Verkiezingsprogramma's 2025 overbesparen
BBB wil structureel besparen door bureaucratie en inefficiëntie bij de overheid en in de zorg terug te dringen, en door subsidies en uitgaven zonder aantoonbaar rendement te schrappen. De partij stelt voor om managementlagen en beleidsmedewerkers te verminderen, overbodige regels te schrappen, en innovatie en digitalisering in te zetten om kosten te besparen. De besparingen worden ingezet voor noodzakelijke investeringen en het betaalbaar houden van publieke voorzieningen.
Structurele besparing op overheid en bureaucratie
BBB ziet de groei van beleidsmedewerkers, managementlagen en externe inhuur als oorzaak van bureaucratisering en inefficiëntie. Door het rijk te dwingen tot herprioritering en digitalisering, wil BBB structureel honderden miljoenen tot miljarden besparen. De partij stelt een structurele apparaatskorting voor, met uitzondering van uitvoerende diensten.
“Door het rijk te dwingen tot herprioritering en digitalisering, verbeteren we de uitvoerbaarheid én besparen we structureel honderden miljoenen, zo niet vele miljarden euro’s.”
“BBB stelt een structurele bezuiniging (apparaatskorting) voor op ministeries met uitzondering van Defensie, Infrastructuur en Waterstaat en Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening. Ook willen wij een structurele apparaatskorting op andere overheidsorganisaties, met uitzondering van uitvoerende diensten zoals, politie, inspecties en uitvoeringsorganisaties.”
“Te bezuinigen op inefficiënt beleid en uitgaven die geen sociaal rendement opleveren. Te bezuinigen op uitvoeringskosten buiten wonen, veiligheid, zorg en onderwijs.”
Schrappen van overbodige regels en administratieve lasten in de zorg
BBB wil fors besparen door het schrappen van dubbele audits, overbodige regels en administratieve lasten in de zorg. Digitalisering en standaardisatie moeten leiden tot minder faalkosten en meer tijd voor zorg, wat aanzienlijke kostenbesparingen oplevert.
“We maken een einde aan dubbele audits en registraties bij zorginstellingen, bijvoorbeeld bij jaarverantwoording en kwaliteitscontrole. Haal de bezem door overbodige regels en indicatieprocedures.”
“Maak een faalkosten toets bij nieuwe (ICT)projecten in de zorg. Projecten moeten vooraf inzichtelijk en aannemelijk maken dat ze daadwerkelijk kosten besparen.”
“Door uniforme ICT-standaarden en efficiëntere processen besparen we heel veel geld, terwijl we de werkdruk verlagen en de zorg toegankelijk houden.”
“Deze hervorming levert bovendien een besparing op, die we inzetten voor het betaalbaar en bereikbaar houden van de zorg in de toekomst.”
Stoppen met subsidies en verlieslatende uitgaven
BBB wil stoppen met dure subsidies voor verlieslatende technieken en projecten, zoals de SDE++-regeling, en in plaats daarvan inzetten op innovatie en energiebesparing. Dit moet leiden tot lagere structurele uitgaven.
“Vanaf 2026 beëindigen we de SDE++ regeling. Subsidies op verlieslatende technieken worden afgebouwd. In plaats daarvan stimuleren we innovatie, energiebesparing en slimme infrastructuur.”
Hervormen belastingstelsel en beperken uitvoeringskosten
BBB wil het belastingstelsel vereenvoudigen en de uitvoeringskosten van de Belastingdienst verlagen door automatisering en minder regels. Dit levert besparingen op en vermindert de regeldruk voor burgers en bedrijven.
“Burgers en bedrijven worden overbelast met controles, regels en formulieren. Dit kost miljarden aan uitvoeringskosten én aan productiviteit.”
“Hervorming van de Belastingdienst met focus op automatisering, begrijpelijke communicatie en menselijke maat.”
“BBB stelt een harde reductiedoelstelling voor regeldruk (25% in 4 jaar).”
De PVV wil fors besparen door te snijden in uitgaven aan asielopvang, ontwikkelingshulp, klimaatbeleid, de NPO, en subsidies aan het bedrijfsleven. Dit geld wil de partij inzetten voor lastenverlichting en investeringen voor Nederlanders, zoals lagere belastingen en betere zorg. De kern van hun visie is: stop met het verspillen van belastinggeld aan doelen buiten Nederland en geef prioriteit aan de eigen bevolking.
Fors bezuinigen op asiel, ontwikkelingshulp, EU-afdrachten en klimaat
De PVV stelt voor om miljarden te besparen door drastisch te snijden in uitgaven aan asielopvang, ontwikkelingshulp, betalingen aan de EU, klimaatmaatregelen en de publieke omroep. Deze besparingen moeten direct ten goede komen aan de Nederlandse burger en worden ingezet voor lastenverlichting en investeringen in Nederland.
“We dekken onze voorstellen door elders de uitgaven te beperken. We sluiten onze grenzen voor alle asielzoekers en sturen Oekraïense mannen terug naar Oekraïne. Alleen al dit jaar besteden we € 6 miljard aan de asielopvang en € 3 miljard aan de opvang van Oekraïners. De PVV stopt ook met ontwikkelingshulp. Elk jaar maken we vele miljarden over naar Afrika. Ook willen we miljarden minder afdragen aan de Europese Unie.”
“Verder stoppen we met de NPO, met de oneerlijke expatregeling en met de export van uitkeringen en toeslagen. Dat geld blijft in Nederland.”
“We schrappen alle uitgaven uit het Klimaatfonds.”
“Ook snijden we fors in de vele ondoelmatige fiscale subsidies voor het bedrijfsleven.”
“Stop met de verspilling van onze zuurverdiende belastingcenten. Stop met de export van onze miljarden. Besteed het geld in Nederland, aan de Nederlanders.”
