees- en taalvaardigheid te blijven bevorderen en dergelijke projecten moeten aangevuld worden met een veel bredere aanpak gericht op jong en oud.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma