Verkiezingsprogramma's 2025 overbelangrijkste punten vvd
De PVV positioneert zich scherp tegen het beleid van de VVD op thema’s als immigratie, Europese samenwerking, klimaat en economie. Waar de VVD vaak kiest voor pragmatische samenwerking binnen de EU, marktwerking en stapsgewijze verduurzaming, kiest de PVV voor nationale soevereiniteit, een totale asielstop, afschaffing van klimaatmaatregelen en directe lastenverlichting voor burgers. De PVV wil bevoegdheden terughalen uit Brussel, immigratie en asiel volledig stoppen, en alle klimaatwetgeving schrappen.
Nationale soevereiniteit boven Europese samenwerking
De PVV verwerpt verdere Europese integratie en wil bevoegdheden en geld terughalen uit Brussel, in tegenstelling tot de VVD die Europese samenwerking vaak als noodzakelijk ziet. De partij stelt het Nederlandse belang en vetorechten centraal en wil een opt-out op asiel en immigratie.
“De PVV kiest voor een soeverein Nederland. Dat betekent: baas in eigen land, baas over eigen geld, eigen grenzen en eigen regels.”
“Niet nóg meer miljarden en bevoegdheden overhevelen naar Brussel, maar juist terughalen.”
“Onze vetorechten behouden we, herstellen we in ere én zetten we in: Nederland moet al het mogelijke vetoën, waaronder de EU-begroting, om zo een opt-out op asiel en immigratie en soepeler natuur- en stikstofbeleid te dwingen en de EU van binnenuit op de schop te nemen.”
Totale asielstop en strenge immigratie
De PVV wil een volledige asielstop, sluiting van azc’s en het uitzetten van criminele vreemdelingen, waar de VVD doorgaans inzet op beperking en beheersing van migratie. Dit is een fundamenteel verschil in toon en beleid.
“Wij sluiten de grenzen. Wij sluiten azc’s. Wij voeren een totale asielstop in. We gaan immigratie uit islamitische landen stoppen.”
“Totale asielstop: alle asielzoekers worden aan de grens geweigerd (artikel 72 VWEU)”
“Vreemdelingen (waaronder statushouders) worden na veroordeling voor één misdrijf – na het uitzitten van de straf en intrekking van de verblijfsstatus – direct uitgezet”
Stoppen met klimaatmaatregelen en lastenverlichting
De PVV verwerpt vrijwel alle klimaatmaatregelen en kiest voor betaalbare energie, in tegenstelling tot de VVD die inzet op stapsgewijze verduurzaming. De partij wil de energielasten direct verlagen en geen nieuwe wind- of zonneparken.
Directe lastenverlichting en focus op koopkracht
De PVV wil directe lastenverlichting voor burgers, zoals het verlagen van de btw op energie, afschaffen van het eigen risico in de zorg en het verlagen van de AOW-leeftijd. Dit contrasteert met het VVD-beleid dat vaak kiest voor geleidelijke lastenverlichting en behoud van marktprikkels.
Steun voor boeren, afwijzing van stikstofbeleid
De PVV verzet zich tegen het stikstofbeleid en de uitkoop van boeren, waar de VVD inzet op innovatie en soms uitkoop. De PVV wil nationale voedselvoorziening vooropstellen en Brusselse regels versoepelen.
“Laat boeren en tuinders doen waar zij goed in zijn; zet onze nationale voedselvoorziening op 1!”
“Versoepeling van de Brusselse regels; verminderen van het aantal natuurgebieden met Natura 2000-status en/of verkleinen van gebieden”
“Gedwongen uitkoop of onteigening van boeren is absoluut een no-go”
NSC onderscheidt zich van de VVD door een duidelijke afwijzing van neoliberalisme, meer nadruk op bestaanszekerheid, sociale bescherming en een betrouwbare overheid. De partij pleit voor een hogere minimumloon, vaste contracten als norm, beperking van migratie, en een sobere, transparante overheid die investeert in weerbaarheid en nationale soevereiniteit. NSC kiest voor een realistische, zorgzame samenleving met meer bescherming voor gewone mensen en minder marktwerking.
Afwijzing van neoliberalisme en marktdenken
NSC keert zich expliciet tegen het neoliberale beleid waar de VVD traditioneel voor staat, en stelt sociale bescherming en bestaanszekerheid centraal. De partij ziet marktwerking als oorzaak van onzekerheid en pleit voor meer overheidsregie.
Hogere minimumloon en vaste contracten als norm
In tegenstelling tot de VVD, die flexibiliteit op de arbeidsmarkt vaak verdedigt, wil NSC het minimumloon verhogen en vaste contracten weer de standaard maken om bestaanszekerheid te vergroten.
Strenger migratiebeleid en beperking arbeidsmigratie
NSC wil migratie op meerdere fronten beperken, met minder arbeidsmigratie, minder privileges voor expats, minder studiemigratie en strengere asielmaatregelen. Dit is een duidelijk onderscheid met de VVD, die migratie vooral economisch benadert.
“Minder arbeidsmigratie. We pakken misstanden en uitbuiting streng aan. Onderbetaalde arbeidsmigranten (zoals in delen van de vleessector) mogen geen verdienmodel zijn.”
“Minder privileges voor kennismigranten (expats).”
“Minder studiemigratie. Nederlandse studenten hebben voorrang en er komen flink minder Engelstalige opleidingen.”
“Minder asielmigratie. Door strenge en realistische maatregelen met opvang in de regio.”
Investeren in bestaanszekerheid en weerbare samenleving
Waar de VVD vaak inzet op lastenverlichting en economische groei, kiest NSC voor investeren in bestaanszekerheid, sociale netwerken en nationale veiligheid.
Sober financieel beleid en afwijzing van lasten doorschuiven
NSC benadrukt een transparant en degelijk financieel beleid, zonder het doorschuiven van lasten naar toekomstige generaties, en wil ondoelmatige fiscale regelingen schrappen.
Nationale soevereiniteit en kritische EU-houding
In tegenstelling tot de VVD, die vaak pro-EU is, is NSC kritisch op verdere Europese integratie en bewaakt de nationale soevereiniteit streng.
“We zijn tegen de ‘ever closer union’. Binnen Europa bepleiten we een stevige opstelling van Nederland, constructief maar realistisch. Taken, bevoegdheden en budgetten blijven van ons, deze nationale soevereiniteit bewaken we.”
“De EU mag alleen maatregelen nemen als die doeltreffender zijn dan nationale, regionale of lokale maatregelen (het subsidiariteitsbeginsel).”
50PLUS onderscheidt zich van de VVD door een sterke focus op het beschermen van de koopkracht en het welzijn van ouderen, met nadruk op het behouden en verbeteren van de AOW, pensioenen en ouderenzorg. Waar de VVD inzet op economische groei, marktwerking en beperking van collectieve uitgaven, legt 50PLUS prioriteit bij sociale zekerheid, waardige zorg en het tegengaan van leeftijdsdiscriminatie. Hun concrete voorstellen omvatten onder andere het behouden van de AOW-leeftijd, een dertiende maand voor AOW’ers, afschaffing van erfbelasting, en meer investeren in ouderenzorg.
AOW behouden en verbeteren
50PLUS beschouwt de AOW als een onaantastbaar fundament, in tegenstelling tot de VVD die eerder openstaat voor verhoging van de AOW-leeftijd en hervormingen. 50PLUS wil de AOW-leeftijd bevriezen, een dertiende maand invoeren en de koppeling aan het minimumloon behouden.
“De AOW is het onaantastbare fundament van onze welvaartsstaat en blijft, wat 50PLUS betreft, staan als een huis.”
“De AOW-leeftijd blijft de komende kabinetsperiode gelijk.”
“Er wordt een dertiende maand ingevoerd voor AOW’ers, ter compensatie van het afschaffen van de Inkomensondersteuning-AOW (IO-AOW).”
“Handhaving AOW-koppeling aan het minimumloon.”
Afschaffen erf- en schenkbelasting
Waar de VVD doorgaans inzet op lastenverlichting, maar niet expliciet de erf- en schenkbelasting wil afschaffen, kiest 50PLUS voor volledige afschaffing van deze belastingen om ouderen financieel te ontzien.
Investeren in ouderenzorg en invoering Ouderenzorgwet
In tegenstelling tot de VVD, die inzet op marktwerking en efficiency in de zorg, wil 50PLUS structureel investeren in ouderenzorg, mantelzorgers beter ondersteunen en een Ouderenzorgwet invoeren die ouderen vergelijkbare rechten geeft als jongeren in de Jeugdzorgwet.
Strenger migratiebeleid met focus op ouderenbelang
Hoewel de VVD ook een streng migratiebeleid voorstaat, legt 50PLUS extra nadruk op het beperken van arbeids- en studiemigratie en het afkopen van AOW-rechten bij vertrek, specifiek om het sociale stelsel te beschermen voor ouderen.
“50PLUS kiest voor een streng migratiebeleid dat onderscheid maakt tussen vormen van migratie en voorkomt dat systemen overbelast raken.”
“Arbeidsmigranten en studenten die tijdelijk in Nederland wonen, bouwen tijdens hun verblijf hier AOW-rechten op. 50PLUS wil dat deze AOW-rechten worden afgekocht bij vertrek uit Nederland.”
Geen leeftijdsdiscriminatie op arbeidsmarkt en in belastingen
Waar de VVD inzet op een flexibele arbeidsmarkt, wil 50PLUS expliciet leeftijdsdiscriminatie tegengaan en ouderen gelijke kansen bieden op werk en belastinggebied.
JA21 onderscheidt zich van de VVD door een sterkere nadruk op nationale soevereiniteit, beperking van migratie, een kleinere overheid, en het fors verlagen van lasten voor ondernemers. De partij wil minder EU-invloed, meer directe democratie via referenda, en een harde lijn op veiligheid en migratie. Hun concrete voorstellen richten zich op het terugdringen van regeldruk, het beperken van migratie, het versterken van veiligheid, en het stimuleren van ondernemerschap.
Minder EU-invloed en meer nationale zeggenschap
JA21 wil de invloed van de EU fors beperken en nationale soevereiniteit herstellen, waar de VVD doorgaans pragmatischer is over Europese samenwerking. Dit uit zich in het afwijzen van verdere EU-integratie, het behouden van vetorechten, en het niet invoeren van de digitale euro.
Strenge beperking migratie en afdwingen integratie
JA21 kiest voor een veel strengere migratiebeperking dan de VVD, met harde eisen aan integratie en het beperken van gezinshereniging. De partij koppelt migratie direct aan druk op de verzorgingsstaat en nationale identiteit.
“Migratie moet sterk beperkt worden, en migranten die Nederland wel opneemt moeten integreren. JA21 wil dus scherpe grenzen stellen aan migratie, hiermee ruimte creëren op de woningmarkt, de Nederlandse cultuur beschermen, en wil integratie afdwingen.”
“Het aantal delicten uitbreiden waarvoor personen met een dubbele nationaliteit kunnen worden ge-denaturaliseerd en uitgezet: niet meer alleen voor terroristische misdrijven, maar ook voor ernstige gewelds- en zedenmisdrijven.”
Lagere lasten en minder regeldruk voor ondernemers
JA21 wil ondernemers en familiebedrijven fors ontlasten, met lagere lasten, minder regeldruk en het afschaffen van nationale koppen op EU-regels. Dit is een kernpunt waar de partij zich profileert als economisch rechtser dan de VVD.
“Ondernemen weer lonend maken door de lasten op ondernemers en familiebedrijven te verlagen en een fiscaal aantrekkelijk klimaat te creëren. Het bedrijfsleven mag niet langer als financieringsbron voor nieuwe overheidsambities dienen.”
“Nationale koppen op EU-regels afschaffen: we introduceren geen nieuwe wetgeving die verder gaat dan EU-regelgeving.”
Kleinere overheid en meer directe democratie
JA21 pleit voor een kleinere, efficiëntere overheid die zich beperkt tot kerntaken, en wil burgers meer directe invloed geven via referenda. Dit contrasteert met de VVD, die minder inzet op directe democratie.
“Een overheid die zich richt op de kerntaken van veiligheid, publieke voorzieningen, woningbouw en infrastructuur.”
“Meer zeggenschap van burgers over hun eigen leefomgeving door te focussen op decentralisatie en referenda over onder meer het migratiebeleid, de bevolkingsgroei en de natuur in Nederland te organiseren.”
“Een Minister voor Overheidsefficiëntie en Autonomie die de inspraak van Nederlanders bewaakt en de overheid afslankt.”
Hardere lijn op veiligheid en strafrecht
JA21 profileert zich als de partij van 'law and order' met een hardere aanpak van criminaliteit dan de VVD, onder meer door het 'three strikes and you're out'-principe en fors investeren in de strafrechtketen.
De VVD richt zich op het versterken van de liberale democratie, economische groei, veiligheid, het terugdringen van de overheid en het laten lonen van werk. Hun belangrijkste voorstellen zijn radicale economische groei met groene accenten, een streng asiel- en migratiebeleid, forse investeringen in defensie en veiligheid, lastenverlichting voor werkenden en een kleinere, effectievere overheid. De kern van hun visie is dat vrijheid, verantwoordelijkheid en een sterke economie de basis vormen voor een veilig en welvarend Nederland.
Radicale economische groei en lastenverlichting
De VVD wil dat Nederland de sterkste economie van Europa wordt, met minder regeldruk, groene groei en lastenverlichting voor werkenden en ondernemers. Ze willen af van de "Haagse herverdelingsmachine" en kiezen voor lagere belastingen in plaats van hogere uitgaven.
“Nederland moet de sterkste economie van Europa worden. We zetten daarbij in op het tegengaan van klimaatverandering, zodat economische groei ook groene groei is. Zonder verstikkende regeldruk, maar mét lef, ambitie, goedkope en schone energie, voldoende en schoon water, onderwijs van wereldklasse en innovatieve ondernemers, die goede toegang hebben tot financiering.”
“We stoppen met steeds maar weer verder nivelleren, verlagen de lasten voor middeninkomens en zetten de werkende Nederlander weer op één.”
“Om het huishoudboekje van de overheid op orde te houden, kiest de VVD voor minder uitgeven in plaats van hogere belastingen. Zo leggen we de rekening niet bij hardwerkende Nederlanders of ondernemers neer, maar bij de overheid zelf.”
Werken moet meer lonen en woningmarkt openbreken
De VVD wil dat werken meer loont en dat iedereen die werkt een eigen huis kan betalen. Ze willen bureaucratie en herverdeling terugdringen en de woningmarkt openbreken door meer koopwoningen te bouwen.