Schrappen van klimaatmaatregelen en subsidies
De PVV wil besparen door vrijwel alle klimaatmaatregelen en subsidies te schrappen, waaronder klimaatsubsidies, het Klimaatfonds, en campagnes. Dit wordt gepresenteerd als een directe besparing op overheidsuitgaven die volgens de partij geen nut hebben voor de Nederlandse burger.
Inkrimpen van het ambtenarenapparaat en bureaucratie
De PVV wil besparen door het aantal rijksambtenaren fors te verminderen en bureaucratie en managementlagen te schrappen, vooral in de zorg. Dit moet leiden tot lagere overheidsuitgaven en efficiëntere besteding van belastinggeld.
Stoppen met export van uitkeringen en toeslagen
De PVV wil besparen door te stoppen met het overmaken van uitkeringen en toeslagen naar het buitenland. Dit wordt gezien als een directe verspilling van Nederlands belastinggeld.
“Verder stoppen we met de export van uitkeringen en toeslagen. Dat geld blijft in Nederland.”
D66 ziet besparen vooral als het maken van verstandige keuzes om verspilling en ondoelmatige uitgaven te voorkomen, zodat er ruimte blijft voor investeringen in de toekomst. Ze willen besparen door onnodige of niet-effectieve uitgaven te schrappen, de stijging van zorgkosten te beperken, en fiscale regelingen te hervormen. Het doel is om de overheidsfinanciën gezond te houden zonder te bezuinigen op essentiële investeringen in klimaat, onderwijs en innovatie.
Schrappen van ondoelmatige of niet-effectieve uitgaven
D66 wil besparen door kritisch te kijken naar bestaande uitgaven en regelingen die hun doel niet (meer) dienen, en deze aan te passen of af te schaffen. Dit voorkomt verspilling en maakt ruimte voor investeringen die wél waarde opleveren.
“We evalueren fiscale regelingen die niet doen wat of voor wie ze zijn bedoeld goed. We passen ze aan of schaffen ze eventueel af.”
“Het voorkomen van klimaatschade maken we ook zichtbaar als vermeden kosten.”
“We vergoeden geen zorg meer die onnodig is of waarvan niet bewezen is dat het effectief werkt.”
Beperken van de stijging van zorgkosten
D66 erkent dat de zorgkosten blijven stijgen en wil deze stijging beperken door te investeren in preventie en het schrappen van niet-effectieve zorg. Zo willen ze de zorg betaalbaar houden zonder te snijden in noodzakelijke zorg.
“We beperken de stijging van de zorgkosten.”
“Volgens schattingen van het Zorginstituut is maar liefst 30% tot 40% van de zorg in Nederland niet bewezen effectief... Om iedereen de juiste en passende zorg te kunnen bieden, vergoeden we geen zorg meer die onnodig is of waarvan niet bewezen is dat het effectief werkt.”
Hervormen van fiscale regelingen en belastingvoordelen
Door fiscale voordelen en regelingen die niet effectief zijn af te bouwen, wil D66 besparen en het belastingstelsel eerlijker maken. De opbrengsten hiervan worden gebruikt voor lastenverlichting en investeringen.
“We verkleinen de fiscale verschillen tussen werknemers en ondernemers, en behandelen verschillende vormen van arbeid gelijker.”
“We verkleinen de verschillen in fiscale voordelen tussen huurders en mensen met een koopwoning. Dit doen we onder andere via de afbouw van de hypotheekrenteaftrek...”
“We belasten grote vermogens meer, onder meer met een miljonairsbelasting.”
Investeren binnen begrotingsruimte, geen ongedekte uitgaven
D66 wil alleen investeren binnen de door Europa gestelde begrotingsruimte en waarschuwt voor het oplopen van de staatsschuld. Besparen op inefficiënties is nodig om verantwoord te kunnen investeren in de toekomst.
JA21 wil besparen door de groei van overheidsuitgaven te beperken, vooral in de zorg en het ambtenarenapparaat, en door subsidies en regeldruk drastisch te verminderen. De partij pleit voor begrotingsdiscipline, het versoberen van niet-kernuitgaven en het efficiënter inzetten van bestaande middelen, met als doel een kleinere, goedkopere overheid en lagere lasten voor burgers en bedrijven.
Groei zorguitgaven beperken en verspilling tegengaan
JA21 ziet de stijgende zorgkosten als onhoudbaar en wil de groei van het zorgbudget beperken door verspilling tegen te gaan en efficiënter gebruik van infrastructuur en middelen te stimuleren. Dit moet voorkomen dat werkenden worden opgezadeld met steeds hogere lasten.
“JA21 beperkt de groei van het zorgbudget en maakt de voorgenomen verlaging van het eigen risico ongedaan. Daarnaast willen wij dure infrastructuur beter benutten door deze ook ‘s nachts en in weekenden efficiënter in te zetten.”
“Verspilling van medicatie tegengaan.”
“Het zonder goede reden missen van zorgafspraken beboeten.”
“Minder snelle groei van de uitgaven aan de zorg.”
Versoberen van niet-kernuitgaven en kleinere overheid
JA21 wil besparen door niet-essentiële overheidsuitgaven te versoberen of uit te stellen en het aantal ambtenaren structureel te verminderen. Dit moet leiden tot een lagere collectieve lastendruk en een efficiëntere overheid.
Drastische afbouw van subsidies en regeldruk
De partij wil besparen door subsidies die markten verstoren en innovatie belemmeren drastisch af te bouwen en door regeldruk te verminderen. Dit moet leiden tot minder overheidsuitgaven en meer ruimte voor particulier initiatief.
EU-begroting verkleinen en uitgaven schrappen
JA21 wil besparen op Europees niveau door de EU-begroting te verkleinen en te snijden in bestaande uitgaven, zoals sociale cohesiefondsen, en het EU-ambtenarenapparaat terug te dringen.
“De EU-begroting moet juist krimpen, nadat het jarenlang enkel heeft kunnen toenemen. De EU moet snijden in bestaande uitgaven, zoals de sociale cohesiefondsen om meer ruimte te maken voor private investeringen in innovatie en economische groei.”