“Nederland moet werken voor mensen die werken of decennia lang gewerkt hebben. En in Nederland zou iedere werkende een eigen huis moeten kunnen betalen.”
“We gaan weer koopwoningen bouwen, zodat die eigen plek onder de zon voor iedereen te bereiken is. Regels, procedures en bezwaren zullen linksom of rechtsom moeten wijken. We gaan splitsen, optoppen, transformeren en vooral: bouwen, bouwen, bouwen.”
Streng asiel- en migratiebeleid
De VVD wil de asielinstroom aanzienlijk terugdringen en stelt voor dat vluchtelingen alleen nog via hervestiging naar Nederland kunnen komen. Ze leggen de nadruk op het onderschrijven van liberale waarden door nieuwkomers.
“We willen de asielinstroom aanzienlijk terugdringen en onze cultuur versterken.”
“Vluchtelingen kunnen alleen nog via hervestiging naar Nederland komen. Dit betekent dat er niet meer in Nederland asiel kan worden aangevraagd. Het jaarlijks aantal hergevestigde vluchtelingen wordt gebaseerd op draagkracht, en kan dus ook nul zijn.”
“Van iedereen, dus ook van mensen die hier komen voor werk, opleiding of asiel, verwachten we dat zij deze waarden onderschrijven.”
Forse investeringen in veiligheid en defensie
De VVD ziet veiligheid als voorwaarde voor vrijheid en wil de grootste investering ooit in defensie doen. Ze kiezen voor een sterke krijgsmacht, een sterke Europese pijler binnen de NAVO en minder uitgaven aan ontwikkelingssamenwerking.
“De grootste investering ooit in onze veiligheid: Investeren in veiligheid is investeren in vrijheid. Zonder veiligheid, bestaat immers geen vrijheid. We hebben een sterke defensie nodig om onze vrije manier van leven te beschermen.”
“De VVD wil investeren in veiligheid en de defensie-uitgaven laten groeien naar 3,5% van onze economie.”
“Minder ontwikkelingssamenwerking, meer defensie: De VVD gaat mee met de huidige geopolitieke realiteit door te investeren in defensie en minder uit te geven aan ontwikkelingssamenwerking.”
Kleine, effectieve overheid en minder regeldruk
De VVD wil een kleinere overheid die zich richt op kerntaken, minder regeldruk en bureaucratie, en meer ruimte voor burgers en ondernemers.
“De VVD kiest voor een overheid die uitgaat van een sterke samenleving en alle Nederlanders gelijkwaardig behandelt. Met een deltaplan ‘ontregelen’ willen we de overheid doelmatiger en effectiever maken, beleid en uitvoering dichter bij elkaar brengen, minder regeldruk en af van doorgeslagen bureaucratie.”
“Met de Wet op regeldruk- en complexiteitsvermindering verplichten we alle departementen om per kabinetsperiode aantoonbaar wet- en regelgeving te schrappen of te versimpelen.”
BVNL onderscheidt zich van de VVD door te pleiten voor een veel kleinere overheid, forse belastingverlagingen, een asielstop, en het radicaal terugdringen van bureaucratie en overheidsuitgaven. De partij wil een vlaktaks, afschaffing van erf- en schenkbelasting, meer soevereiniteit voor Nederland en een bindend referendum. BVNL positioneert zich als klassiek-liberaal, economisch rechts en cultureel conservatief, met een sterke nadruk op individuele vrijheid en ondernemersklimaat.
Forse verkleining van de overheid en minder bureaucratie
BVNL wil de overheid veel kleiner maken dan de VVD, met een expliciet doel om de overheidsuitgaven met minstens 35% te verminderen en fors te snijden in subsidies, adviesorganen en niet-kerntaken. Dit gaat verder dan de VVD, die doorgaans inzet op matiging van de groei van de overheid.
“BVNL stelt zich ten doel om binnen twee regeerperiodes de rijksoverheidsuitgaven met ten minste 35% te verminderen, primair door het schrappen van subsidies, adviesorganen, overheidsreclame, klimaatbeleid, internationale hulp en niet-kerntaken.”
“De overheid wordt veel te groot, er zijn te veel ambtenaren, er is teveel controledrang en de bureaucratie neemt onevenredig toe.”
Vlaktaks van 25% en afschaffing erf- en schenkbelasting
Waar de VVD inzet op lastenverlichting, gaat BVNL veel verder met een vlaktaks van 25% op arbeid, winst en vermogen, een hoge belastingvrije voet en het afschaffen van erf- en schenkbelasting. Dit is een radicaler fiscaal voorstel dan de VVD.
Asielstop en immigratiebeperking
In tegenstelling tot de VVD, die inzet op beperking en beheersing van migratie, pleit BVNL voor een volledige asielstop en het sluiten van de grenzen om het woningtekort en druk op publieke voorzieningen te verlichten.
Meer nationale soevereiniteit, minder macht naar EU en internationale organisaties
BVNL wil dat Nederland weer soeverein wordt en pleit voor het terughalen van bevoegdheden van de EU, WHO, VN en NAVO, waar de VVD doorgaans inzet op samenwerking binnen deze verbanden.
“BVNL wil dat Nederland weer soeverein wordt. We moeten stoppen met het overhevelen van zeggenschap naar ongekozen supranationale organen zoals de WHO, de EU, de VN en de NAVO.”
“De EU moet worden omgevormd tot een confederatie van samenwerkende landen, zoals de Europese Economische Gemeenschap (EEG) oorspronkelijk bedoeld was.”
Bindend referendum en meer directe democratie
BVNL wil een bindend referendum invoeren, waarmee burgers direct invloed krijgen op beleid, iets waar de VVD traditioneel terughoudend in is.
Radicale deregulering en vrije markt
BVNL wil verdergaande deregulering dan de VVD, met expliciete voorstellen om regels en bureaucratie in onder meer de woningmarkt, arbeidsmarkt en zorg fors te verminderen.
“BVNL wil inzetten op deregulering. De overheid grossiert in zinloze regels en wetten en dat moet fors verminderen. Met name de woningmarkt, de arbeidsmarkt, de pensioensector en de zorg moeten worden gedereguleerd.”
“Minder regels voor ondernemers en bedrijven. Bureaucratie en regeldruk moeten worden teruggedrongen.”
BBB onderscheidt zich van de VVD door sterk te focussen op regionale gelijkwaardigheid, behoud van soevereiniteit, en een nuchtere, praktische benadering van beleid zonder symboolpolitiek. De partij wil minder macht naar Brussel, een streng migratiebeleid, en investeringen in infrastructuur en defensie, maar altijd met het belang van gewone Nederlanders en het mkb voorop. BBB benadrukt het belang van lokale gemeenschappen, een dienstbare overheid en het beschermen van Nederlandse tradities en waarden.
Minder macht naar Brussel, nationale soevereiniteit voorop
BBB wil, in tegenstelling tot de VVD die vaak pro-EU is, de nationale soevereiniteit beschermen en geen verdere overdracht van bevoegdheden aan de EU toestaan. Europese samenwerking mag nooit ten koste gaan van Nederlandse democratische zeggenschap.
“Nederland moet weer soeverein kunnen kiezen wat werkt. Nationale belangen moeten voorop staan, niet Brusselse dogma’s.”
“Geen federaal Europa. Geen verdere overdracht van Nederlandse bevoegdheden en soevereiniteit aan Brussel.”