“Ook de omvang van het EU-ambtenarenapparaat moet worden teruggedrongen, zeker gezien de sterke toename van het personeelsbestand in de afgelopen decennia.”
De VVD wil besparen door de overheidsuitgaven te beperken, bureaucratie en regeldruk fors terug te dringen, en scherpe keuzes te maken in de zorg en sociale zekerheid. In plaats van lastenverhogingen kiest de partij voor bezuinigingen binnen de overheid zelf, met concrete maatregelen zoals verspillingsaudits, het schrappen van regels, en het beperken van het basispakket in de zorg. Zo wil de VVD de rekening niet bij burgers of ondernemers leggen, maar bij de overheid en inefficiënte uitgaven.
Overheidsuitgaven beperken in plaats van lasten verhogen
De VVD kiest ervoor om de groei van overheidsuitgaven te beperken en bezuinigingen door te voeren, in plaats van belastingen te verhogen voor burgers en ondernemers. Dit moet ervoor zorgen dat de overheid efficiënter werkt en de lasten eerlijk verdeeld blijven.
“Om dat te kunnen betalen, kiest de VVD voor minder uitgeven in plaats van hogere belastingen. Zo leggen we de rekening niet bij hardwerkende Nederlanders of ondernemers neer, maar bij de overheid zelf.”
“We willen dat overheidsuitgaven niet harder groeien dan de economie.”
“Omdat we transparant zijn over die keuzes, laten we ons programma doorrekenen door het CPB. We willen dat overheidsuitgaven niet harder groeien dan de economie.”
Extra bezuinigingsronde en verspillingsaudits bij de overheid
De VVD stelt een extra bezuinigingsronde voor op het overheidsapparaat, met concrete besparingsdoelen per ministerie en regelmatige verspillingsaudits om onnodige uitgaven en inefficiëntie aan te pakken.
“Er komt een extra bezuinigingsronde op het overheidsapparaat met concrete besparingsdoelen per ministerie, zodat de norm van maximaal een vierde overhead gehaald wordt. Ministeries gaan regelmatig verspillingsaudits doen, dit kan ook op verzoek van de Tweede Kamer.”
“Deze audits kijken of hetzelfde werk door minder mensen gedaan kan worden, of uitgaven wel echt nodig zijn en of projecten niet afgebouwd kunnen worden.”
Minder uitgaven aan zorg en sociale zekerheid
De VVD wil besparen door scherpe keuzes te maken in de zorg en sociale zekerheid, zoals het verkleinen van het basispakket, meer eigen bijdragen en een efficiënter zorgstelsel.
“Dat betekent wel dat we keuzes zullen moeten maken in de zorg en de sociale zekerheid, zoals een kleiner basispakket, meer eigen bijdragen, een efficiënter zorgstelsel en een veel meer activerende sociale zekerheid.”
“We geven ruimte aan goede en liefdevolle zorg, maar gaan ook prioriteren en eerlijk de scherpe keuzes maken om de betaalbaarheid en kwaliteit van onze zorg voor de toekomst veilig te stellen.”
Bureaucratie en regeldruk fors verminderen
De VVD wil fors besparen door het schrappen van onnodige regels, het verminderen van bureaucratie en het efficiënter maken van de overheid, zodat middelen effectiever worden ingezet.
“We stoppen de enorme wildgroei aan regels, want die zet zowel de mensen als de overheid zelf klem. We zetten het mes in de bureaucratie. Daartoe maken we een Deltaplan minder regels, rapportages en procedures.”
“We lichten alle wet- en regelgeving door en behouden alleen de regels die evident noodzakelijk zijn.”
“Met de Wet op regeldruk- en complexiteitsvermindering verplichten we alle departementen om per kabinetsperiode aantoonbaar wet- en regelgeving te schrappen of te versimpelen.”
NSC wil besparen door ondoelmatige overheidsuitgaven en fiscale regelingen te schrappen, het aantal ambtenaren te verminderen en de overheidsbegroting te moderniseren. Tegelijkertijd weigert de partij te bezuinigen op sociale zekerheid en zorg als dit de bestaanszekerheid van kwetsbare mensen aantast. De nadruk ligt op doelmatigheid, het eerlijk verdelen van kosten en het eenvoudiger en transparanter maken van het belasting- en begrotingssysteem.
Schrappen en versoberen van ondoelmatige regelingen
NSC wil besparen door kritisch te kijken naar bestaande fiscale regelingen en subsidies die weinig effect hebben of veel geld kosten. Dit moet leiden tot een doelmatiger en eerlijker overheidsuitgavenpatroon, waarbij verspilling wordt aangepakt en slechte regelingen worden afgeschaft.
“we schrappen en versoberen ondoelmatige fiscale regelingen”
“slechte regelingen gaan op de schop en verspilling wordt aangepakt”
“Nederland kent nog te veel (fiscale) regelingen die niet doelmatig zijn maar wel veel geld kosten. We maken keuzes op basis van de uitgevoerde doorlichtingen van fiscale regelingen, waarbij we scherp kijken naar effectiviteit en doelmatigheid”
“Ook versoberen we fiscale regelingen die arbeidsmigratie in de hand werken, zoals de expatregeling.”
Verminderen van het aantal ambtenaren en externe inhuur
NSC wil besparen op de groei van de Rijksoverheid door het aantal ambtenaren, voorlichters en externe inhuur terug te dringen. Dit moet leiden tot een efficiëntere overheid en lagere structurele uitgaven.
“Aan de uitgavenkant kijken we in de eerste plaats naar de uitdijende Rijksoverheid zelf. Het aantal ambtenaren bij departementen wordt verminderd. Ook het aantal voorlichters en woordvoerders gaat verder omlaag.”
“We willen minder externe inhuur. Deze overschrijdt jaarlijks de norm van 10% van de totale personeelskosten; in 2024 was dat ruim 15,4% (circa € 3 miljard).”