Strenger migratie- en asielbeleid, beperking internationale verdragen
BBB kiest voor een veel strenger migratie- en asielbeleid dan de VVD, met nadruk op nationale controle, beperking van nareis, en het moderniseren of opzeggen van internationale verdragen die streng asielbeleid belemmeren.
“Wij willen het VN Vluchtelingenverdrag in zijn huidige vorm opzeggen en vervangen door een uitvoerbaar nationaal beleid.”
“Nederland is nu vaak aantrekkelijker voor asielzoekers dan andere landen. We laten ons niet langer gijzelen door Brusselse papieren werkelijkheden.”
“Internationale verdragen kritisch herzien. Nederland moet ook kritisch kijken naar internationale verdragen die onze beleidsruimte beperken.”
Investeren in infrastructuur en defensie, maar niet ten koste van AOW of mkb
BBB steunt forse investeringen in infrastructuur en defensie, maar stelt duidelijke voorwaarden: deze uitgaven mogen niet ten koste gaan van sociale voorzieningen, het mkb of het platteland. Dit is een nuanceverschil met de VVD, die doorgaans minder voorwaarden stelt.
“Na 2030 gelden voor ons duidelijke voorwaarden voor verdere verhoging van onze defensieuitgaven, zoals een eerlijke verdeling van kosten binnen de NAVO en geen financiering via Europese schulden of giften.”
“Onze infrastructuur is verouderd. Bruggen zijn toe aan groot onderhoud, spoorlijnen ontbreken en knooppunten slibben dicht. Juist vanuit veiligheidsoogpunt pleit BBB daarom voor hernieuwde investeringen in regionale én landelijke infrastructuur.”
Dienstbare overheid, regionale gelijkwaardigheid en minder Haagse bubbel
BBB wil een overheid die dienstbaar is aan burgers, met meer aandacht voor regio’s buiten de Randstad en minder Haagse centralisatie. Dit contrasteert met de VVD, die vaak als Randstad-georiënteerd wordt gezien.
“We stappen, als het aan BBB ligt, uit de Haagse bubbel om de regionale verbinding te zoeken.”
“BBB staat voor een verbonden Nederland, waarin stad en platteland elkaar aanvullen in plaats van tegenover elkaar staan. Dat betekent: geen beleid voor enkelen, maar eerlijk beleid voor iedereen.”
Nuchter beleid zonder symboolpolitiek
BBB verzet zich tegen doorgeschoten symboolpolitiek, bijvoorbeeld rond LHBTIQ+ en diversiteit, en wil beleid baseren op gezond verstand en effectiviteit, niet op ideologie of internationale druk.
“BBB staat pal voor de vrijheid van ieder mens, maar kiest voor gerichte actie in plaats van symbolen. Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg.”
“Het is nodig dat we elkaar blijven zien en helpen, zodat niemand onzichtbaar wordt in de samenleving. Bij BBB telt niet je afkomst of je opleiding, maar je inzet.”
De ChristenUnie onderscheidt zich duidelijk van de VVD op kernpunten als woningbouw, sociale zekerheid, overheidsfinanciën en Europa. Waar de VVD inzet op marktwerking, minder overheidsbemoeienis en strenge migratie, kiest de ChristenUnie voor een actieve overheid, sociale bescherming, investeringen in publieke voorzieningen en behoud van nationale soevereiniteit binnen Europa. Hun voorstellen zijn concreet gericht op betaalbare woningen, vereenvoudiging van het belastingstelsel, structurele investeringen en bescherming van kwetsbare groepen.
Actieve overheidsregie op woningbouw en betaalbaarheid
De ChristenUnie wil dat de overheid de regie neemt in de woningmarkt, met nadruk op betaalbaarheid en gemeenschapsvorming, in tegenstelling tot de VVD die meer marktwerking voorstaat.
“We bouwen 100.000 woningen per jaar, waarvan ten minste tweederde goed te betalen is voor mensen met een gewoon inkomen. Daarvoor trekken we de komende jaren miljarden extra uit en maken we ruimte voor ontmoeting in buurten.”
“De ChristenUnie kiest voor een overheid die regie neemt in de volkshuisvesting om betaalbaar en toekomstbestendig te bouwen.”
Eenvoudig en sociaal belastingstelsel, afschaffen toeslagen
De ChristenUnie wil het complexe toeslagenstelsel vervangen door een eenvoudige belastingkorting en hogere kinderbijslag, gericht op het uitbannen van kinderarmoede en het vergroten van bestaanszekerheid. Dit contrasteert met de VVD, die minder nadruk legt op herverdeling en sociale zekerheid.
“De wirwar van toeslagen vervangen we door een eenvoudige belastingkorting. Zo blijft het gegarandeerd de eerste € 30.000 die per jaar verdient belastingvrij én is er geen sprake meer van onzekerheid en terugvorderingen.”
“In plaats van de huidige kinderbijslag en kindgebonden budget, komt er voor elk kind € 4.500 per jaar beschikbaar. Het verlagen van kinderarmoede wordt een wettelijk doel.”
“We willen misstanden als het kinderopvangtoeslagschandaal voorkomen en zorgen voor een eenvoudiger systeem. Daarom vervangen we de toeslagen door slimmere alternatieven.”
Structurele investeringen in publieke voorzieningen en infrastructuur
Waar de VVD vaak kiest voor bezuinigingen en lastenverlichting, pleit de ChristenUnie voor structurele investeringen in infrastructuur, openbaar vervoer en leefbaarheid, met het oog op brede welvaart.
“Het kabinet dat na de verkiezingen aantreedt, moet Nederland van het slot halen. Met dappere keuzes, doortastend beleid, grootschalige investeringen in onderhoud, uitvoering, (energie)infrastructuur en duidelijke wetgeving, komt Nederland uit het stikstofmoeras en krijgen bedrijven perspectief op een duurzame toekomst.”
“We draaien de bezuiniging op het openbaar vervoer terug en stellen in navolging van de Bikker-gelden 300 miljoen euro per jaar beschikbaar voor versterking van het aanbod van busvervoer en goedkopere kaartjes.”
Solide overheidsfinanciën, geen consumptieve uitgaven op schuld
De ChristenUnie kiest voor investeringen die zich terugverdienen en wijst consumptieve uitgaven op schuld af, in tegenstelling tot de VVD die vaak inzet op lastenverlichting en begrotingsdiscipline zonder nadruk op investeringen in publieke goederen.
“In tegenstelling tot het huidige kabinet gaan we geen consumptieve uitgaven financieren met meer schuld, maar stoppen we juist geld in investeringen die zich terugverdienen, zoals woningbouw, infrastructuur en energienetten.”
“Solide en houdbare overheidsfinancien zijn een randvoorwaarde voor de duurzame bloei van ons land.”
Behoud nationale soevereiniteit binnen Europa
De ChristenUnie benadrukt het belang van subsidiariteit en nationale zeggenschap binnen de EU, terwijl de VVD doorgaans meer inzet op Europese samenwerking en marktintegratie.
“Europese samenwerking begint met duidelijkheid over bevoegdheden. Het moet helder zijn waar lidstaten zelf verantwoordelijk voor zijn en waar de Europese Unie wel of niet over gaat. Voor de ChristenUnie is subsidiariteit het uitgangspunt: besluiten worden genomen op het laagst mogelijke niveau, zo dicht mogelijk bij mensen.”