Geen bezuinigingen op sociale zekerheid en zorg ten koste van kwetsbaren
Hoewel NSC kosten in de hand wil houden, weigert de partij te besparen op sociale zekerheid en zorg als dit de toegankelijkheid en solidariteit van het stelsel ondermijnt of de bestaanszekerheid van kwetsbare mensen aantast.
“Maar we accepteren geen bezuinigingen die de toegankelijkheid en solidariteit van het stelsel uithollen en ten koste gaan van de bestaanszekerheid van kwetsbare mensen.”
Moderniseren en transparanter maken van de overheidsbegroting
NSC wil de begroting moderniseren door kritisch te kijken naar begrotingsfondsen, meer transparantie te eisen en de effectiviteit van uitgaven te verbeteren. Dit moet leiden tot betere besteding van publieke middelen en het voorkomen van onnodige reserveringen.
“Daarbij grijpen we dit moment aan om de overheidsbegroting te moderniseren: slechte regelingen gaan op de schop en verspilling wordt aangepakt.”
“Maatschappelijke problemen worden soms ‘aangepakt’ door grote potten geld (‘begrotingsfondsen’) te reserveren met soms vaag omschreven doelen. Dit komt de transparantie over de relatie tussendoelen, maatregelen en middelen niet ten goede. We bezien kritisch waar begrotingsfondsen een toegevoegde waarde hebben.”
De Partij voor de Dieren ziet energiebesparing als de kern van haar klimaat- en energiebeleid: wat je niet gebruikt, hoef je niet op te wekken. Ze willen het energieverbruik in Nederland halveren ten opzichte van 1990, met een Nationaal Plan Energiebesparing, strengere eisen voor bedrijven en woningen, en grootschalige isolatie. Besparen wordt gezien als essentieel voor betaalbaarheid, onafhankelijkheid en het beperken van milieuschade.
Halveren energieverbruik en Nationaal Plan Energiebesparing
PvdD wil dat Nederland in 2030 50% minder energie gebruikt dan in 1990, als basis voor alle verdere klimaatmaatregelen. Besparen vermindert afhankelijkheid van het buitenland, verlaagt de energierekening en beperkt de noodzaak voor nieuwe energie-infrastructuur. Dit wordt verankerd in een Nationaal Plan Energiebesparing en strengere normen.
Strengere energiebesparingsplicht en hogere standaarden
De partij wil de energiebesparingsplicht voor bedrijven strenger handhaven en de terugverdientijd verlengen, en hogere minimumstandaarden voor energielabels in woningen invoeren. Dit moet energiearmoede tegengaan en het energieverbruik structureel verlagen.
“De energiebesparingsplicht voor bedrijven wordt strenger gehandhaafd en de terugverdientijd wordt verlengd.”
“Er komt een verhoogde minimumstandaard voor energielabels in woningen. Geen energiearmoede meer door tochtige huizen, maar een comfortabel en betaalbaar thuis voor iedereen.”
Grootschalige isolatie en energiebesparing in woningen
PvdD zet in op grootschalige isolatie van huizen, betere voorlichting en strengere eisen aan apparaten om energieverspilling te voorkomen. Energie die niet wordt gebruikt, hoeft niet te worden opgewekt, wat direct bijdraagt aan klimaatdoelen en lagere lasten.
“Daarom zetten we vol in op energiebesparing. Dit doen we door huizen op grote schaal te isoleren, betere voorlichting over bewuster energieverbruik te geven en strengere eisen te stellen aan het energieverbruik van huishoudelijke apparaten en lampen.”
“Energie die we niet gebruiken, hoeft ook niet opgewekt te worden.”
Energiebesparing als voorwaarde voor nieuwe energieopwekking
De partij stelt dat serieuze energiebesparing een voorwaarde is voordat nieuwe energie (zoals wind of zon) wordt geïmporteerd of opgewekt. Dit voorkomt onnodige uitbreiding van energie-infrastructuur en beschermt natuur en ruimte.
“Wat na serieuze energiebesparing en eigen zon en wind nog nodig is, importeren we aan groene stroom uit het buitenland.”
Energiebesparing in de industrie en beperking van datacenters
PvdD wil dat de industrie energie bespaart door minder vraag, elektrificatie, efficiëntie en hergebruik. Er komt een rem op de bouw van datacenters, omdat deze veel energie verbruiken die beter voor huishoudens en verduurzaming kan worden ingezet.
“De industrie bespaart energie door een combinatie van een lagere vraag naar nieuwe producten in bepaalde sectoren, elektrificatie van processen, minder en efficiënter gebruik van grondstoffen, selectieve en strategische inzet van groene waterstof en meer hergebruik en recycling.”
“Er komt een rem op de bouw van datacenters. Een datacenter gebruikt evenveel energie als tien- tot honderdduizenden huishoudens.”
FVD wil fors besparen door te stoppen met klimaat- en stikstofbeleid, het terugdringen van immigratie en het verkleinen van de overheid. De partij stelt dat hiermee tientallen tot honderden miljarden euro’s per jaar kunnen worden bespaard, die vervolgens via lastenverlichting en investeringen in publieke taken terugvloeien naar burgers. Hun visie is dat Nederland moet afzien van dure “Grote Projecten” en zich moet richten op een kleinere, efficiëntere overheid en lagere lasten.
Stoppen met klimaatbeleid en energietransitie
FVD wil alle klimaatplannen, de energietransitie en internationale klimaatafspraken stopzetten om enorme publieke uitgaven te besparen. De partij stelt dat deze plannen onbetaalbaar en zinloos zijn, en dat het schrappen ervan direct miljarden oplevert die aan burgers kunnen worden teruggegeven.
“We stoppen alle klimaatplannen en de €1.000 miljard die we daarmee besparen (omgerekend €230.000 per huishouden) geven we terug aan de hardwerkende Nederlander in de vorm van lastenverlichting.”
“We stoppen volledig met de energietransitie, zodat ons land niet langer wordt opgezadeld met onbetaalbaar en zinloos klimaatbeleid.”
“Wanneer je stopt met de uiterst kostbare en volstrekt zinloze klimaat- en stikstofplannen... Dan hou je jaarlijks ten minste tientallen miljarden over.”
Verkleinen van de overheid en structureel bezuinigen
FVD wil de omvang van de overheid jaarlijks met 3% verkleinen om structureel te besparen op overheidsuitgaven. Dit moet leiden tot een efficiëntere overheid die minder geld van burgers vraagt.
“De Rijksoverheidsuitgaven moeten verplicht ieder jaar 3% krimpen, zodat de overheid niet groter maar kleiner wordt.”
Stoppen met massale immigratie en internationale uitgaven
De partij stelt dat het stoppen van massale immigratie en internationale betrokkenheid (zoals militaire missies) substantiële besparingen oplevert, waardoor er meer geld beschikbaar komt voor binnenlandse publieke taken.
“Wanneer je stopt met de massale, en alsmaar voortgaande, immigratie uit Afrika en het Midden-Oosten... Dan hou je jaarlijks ten minste tientallen miljarden over.”
“Wij willen stoppen het geld dat Nederlanders verdienen daaraan uit te geven. Wij kiezen ervoor, te investeren in gewone, ouderwetse publieke taken...”
Afschaffen van subsidies en bureaucratische verplichtingen
FVD wil besparen door het schrappen van subsidies aan ideologische organisaties en het afschaffen van bureaucratische verplichtingen, zoals klimaatrapportages voor bedrijven.
BVNL wil fors besparen door het overheidsapparaat drastisch te verkleinen, subsidies en niet-kerntaken te schrappen en bureaucratie te verminderen. De partij stelt harde bezuinigingsdoelen, zoals het verminderen van de rijksoverheidsuitgaven met minstens 35% en het jaarlijks verplichten van kostenreducties bij overheidsdiensten. BVNL koppelt deze besparingen aan lagere belastingen en meer financiële autonomie voor burgers.
Overheidsuitgaven met minstens 35% verminderen
BVNL streeft naar een veel kleinere overheid door structureel te bezuinigen op uitgaven, vooral door het schrappen van subsidies, adviesorganen, klimaatbeleid en andere niet-kerntaken. Dit moet leiden tot een efficiëntere overheid en lagere belastingdruk.
“BVNL stelt zich ten doel om binnen twee regeerperiodes de rijksoverheidsuitgaven met ten minste 35% te verminderen, primair door het schrappen van subsidies, adviesorganen, overheidsreclame, klimaatbeleid, internationale hulp en niet-kerntaken.”
Jaarlijkse kostenreductie van 5% bij overheidsdiensten
Om verspilling en inefficiëntie tegen te gaan, wil BVNL dat elke overheidsdienst jaarlijks verplicht 5% op de kosten bespaart, zonder dat dit leidt tot groei van het ambtelijk apparaat of de budgetten.
“Iedere overheidsdienst wordt jaarlijks verplicht tot 5% kostenreductie, zonder automatische groei van ambtelijke staf of budgetten.”
Saneren van het ambtenarenapparaat en stop externe inhuur
BVNL wil het aantal rijksambtenaren fors verminderen en externe inhuur stoppen, om zo structureel te besparen op personeelskosten.
Schrappen van subsidies en klimaatbeleid
De partij wil zo veel mogelijk subsidies stopzetten en klimaatbeleid schrappen, omdat deze volgens BVNL leiden tot onnodige uitgaven zonder voldoende rendement.
Kostenreductie als fundamenteel doel en krimp van de overheid
BVNL ziet kostenreductie niet als incidentele maatregel, maar als fundamenteel doel. De overheid moet kleiner worden en zich beperken tot kerntaken.
“Kostenreductie bij de overheid is een fundamenteel doel van BVNL. 'Het huishoudboekje van de overheid' geldt niet als leidraad; de overheid moet krimpen, niet sturen of herverdelen.”
Volt ziet besparen vooral als het stimuleren van energiebesparing en het goedkoper maken van duurzame keuzes, met als doel zowel het klimaat als de portemonnee van burgers en bedrijven te ontzien. De partij wil dit bereiken door wettelijke energiebesparingsplichten uit te breiden, gratis advies en ondersteuning te bieden aan het mkb, en financiële prikkels te koppelen aan verduurzaming. Hun visie is dat besparen hand in hand moet gaan met duurzaamheid en sociale rechtvaardigheid.
Energiebesparing verplichten en ondersteunen
Volt wil energiebesparing afdwingen bij bedrijven en verhuurders, en het mkb actief ondersteunen met advies en begeleiding om energie te besparen. Dit moet leiden tot lagere energierekeningen en een snellere verduurzaming, vooral in kwetsbare buurten en bij kleinere ondernemers.
“De energiebesparingsplicht die nu al geldt voor bedrijven wordt uitgebreid naar verhuurders van woningen. We brengen de grote verhuurders en woningcorporaties nu al onder de verplichting, op termijn worden ook kleinere verhuurders toegevoegd.”
“We bieden gratis verduurzamingsadvies aan om het mkb te helpen bij het besparen van energie.”
“Er komen ‘groene fixteams’ die het mkb via gemeentelijke loketten ondersteunen bij het vinden van de juiste regelingen.”
Duurzame keuzes goedkoper maken dan ongezonde/ongewenste alternatieven
Volt wil dat gezonde en duurzame producten goedkoper worden dan ongezonde of vervuilende alternatieven, zodat consumenten vanzelf de duurzame keuze maken en zo besparen op kosten én milieu-impact.
“Frisdrank zonder suiker moet goedkoper zijn dan frisdrank met suiker. Chips met minder zout en vet goedkoper dan de variant met meer zout en vet. Bier zonder alcohol goedkoper dan bier met alcohol. Alleen op deze wijze helpen we mensen de gezondere keuze te maken.”