“Wij verzetten ons tegen Europese bemoeizucht”
DENK zet zich in tegen de kernpunten van de VVD, zoals marktwerking, streng migratiebeleid, lage belastingen voor bedrijven en beperking van sociale voorzieningen. DENK kiest juist voor hogere belastingen voor grote bedrijven en vermogenden, forse investeringen in publieke sectoren, een ruimhartig migratie- en asielbeleid, en het versterken van sociale zekerheid en bestaanszekerheid. De partij positioneert zich expliciet als tegenpool van het VVD-beleid door te pleiten voor meer overheidsregie, sociale gelijkheid en bescherming van minderheden.
Hogere belastingen voor bedrijven en vermogenden
DENK verzet zich tegen het VVD-standpunt van lage lasten voor bedrijven en vermogenden. In plaats daarvan wil DENK juist hogere belastingen voor deze groepen om publieke voorzieningen te financieren en ongelijkheid te verkleinen.
“Wij verhogen daarom de winstbelasting voor grote bedrijven en schaffen ondoelmatige belastingvoordelen die de ongelijkheid vergroten af. Binnen de inkomstenbelasting zorgen wij voor een rechtvaardigere verdeling door van superrijken een eerlijke bijdrage te vragen. Deze eerlijke bijdrage vragen wij ook van zeer grote vermogens.”
Forse investeringen in publieke sectoren en sociale zekerheid
Waar de VVD inzet op marktwerking en bezuinigingen, kiest DENK voor een sterke verzorgingsstaat, meer overheidsinvesteringen en het versterken van sociale vangnetten.
“DENK wil een sterke verzorgingsstaat met dienstverlening van de hoogste kwaliteit voor alle Nederlanders. Wij zetten in op een overheid die de maatschappelijke ongelijkheid de komende periode fors verkleint. Wij staan daarom voor meer geld voor het onderwijs, voor betaalbare woningen, voor het openbaar vervoer, voor de zorg en voor andere publieke voorzieningen.”
“Wij willen dat het vergroten van de bestaanszekerheid en het bestrijden van armoede een topprioriteit wordt van de nieuwe regering. De verschillen tussen arm en rijk moeten worden verkleind.”
Ruimhartig migratie- en asielbeleid
In tegenstelling tot het restrictieve migratie- en asielbeleid van de VVD, pleit DENK voor menswaardige opvang, snelle procedures en het behoud van rechten voor vluchtelingen.
“De strenge asielwetten van de extreemrechtse regering gaan de prullenbak in. Dit betekent dat de rechtspositie van vluchtelingen niet wordt beperkt, de duur van verblijfsvergunningen niet wordt ingeperkt, gezinshereniging niet moeilijker wordt gemaakt en er geen tweestatusstelsel komt.”
“Versnelde procedures, zonder afbraak van menswaardigheid. We investeren in de IND, het COA en gemeentelijke uitvoering om procedures te versnellen. Vluchtelingen krijgen zo snel mogelijk de noodzakelijke documenten en registraties om mee te kunnen doen, de achterstanden op dit gebied worden snel weggewerkt.”
Meer overheidsregie op woningmarkt en volkshuisvesting
Waar de VVD de markt een grote rol geeft op de woningmarkt, kiest DENK voor stevige overheidsregie, meer sociale woningbouw en bescherming van huurders.
“Wij willen sneller en meer bouwen. Het doel is om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen.”
“Er komt een Rijkswoningbouwfonds waarin we meer geld reserveren om de bouw van betaalbare woningen te stimuleren.”
“We richten een Rijksbouwbedrijf op dat de verantwoordelijkheid krijgt om woningbouwprojecten te ontwikkelen.”
Afschaffen eigen risico en verlagen zorgkosten
In tegenstelling tot het VVD-standpunt van eigen bijdragen in de zorg, wil DENK het eigen risico afschaffen en de zorgkosten voor lage en middeninkomens verlagen.
Progressief klimaatbeleid met lasten voor grote vervuilers
Waar de VVD inzet op een gematigd klimaatbeleid en bescherming van het bedrijfsleven, kiest DENK voor ambitieuze klimaatdoelen en het laten betalen van grote vervuilers.
“Grote vervuilers gaan eerlijker bijdragen. Bedrijven in de commerciële sector die veel energie verbruiken, gaan relatief méér bijdragen.”
D66 onderscheidt zich op meerdere punten van de VVD, vooral door sterk in te zetten op sociale gelijkheid, duurzaamheid, Europese samenwerking en het afbouwen van fiscale voordelen voor woningbezit. Waar de VVD doorgaans kiest voor marktwerking, individuele verantwoordelijkheid en behoud van fiscale voordelen voor huiseigenaren, kiest D66 juist voor meer overheidsregie, sociale bescherming en het verkleinen van ongelijkheid. D66 wil onder andere tien nieuwe steden bouwen, het toeslagenstelsel vervangen door een basisbedrag, en de hypotheekrenteaftrek versneld afbouwen.
Tien nieuwe steden bouwen en meer sociale huur
D66 kiest voor een actieve rol van de overheid in de woningmarkt, met grootschalige bouwprojecten en een wettelijk minimum voor sociale huur. Dit contrasteert met de VVD, die doorgaans inzet op marktwerking en minder overheidsregie. D66 wil zo de woningnood aanpakken en sociale ongelijkheid verminderen.
Hypotheekrenteaftrek versneld afbouwen en fiscale verschillen verkleinen
In tegenstelling tot de VVD, die het fiscale voordeel voor koopwoningen grotendeels wil behouden, kiest D66 voor het afbouwen van de hypotheekrenteaftrek en het verkleinen van fiscale verschillen tussen huurders en kopers. Dit moet de huizenmarkt eerlijker maken en de prijsstijgingen afremmen.
“We verkleinen de verschillen in fiscale voordelen tussen huurders en mensen met een koopwoning. Dit doen we onder andere via de afbouw van de hypotheekrenteaftrek, verlaging van het btw-tarief op nieuwbouw en aanscherping van het eigenwoningforfait voor de duurste huizen.”
Toeslagenstelsel afschaffen en basisbedrag invoeren
D66 wil het huidige toeslagenstelsel, dat de VVD grotendeels wil behouden, volledig vervangen door een individueel basisbedrag. Dit moet het systeem eenvoudiger en eerlijker maken, en bestaanszekerheid vergroten.
“Daarom gaat het toeslagenstelsel drastisch op de schop en komt er een individueel basisbedrag voor terug.”
Sterke Europese samenwerking en meer Europese investeringen
D66 kiest expliciet voor verdieping van de Europese samenwerking, met meer gezamenlijke regels en een grotere Europese begroting. Dit staat haaks op de VVD, die vaak kritisch is op verdere Europese integratie en gezamenlijke schulden.
“D66 wil vaker één gezamenlijke Europese regel die overal geldt: de verordening.”
“D66 wil jaarlijks €750 tot €800 miljard euro extra aan Europese investeringen. Dat financieren we met gezamenlijke leningen.”
“Met een Europese begroting die twee keer zo groot is, kunnen we samen écht een veranderende wereld aan.”
Klimaat en mobiliteit: rekeningrijden en elektrificatie
D66 wil het gebruik van de auto belasten in plaats van het bezit (rekeningrijden) en zet sterk in op elektrificatie van mobiliteit, waar de VVD traditioneel terughoudender is met dergelijke maatregelen.
Meer bescherming voor huurders en beperking beleggers
D66 wil beleggers zwaarder belasten en huurders meer bescherming geven, terwijl de VVD doorgaans de positie van beleggers en verhuurders beschermt.