“We zorgen dat gezond en duurzaam eten de goedkoopste optie is.”
“Met de opbrengsten hiervan maken we duurzame producten goedkoper.”
Collectieve wijkaanpak voor isolatie als kostenbesparing
Volt ziet collectieve isolatie van slecht geïsoleerde wijken als de meest kosteneffectieve manier om energiearmoede te bestrijden en structureel te besparen op energiekosten.
“Een collectieve wijkaanpak voor slecht geïsoleerde woonwijken is de meest kosteneffectieve strategie tegen energiearmoede. Deze aanpak draagt niet alleen bij aan lagere energierekeningen, maar versterkt ook de leefbaarheid, sociale cohesie en gezondheid in kwetsbare buurten.”
De SP ziet besparen vooral als het collectief efficiënter organiseren van publieke voorzieningen, het stoppen van verspilling en het investeren in preventie om toekomstige kosten te voorkomen. Ze willen besparingen realiseren door marktwerking terug te dringen, subsidies voor fossiele brandstoffen te schrappen en het belasting- en toeslagenstelsel te versimpelen. De kern van hun visie is dat verstandig investeren en eerlijk delen op termijn juist geld oplevert en de samenleving sterker maakt.
Collectieve organisatie van publieke voorzieningen verlaagt kosten
De SP stelt dat collectieve organisatie van essentiële diensten zoals energie, zorg, onderwijs en woningbouw leidt tot structurele besparingen, omdat winstuitkeringen aan aandeelhouders vervallen en schaalvoordelen ontstaan. Dit verlaagt de kosten voor burgers en maakt middelen vrij voor kwaliteitsverbetering.
“Door de markt terug te dringen en publieke voorzieningen collectief te organiseren vergroten we de zeggenschap en verlagen we de kosten. Omdat winst voor aandeelhouders niet meer nodig is, kunnen we zaken als woningbouw, zorg, openbaar vervoer, onderwijs, energievoorziening, internet en klimaatinvesteringen goedkoper organiseren.”
“Door dit collectief te organiseren en gratis aan te bieden besparen we kosten, bestrijden we logge bureaucratie en garanderen we de basis voor een goed leven.”
Stoppen met fossiele subsidies en herinvesteren van besparingen
De SP wil fossiele subsidies zo snel mogelijk afschaffen. Het geld dat hierdoor wordt bespaard, wordt ingezet om de energierekening te verlagen, vergroening te stimuleren en Nederland leefbaarder te maken.
“Wij stoppen die subsidies zo snel mogelijk en geven steun voor vergroening als daar publieke zeggenschap tegenover staat. Het overige geld dat we besparen zetten we in om de energierekening omlaag te krijgen, straten te vergroenen en Nederland leefbaarder te maken.”
Investeren in preventie om toekomstige kosten te besparen
De partij benadrukt dat investeren in preventie, zoals gezondheidszorg en armoedebestrijding, op de lange termijn kosten bespaart door het voorkomen van grotere problemen en uitgaven.
“Met ambitieuze inzet op preventie voorkomen we dat gezondheidsproblemen ontstaan. Door goede zorg zonder eigen risico hoeft niemand meer zorg te mijden. Door deze investeringen in de gezondheid van mensen zorgen we dat mensen zich kunnen richten op het moois in het leven en voorkomen we hogere kosten op de langere termijn.”
“De inzet die door hen wordt gedaan op het gebied van voorlichting over vaccinaties, pandemische paraatheid en seksuele gezondheid bespaart ook een hoop kosten op de lange termijn.”
Versimpelen van het belasting- en toeslagenstelsel om kosten te besparen
De SP wil het belasting- en toeslagenstelsel vereenvoudigen om kosten, tijdverspilling en misstanden te voorkomen.
“Door dit te versimpelen voorkomen we veel kosten, tijdverspilling, misstanden en misbruik.”
50PLUS wil fors besparen door verspilling, fraude en ondoelmatigheden bij de overheid en belastingfaciliteiten aan te pakken. Ze pleiten voor een breed onderzoek naar alle overheidsuitgaven met als doel miljarden te besparen, en willen daarnaast het uitgavenbeleid van de overheid versoberen en efficiënter maken. Hun visie is dat besparingen vooral moeten komen uit het efficiënter maken van de overheid en het terugdringen van overbodige uitgaven, niet uit bezuinigingen op sociale voorzieningen voor ouderen.
Besparen op fraude, verspilling en ondoelmatigheden bij overheid en belastingfaciliteiten
50PLUS ziet grote besparingsmogelijkheden door kritisch te kijken naar de effectiviteit van overheidsuitgaven en belastingfaciliteiten. Ze willen een topteam instellen om minimaal 10 miljard euro aan inefficiënties op te sporen en structureel 5 miljard te besparen op belastingfaciliteiten. Het doel is om de Rijksbegroting te consolideren zonder te snijden in sociale voorzieningen.
“Een topteam ambtenaren en ondernemers onderzoekt alle overheidsuitgaven van alle ministeries op effectiviteit met als doel ten minste 10 miljard euro aan fraude, verspilling en ondoelmatigheden op te sporen aan de uitgavenkant van de collectieve sector.”
“Besparing van, per saldo, 5 miljard op fraude, verspilling en ondoelmatigheden binnen het woud van belastingfaciliteiten.”
Zuinig uitgavenbeleid en beperking EU-uitgaven
Naast nationale besparingen wil 50PLUS ook het uitgavenbeleid van de overheid versoberen om inflatie te beteugelen en verspilling binnen de EU aan te pakken. Ze pleiten voor een zuiniger begrotingsbeleid en het beperken van het takenpakket en de uitgaven van de EU.
Het CDA ziet besparen vooral als het verantwoord omgaan met overheidsfinanciën en het terugdringen van onnodige uitgaven en regeldruk. Ze willen een kleinere, efficiëntere overheid, minder administratieve lasten en gericht investeren waar het echt nodig is. Concrete voorstellen zijn het schrappen van overbodige regels, het vereenvoudigen van regelgeving en het behouden van gezonde overheidsfinanciën om toekomstige generaties niet te belasten.
Minder regels en kleinere overheid
Het CDA wil besparen door de overheid te verkleinen en de regeldruk voor burgers, bedrijven en uitvoerders fors te verminderen. Dit moet leiden tot lagere uitvoeringslasten, efficiëntere processen en uiteindelijk minder overheidsuitgaven. Het aanpakken van overbodige administratieve regels en het efficiënter maken van rapportages zijn hierbij speerpunten.
“We willen burgers en bedrijven ruimte en vertrouwen geven. Daartoe zetten we rigoureus het mes in de regelgeving: minder regels, betere regelgeving en efficiëntere verantwoording. Zo versnellen we besluitvorming. Waar minder regels zijn en waar meer vertrouwen is, kan de overheid krimpen.”
“Er komt een programma ‘vereenvoudiging van regelgeving’. Doelstelling is een lagere uitvoeringslast voor uitvoerders, burgers en ondernemingen.”
“We schrappen samen met de zorg, het onderwijs, en economische sectoren overbodige administratieve regels, maken bestaande regelgeving beter en rapportages efficiënter.”
Verantwoord omgaan met overheidsfinanciën
Het CDA benadrukt het belang van solide, toekomstgerichte overheidsfinanciën. Besparen betekent voor hen prudent begrotingsbeleid voeren, zodat de lasten niet worden doorgeschoven naar volgende generaties. Dit voorkomt onnodige schulden en zorgt dat er ruimte blijft voor investeringen in sociale vangnetten en noodzakelijke voorzieningen.
“Het CDA wil verantwoord, zuinig en netjes omgaan met de overheidsfinanciën. Het is geld van ons allemaal. Als we goed met onze overheidsfinanciën omgaan, voorkomen we dat we de rekening onnodig doorschuiven naar een volgende generatie.”
“Gezonde financiën maken het mogelijk om onze sociale vangnetten te behouden én te versterken, zonder onze kinderen te belasten met torenhoge schulden.”
DENK kiest nadrukkelijk niet voor bezuinigen op sociale zekerheid, zorg en onderwijs, maar wil juist investeren in publieke voorzieningen en bestaanszekerheid. Besparingen worden gezocht in doelmatigheid binnen de overheid en het beperken van winsten en kosten in sectoren als de zorg, terwijl hogere lasten voor grote bedrijven en vermogenden de investeringen moeten financieren. De partij wijst expliciet af dat er op kwetsbare groepen wordt bespaard en kiest voor een rechtvaardige verdeling van lasten.
Geen bezuinigingen op sociale zekerheid, zorg en onderwijs
DENK stelt dat uitgaven aan sociale zekerheid, zorg en onderwijs altijd op peil moeten blijven en niet het doelwit mogen zijn van besparingen. In plaats daarvan wordt ingezet op een doelmatigere overheid en het anders inzetten van bestaande fondsen om eventuele tekorten op te vangen.
“Tot slot heeft bij optredende begrotingstekorten het altijd eerst de voorkeur om in te zetten op een doelmatigere overheid, waarbij de uitgaven voor de sociale zekerheid, de zorg en het onderwijs worden ontzien en altijd op peil blijven.”
Besparen door doelmatigheid en beperking van winsten in de zorg
In de zorg wil DENK besparen door winsten in de medische industrie te beperken, centrale inkoop van geneesmiddelen, en het terugdringen van kosten voor medische hulpmiddelen. Dit moet leiden tot lagere premies en betere toegankelijkheid, zonder te bezuinigen op de zorg zelf.
Investeringen financieren via hogere lasten voor grote bedrijven en vermogenden
In plaats van te besparen op publieke voorzieningen, wil DENK investeringen financieren door hogere belastingen voor grote bedrijven, het afschaffen van ondoelmatige belastingvoordelen, en een eerlijkere bijdrage van superrijken en grote vermogens.
“Wij verhogen daarom de winstbelasting voor grote bedrijven en schaffen ondoelmatige belastingvoordelen die de ongelijkheid vergroten af.”
“Binnen de inkomstenbelasting zorgen wij voor een rechtvaardigere verdeling door van superrijken een eerlijke bijdrage te vragen. Deze eerlijke bijdrage vragen wij ook van zeer grote vermogens.”
De SGP ziet besparen vooral als het terugdringen van energieverbruik en het stimuleren van energiebesparing, met als doel duurzaamheid, betaalbaarheid en het voorkomen van energiearmoede. De partij zet in op concrete maatregelen zoals energiebesparing bij huishoudens en bedrijven, en het ondersteunen van kwetsbare groepen om hun energierekening te verlagen. Besparen wordt gepresenteerd als eerste stap richting een duurzame toekomst en als middel om de energietransitie haalbaar te maken.
Energiebesparing als fundament van verduurzaming
De SGP beschouwt energiebesparing als de belangrijkste en eerste stap richting een duurzame energievoorziening. Door het energiegebruik fors te verlagen, wil de partij zowel het milieu ontzien als de betaalbaarheid en betrouwbaarheid van het energiesysteem waarborgen. Dit bespaart kosten voor huishoudens en bedrijven en vermindert de druk op het elektriciteitsnet.
Ondersteuning voor kwetsbare huishoudens bij energiebesparing
De SGP wil dat overheden kwetsbare huishoudens actief ondersteunen bij het besparen van energie, om zo energiearmoede te voorkomen en de energierekening te verlagen. Dit gebeurt onder meer via energiecoaches en eenvoudige maatregelen.
“Overheden steunen de inzet van energiecoaches om kwetsbare huishoudens met eenvoudige maatregelen te helpen energie te besparen en de energierekening te verlagen.”