“We bouwen het belastingvoordeel van woningbezit af en gaan beleggers meer belasten. Huurders krijgen meer bescherming en zeggenschap over verduurzaming.”
BIJ1 neemt op vrijwel alle belangrijke punten van de VVD een tegenovergesteld standpunt in. Waar de VVD inzet op marktwerking, streng migratiebeleid, hogere defensie-uitgaven en individuele verantwoordelijkheid, kiest BIJ1 juist voor sterke overheidsregie, radicale gelijkheid, open grenzen, sociale voorzieningen en ontwapening. De partij doet dit met zeer concrete voorstellen die marktwerking terugdringen, sociale rechten uitbreiden en militarisering tegengaan.
Huren verlagen en marktwerking terugdringen
BIJ1 verwerpt de marktwerking in de woningmarkt, waar de VVD juist op inzet, en wil huren fors verlagen en sociale huisvesting uitbreiden. Dit is een fundamenteel ander uitgangspunt dan het VVD-beleid van vrije markt en minder overheidsbemoeienis.
“Alle huren omlaag. We zorgen dat huisjesmelkers niet méér huur aan jou kunnen rekenen dan eerlijk is, met bindende maximumprijzen voor elke woning. Te hoge huren maken we lager. Ook in de vrije sector, met terugwerkende kracht.”
“Een Nationaal Bouwbedrijf bouwt woningen voor mensen, niet voor winst. Zo zetten wij de projectontwikkelaars die weigeren om betaalbaar te bouwen, omdat ze alleen verdienen aan te dure koopwoningen, buitenspel.”
Zorg volledig in overheidshanden, geen marktwerking
In tegenstelling tot de VVD, die marktwerking in de zorg verdedigt, wil BIJ1 de zorg volledig nationaliseren en het eigen risico afschaffen.
“De zorg komt volledig in handen van de overheid, van ziekenhuis tot verzekeraar. Winst en markt-bureaucratie in de zorg worden zo verleden tijd. Het ‘eigen risico’ en rekeningen aan de balie schaffen we af.”
Open grenzen en ruimhartig migratiebeleid
Waar de VVD pleit voor strenge migratiebeperking, kiest BIJ1 voor open grenzen, gelijke rechten voor migranten en vluchtelingen, en het afschaffen van discriminatie op basis van nationaliteit.
“Ieder mens moet vrij zijn om te verhuizen, te werken, te zijn waar die wil, en om overal ter wereld als volwaardig mens erkend te worden. Discriminatie op basis van nationaliteit of status wordt verboden.”
“Iedereen krijgt gelijke toegang tot basisvoorzieningen, ongeacht verblijfsstatus. Mensen hebben recht op daklozenopvang, medische zorg, voedselbanken, passend werk en gratis taallessen tot C1-niveau.”
Ontwapening en uit de NAVO
BIJ1 is radicaal tegen militarisering en defensie-uitgaven, waar de VVD juist voorstander is van een sterke krijgsmacht en NAVO-lidmaatschap.
“Nederland start direct het traject om uit de NAVO te treden en voltooit dit binnen 4 jaar. Tot dat moment verhogen we op geen enkel moment het budget van defensie.”
“Nederland stopt geen geld van de overheid meer in militair onderzoek, beëindigt geweld gerelateerde samenwerking met universiteiten en ontmantelt militaire industrieel-academische netwerken.”
Gratis onderwijs en kwijtschelding studieschulden
Waar de VVD inzet op eigen verantwoordelijkheid en collegegeld, wil BIJ1 gratis onderwijs en het volledig kwijtschelden van studieschulden.
“We schaffen collegegeld af: al het onderwijs wordt gratis. Alle studieschulden van de ‘pechgeneratie’ schelden we volledig kwijt.”
Maximumprijzen en winstmarges op basisbehoeften
In tegenstelling tot de VVD, die marktwerking en vrije prijzen verdedigt, wil BIJ1 maximumprijzen en maximale winstmarges op levensmiddelen en basisvoorzieningen.
“Alles kan gewoon goedkoper door bedrijven aan te pakken die cashen op jouw eerste levensbehoeften... Daar maken we een einde aan met maximumprijzen en maximale winstmarges.”
Het CDA deelt op enkele kernpunten overeenkomsten met de VVD, zoals het belang van een sterke economie, grip op migratie, en het stimuleren van werken. Tegelijkertijd legt het CDA meer nadruk op sociale samenhang, fatsoen en het beschermen van kwetsbaren. Hun concrete voorstellen richten zich op woningbouw, strengere migratieregels, het aantrekkelijker maken van werken, en het afbouwen van de hypotheekrenteaftrek.
Jaarlijks 100.000 woningen bouwen en hypotheekrenteaftrek afbouwen
Het CDA wil de woningmarkt hervormen door fors meer woningen te bouwen en de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af te bouwen, terwijl de inkomstenbelasting evenredig wordt verlaagd. Dit sluit aan bij VVD-prioriteiten rond woningbouw, maar het CDA koppelt dit expliciet aan betaalbaarheid en het beperken van juridische procedures.
“Wij kiezen voor de woningzoekende in onze voorstellen om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen. Het principe van ‘straatje erbij’ breiden we uit tot een ‘wijkje erbij’ zodat jongeren in hun dorp of stad kunnen blijven wonen. We maken het moeilijker om woningbouw met juridische procedures te vertragen. De gang naar de Raad van State beperken we. De hypotheekrenteaftrek bouwen we stap voor stap af, terwijl we tegelijk de inkomstenbelasting evenveel verlagen.”
Strenger migratiebeleid en asiel buiten Europa
Het CDA kiest voor een strenger migratiebeleid, met asielaanvragen buiten Europa en strafbaarstelling van uitgeprocedeerde asielzoekers die niet meewerken aan terugkeer. Dit is een duidelijke overlap met VVD-standpunten, maar het CDA benadrukt ook werkbare wetten en uitvoering van de spreidingswet.
“Wij willen een nieuw internationaal asielsysteem. Asielaanvragen gebeuren buiten Europa, zodat mensensmokkel stopt. Uitgeprocedeerde asielzoekers die niet meewerken aan terugkeer maken zich strafbaar. In Nederland voeren we alleen werkbare wetten in die migratie beheersbaar maken. We voeren de spreidingswet uit, zodat de chaos in de asielopvang stopt en er een einde meer hoeven plaats te vinden.”
“Het is strafbaar voor uitgeprocedeerde asielzoekers om niet mee te werken aan terugkeer naar het land van herkomst.”
Werken meer laten lonen en toeslagen automatiseren
Het CDA wil het belastingstelsel hervormen zodat werken meer loont, onder andere door de arbeidskorting per gewerkt uur toe te passen en toeslagen automatisch uit te keren. Dit sluit aan bij VVD-thema’s rond arbeidsparticipatie en minder bureaucratie, maar het CDA koppelt dit aan bestaanszekerheid en het voorkomen van fouten.
“We hervormen het belastingstelsel zodat werken meer loont.”
“We zetten de arbeidskorting beter in en hervormen deze naar een arbeidskorting die voor elk gewerkt uur wordt toegepast zodat werken meer loont.”
“Toeslagen keren we automatisch en direct uit, zodat fouten en naheffingen verdwijnen.”
“Toeslagen worden automatisch uitgekeerd, zodat er op termijn geen terugvorderingen meer zijn.”