Prikkels en regelgeving om energiebesparing te stimuleren
De partij pleit voor financiële prikkels en aangepaste regelgeving die energiebesparing aantrekkelijker maken, zoals een sociaal tarief voor energie en het inzetten van gemeentelijke verduurzamingsregelingen.
“De energiebelasting voor kleinverbruikers mag een prikkel zijn om zuinig aan te doen, maar moet huishoudens niet klemzetten. Er komt een sociaal tarief, een maximum energieprijs, voor kwetsbare huishoudens.”
“De SGP wil inzet op gemeentelijke verduurzamingsregelingen en ruimte voor inzet van de baatbelasting daarbij. De gemeente investeert bijvoorbeeld bij armlastige huishoudens, in isolatie en andere verduurzamingsmaatregelen.”
BIJ1 ziet besparen vooral als het efficiënter en eerlijker maken van overheidsuitgaven door bureaucratie en onnodige procedures te schrappen, niet als bezuinigen op publieke voorzieningen. Ze willen geld besparen door het toeslagenstelsel te vereenvoudigen en verspilling tegen te gaan, zodat middelen directer en rechtvaardiger ingezet kunnen worden voor sociale doelen. Bezuinigingen op essentiële sectoren zoals openbaar vervoer en onderwijs worden juist teruggedraaid.
Toeslagenstelsel radicaal vereenvoudigen om geld te besparen
BIJ1 wil het toeslagenstelsel drastisch vereenvoudigen om toekomstige schandalen te voorkomen en onnodige bureaucratie en kosten te verminderen. Door trage en ingewikkelde procedures te bestrijden, besparen ze geld dat nu verloren gaat aan inefficiëntie.
“We maken het stelsel van onze toeslagen radicaal eenvoudiger. Zo voorkomen we toekomstige toeslagenschandalen. En door onnodige trage en ingewikkelde procedures voor toeslagen te bestrijden, besparen we veel geld.”
Investeren in plaats van bezuinigen op publieke voorzieningen
BIJ1 keert zich expliciet tegen bezuinigingen op essentiële publieke sectoren zoals openbaar vervoer en onderwijs. Zij willen deze bezuinigingen terugdraaien en investeren in deze sectoren, omdat zij besparen op publieke voorzieningen als schadelijk zien voor de samenleving.
De ChristenUnie kiest er expliciet voor om niet te besparen op essentiële publieke voorzieningen zoals openbaar vervoer en ontwikkelingssamenwerking, en draait recente bezuinigingen juist terug. In plaats van besparen op kwetsbare groepen, wil de partij investeren in bereikbaarheid, armoedebestrijding en internationale solidariteit. De kern van hun visie is dat bezuinigingen op deze terreinen onacceptabel zijn en dat investeren in het sociale en publieke domein prioriteit heeft.
Bezuinigingen op openbaar vervoer en ontwikkelingssamenwerking terugdraaien
De ChristenUnie verwerpt recente bezuinigingen op het openbaar vervoer en ontwikkelingssamenwerking en kiest ervoor deze terug te draaien. De partij vindt dat besparen op deze essentiële voorzieningen leidt tot sociale en maatschappelijke achteruitgang, en wil juist investeren om bereikbaarheid en internationale solidariteit te waarborgen.
“We draaien de bezuiniging op het openbaar vervoer terug en stellen in navolging van de Bikker-gelden 300 miljoen euro per jaar beschikbaar voor versterking van het aanbod van busvervoer en goedkopere kaartjes.”
“Het is een grove schande dat het laatste kabinet miljarden bezuinigde op hulp aan de allerarmsten. Deze bezuiniging draaien we terug.”
“De bezuiniging op de allerarmsten wereldwijd wordt teruggedraaid.”
GroenLinks-PvdA ziet besparen vooral als het voorkomen van verspilling en het doelmatig inzetten van publieke middelen, waarbij investeringen in verduurzaming, onderwijs en infrastructuur voorrang krijgen boven korte termijn bezuinigingen. De partij wil kosten besparen door efficiënter te werken, verspilling tegen te gaan en publieke middelen te heroriënteren naar maatregelen met bewezen effect. Tegelijkertijd verwerpt GroenLinks-PvdA harde bezuinigingen op essentiële voorzieningen en kiest voor een lange termijn benadering van overheidsfinanciën.
Kosten besparen door verspilling en inefficiëntie te voorkomen
GroenLinks-PvdA wil kosten besparen door verspilling en onnodige uitgaven te voorkomen, vooral bij grote investeringen zoals defensie en infrastructuur. De partij benadrukt dat vooraf duidelijk moet zijn waar het geld naartoe gaat en of het daadwerkelijk effectief besteed kan worden.
“Vooraf moet duidelijk zijn waarin we gaan investeren en of defensie en de industrie dat geld ook kunnen uitgeven. Zo voorkomen we verspilling en onnodige prijsstijgingen. Ook kunnen we kosten besparen...”
Geen harde bezuinigingen op korte termijn, maar investeren voor de lange termijn
De partij verwerpt het idee van korte termijn bezuinigingen op essentiële voorzieningen en kiest ervoor om te investeren in publieke sectoren, omdat dit op de lange termijn juist besparingen en maatschappelijke winst oplevert.
“Wie denkt dat harde bezuinigingen op de korte termijn verstandig zijn, heeft het mis. Onze verworvenheden zijn juist het beschermen waard.”
Kosten drukken door collectieve aanpak en slimme uitvoering
Door gelijksoortige projecten gezamenlijk aan te pakken en langjarig capaciteit in te kopen, wil GroenLinks-PvdA kosten drukken en tijdswinst boeken, bijvoorbeeld bij woningisolatie.
“We boeken tijdswinst en drukken kosten door gelijksoortige huizen tegelijk aan te pakken. Door langjarig marktcapaciteit in te kopen geven we de techniek- en installatiebranche zekerheid en zijn we verzekerd van voldoende capaciteit.”