Investeren in een toekomstgerichte economie en innovatie
Het CDA wil ondernemerschap stimuleren, innovatie bevorderen en investeren in onderzoek en regionale economische clusters. Dit overlapt met VVD-prioriteiten rond economische groei, maar het CDA benadrukt ook sociale samenhang en regionale spreiding.
“Ondernemen moet weer leuk zijn en worden beloond vanuit de politiek. We willen ruimte geven aan innovatiekracht en ondernemerszin. Daarom investeren we in onderzoek, stimuleren we innovatie en versterken we onze regio’s.”
“Samen met grote bedrijven, MKB en start ups en met onderwijsinstellingen laten we economische clusters groeien die de regio sterker maken.”
FVD zet zich af tegen het VVD-beleid door te pleiten voor een veel kleinere overheid, radicale belastingverlagingen, het volledig stoppen van klimaat- en stikstofbeleid, en het beëindigen van massale immigratie. Hun belangrijkste voorstellen zijn een vlaktaks van 20%, een jaarlijkse krimp van de overheidsuitgaven met 3%, volledige afschaffing van klimaatmaatregelen, en een tienjarige stop op naturalisaties. De kern van hun visie is maximale nationale soevereiniteit, economische vrijheid, en het herstellen van zelfbeschikking voor burgers en ondernemers.
Radicale verlaging en vereenvoudiging van belastingen
FVD wil het belastingstelsel drastisch vereenvoudigen en lasten fors verlagen, in tegenstelling tot het VVD-beleid dat volgens FVD te weinig doet aan lastenverlichting en complexiteit. Ze stellen een vlaktaks, hoge belastingvrije voet en afschaffing van erf- en schenkbelasting voor, om ondernemerschap en werken te stimuleren.
“We voeren een vlaktaks in op het inkomen in Box-1, zodat meer verdienen niet wordt afgestraft en altijd volstrekt transparant is hoeveel inkomstenbelasting moet worden betaald.”
“We gaan voor een radicale verlaging van de belastingen. We voeren een belastingvrije voet in van €30.000,- voor alle werkenden en gepensioneerden, en we maken de eerste €1.000 verdiend in een tweede baan (bij minimaal 32 uur hoofdbaan) belastingvrij.”
“Erf- en schenkbelasting schaffen we af.”
Jaarlijkse krimp van de overheid met 3%
FVD wil de overheid structureel verkleinen, waar de VVD volgens hen te veel meebeweegt met groeiende overheidsuitgaven. Dit moet leiden tot meer ruimte voor de markt en individuele vrijheid.
“De Rijksoverheidsuitgaven moeten verplicht ieder jaar 3% krimpen, zodat de overheid niet groter maar kleiner wordt.”
Volledig stoppen met klimaat- en stikstofbeleid
FVD verwerpt het klimaat- en stikstofbeleid volledig, in tegenstelling tot de VVD die deze dossiers (deels) ondersteunt. Ze willen alle klimaatregels schrappen, kolen- en gascentrales heropenen, en inzetten op kernenergie.
“We trekken de klimaatwet in, zeggen het klimaatverdrag van Parijs op en stoppen zodoende volledig met alle vormen van ‘duurzaamheidsbeleid’.”
“We schrappen alle klimaatregels, beëindigen het aardgasverbod en heropenen moderne kolen- en gascentrales.”
“We schrappen het stikstofbeleid volledig, heffen”
Massale immigratie stoppen en remigratie stimuleren
FVD kiest voor een harde lijn op immigratie, veel verdergaand dan de VVD, door asielopvang te stoppen, remigratie te stimuleren en een tienjarige stop op naturalisaties in te voeren.
“We stoppen volledig met asielopvang in Nederland, investeren in opvang in de regio en stellen illegaal verblijf in Nederland strafbaar. Daarnaast voeren we een tienjarige stop op naturalisaties in, bieden steun voor remigratie naar landen van herkomst en introduceren een GreenCard-systeem voor economisch waardevolle migranten om tijdelijk in Nederland te verblijven.”
Nationale soevereiniteit boven internationale afspraken
FVD wil dat Nederlandse wetgeving altijd boven internationale verdragen gaat, in tegenstelling tot de VVD die internationale samenwerking blijft steunen. Ze willen artikelen uit de Grondwet schrappen die internationale verdragen boven nationaal recht plaatsen.
“We schrappen de artikelen 93 en 94 van onze Grondwet zodat de Nederlandse wet altijd boven internationale verdragen en afspraken komt te staan.”
De SGP onderscheidt zich duidelijk van de VVD op een aantal kernpunten, met name door haar nadruk op christelijke waarden, het gezin, en een restrictiever migratiebeleid. Waar de VVD inzet op economische groei, individuele vrijheid en een kleinere overheid, legt de SGP juist de nadruk op bescherming van het ongeboren leven, het belang van het klassieke gezin, en het stellen van duidelijke grenzen aan migratie. Concrete voorstellen zijn onder meer het verlagen van de abortusgrens, het beperken van migratie, en het afwijzen van progressief-seculiere waarden.
Bescherming van ongeboren leven en gezin centraal
De SGP plaatst de bescherming van het ongeboren leven en het klassieke gezin centraal, in tegenstelling tot de VVD die individuele keuzevrijheid en zelfbeschikking benadrukt. De SGP wil abortus verder beperken en het gezin financieel en moreel ondersteunen.
“Abortus blijft in het strafrecht. Het doden van ongeboren leven is geen (mensen) recht. De 24-wekengrens is medisch achterhaald en moet daarom worden verlaagd.”
“Een samenleving begint bij een stabiel gezin en een veilige thuissituatie. We maken ons hard voor het klassieke huwelijk, gezinswaarden en een financieel gezond bestaan voor elk huishouden.”
Grenzen aan migratie en integratie-eisen
De SGP pleit voor strengere migratiebeperking en integratie-eisen, terwijl de VVD vooral inzet op arbeidsmigratie en economische meerwaarde. De SGP wil minder culturele afstand en meer nadruk op Nederlandse waarden.
“Bij toelating van (arbeids)migranten wordt allereerst gekeken naar werving van Nederlanders en Nederlandstaligen in het buitenland, vervolgens naar mensen met zo min mogelijk culturele afstand tot de Nederlandse samenleving.”
“Het betekent geen omarming van progressief-seculiere waarden, zoals abortus of homohuwelijk.”
Kritisch op Europese integratie, NAVO als hoofdpartner
De SGP verzet zich tegen verdere Europese integratie op defensiegebied en benadrukt de NAVO als belangrijkste partner, waar de VVD doorgaans meer openstaat voor Europese samenwerking.
“De SGP wil echter geen Europees leger en vindt de nieuwe Europese Defensiecommissaris ongewenst. Niet Brussel, maar Den Haag blijft besluiten over het uitzenden van troepen.”
Economisch beleid met oog voor rechtvaardigheid, niet alleen groei
De SGP wijst een eenzijdige focus op economische groei en grote vermogens af, en wil een rechtvaardiger belastingstelsel, in tegenstelling tot de VVD die lagere lasten en economische groei vooropstelt.
“Geen jacht op ‘grote vermogens’, maar een rechtvaardige belasting.”
“Grote ondernemingen blijven een eerlijke bijdrage aan de totale belastingopbrengst leveren. Bijvoorbeeld bij multinationals blijkt nog te vaak dat ze nauwelijks belasting in Nederland afdragen. De mazen in ons fiscale stelsel worden gedicht.”
Volt onderscheidt zich duidelijk van de VVD op de belangrijkste VVD-punten zoals economie, migratie, veiligheid, en bestuur. Volt kiest voor een sterk sociaal vangnet met een basisinkomen, meer burgerparticipatie, uitbreiding van de Tweede Kamer, en een federaal Europa, waar de VVD doorgaans inzet op marktwerking, beperking van overheidsuitgaven, streng migratiebeleid en behoud van nationale soevereiniteit. Volt legt de nadruk op inclusiviteit, democratische vernieuwing en Europese samenwerking, wat haaks staat op de kernpunten van de VVD.
Basisinkomen voor iedereen
Volt pleit voor een maandelijks basisinkomen dat alle toeslagen vervangt, in tegenstelling tot de VVD die inzet op werken lonend maken en het beperken van uitkeringen. Volt ziet bestaanszekerheid als basis voor een gezond leven en wil het complexe toeslagenstelsel afschaffen.
“Er komt een maandelijks basisinkomen dat alle toeslagen vervangt. Dit bestaat uit een vaste inkomensgarantie en een inkomensafhankelijke toeslag.”
Uitbreiding Tweede Kamer en burgerberaad
Volt wil de Tweede Kamer uitbreiden en burgerberaden invoeren om de democratie te versterken en burgers meer invloed te geven, terwijl de VVD traditioneel vasthoudt aan het huidige parlementaire stelsel en representatieve democratie.
“We breiden de Tweede Kamer uit van 150 naar 250 zetels.”
“We richten het allereerste, nationale, permanente burgerberaad ter wereld op.”
Tegen bindend correctief referendum
Volt is tegen een bindend correctief referendum, waar de VVD in het verleden juist pleitte voor meer directe democratie via referenda.
“Volt is tegen een bindend correctief referendum, waarmee nieuwe wetten achteraf kunnen worden teruggedraaid.”
Sterk federaal Europa en afschaffen vetorecht
Volt kiest voor een federaal Europa, afschaffing van het vetorecht en meer Europese integratie, terwijl de VVD de nadruk legt op nationale soevereiniteit en terughoudend is met verdere Europese machtsoverdracht.
“Volt strijdt in Nederland voor een sterk, democratisch, federaal Europa.”
“Volt gaat het vetorecht (ook wel: het unanimiteitsvereiste) afschaffen.”
Jongeren meer invloed: stemrecht vanaf 16 jaar en Derde Kamer
Volt wil jongeren meer invloed geven door het stemrecht te verlagen naar 16 jaar en een Derde Kamer (jongerenberaad) in te voeren, wat niet aansluit bij de VVD-standpunten die vasthouden aan het huidige kiesstelsel.
“Daarom verlagen we de leeftijd dat je mag stemmen naar zestien jaar. We voeren een Derde Kamer in: een jongerenberaad dat wetten beoordeelt en de politiek adviseert.”
GroenLinks-PvdA zet zich af tegen de belangrijkste punten van de VVD door te kiezen voor solidariteit, publieke investeringen en het beperken van marktwerking. De partij wil een eerlijke verdeling van lasten, investeren in publieke voorzieningen en het terugdringen van commerciële belangen in sectoren als zorg, onderwijs en openbaar vervoer. Hun visie is gericht op een sterke verzorgingsstaat en het algemeen belang boven winst.
Einde aan marktwerking en winst boven publieke belangen
GroenLinks-PvdA verwerpt het VVD-standpunt van marktwerking en winstmaximalisatie in publieke sectoren. Zij willen het algemeen belang vooropstellen in zorg, onderwijs, kinderopvang en openbaar vervoer, en commerciële investeerders weren uit deze sectoren. Dit is een direct tegengeluid op het liberale VVD-beleid dat marktwerking als middel voor efficiëntie ziet.
“In de zorg, het onderwijs, de kinderopvang en het openbaar vervoer moet het algemeen belang voorop staan, niet de winst voor investeerders. We strijden tegen commerciële investeerders en private equity die de huisartsenzorg, welzijnswerk en de kinderopvang overnemen en tegen detacheringsbureaus die leraren wegkapen op scholen.”
“Provincies worden gestimuleerd en geholpen om het regionale openbaar vervoer weer in eigen hand te nemen.”
Eerlijker belastingstelsel en lastenverdeling
Waar de VVD traditioneel inzet op lastenverlichting voor werkenden en bedrijven, kiest GroenLinks-PvdA voor een progressiever belastingstelsel en het afschaffen van speciale kortingen voor de rijksten en multinationals. Ze willen investeren in publieke voorzieningen en de lasten eerlijker verdelen.
“We maken een einde aan speciale belastingkortingen voor de rijkste Nederlanders en aandeelhouders van multinationals. Belastingontwijking pakken we aan. We zorgen ervoor dat werkenden juist meer overhouden van hun loon.”
“Dat betekent een systeem zonder speciale kortingen en een eerlijke belasting op vermogen, winst en vervuiling.”
Investeren in publieke voorzieningen en infrastructuur
In tegenstelling tot de VVD, die vaak hamert op begrotingsdiscipline en terughoudendheid met overheidsuitgaven, kiest GroenLinks-PvdA expliciet voor forse investeringen in publieke voorzieningen, economie, infrastructuur en veiligheid. Zij zien dit als noodzakelijk om ongelijkheid, klimaatverandering en andere grote uitdagingen aan te pakken.
“Wij kiezen ervoor om de komende jaren te investeren in onze publieke voorzieningen, economie, infrastructuur en veiligheid. Op lange termijn heeft Nederland er baat bij dat we die investeringen nu doen en niet uitstellen.”
Sterkere verzorgingsstaat en solidariteit als uitgangspunt
GroenLinks-PvdA positioneert zich tegenover het VVD-standpunt van individuele verantwoordelijkheid door solidariteit en een sterke verzorgingsstaat centraal te stellen. Zij willen succes afmeten aan maatschappelijke bijdrage in plaats van individuele winst.
“De komende jaren willen we bouwen aan een Nieuwe Verzorgingsstaat, gericht op de kwaliteit van ons bestaan. We willen een samenleving vormen waarin we succes niet langer afmeten aan de waarde die je onttrekt, maar aan de bijdrage die je levert aan de samenleving.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) staat lijnrecht tegenover de VVD op de belangrijkste VVD-punten zoals economische groei, marktwerking, fossiele energie en individuele verantwoordelijkheid. PvdD kiest voor een radicaal andere koers: het afschaffen van fossiele subsidies, het beëindigen van marktwerking in de zorg, het belasten van vervuilers en het centraal stellen van brede welvaart en sociale rechtvaardigheid boven economische groei. Hun voorstellen zijn gericht op duurzaamheid, sociale gelijkheid en het beperken van de invloed van markt en aandeelhouders.
Economische groei niet langer leidend, brede welvaart centraal
PvdD verwerpt het VVD-standpunt dat economische groei het hoofddoel van beleid moet zijn. In plaats daarvan willen ze brede welvaart en welzijn centraal stellen, en stoppen met het rapporteren van economische groei als beleidsdoel.
“In plaats van het Bruto Binnenlands Product (BBP) maken we de Monitor Brede Welvaart leidend in beleid. De overheid stopt met rapporteren van economische groei.”
Stoppen met fossiele subsidies en fossiele infrastructuur
Waar de VVD inzet op economische groei en energiezekerheid, kiest PvdD voor het direct beëindigen van fossiele subsidies en het stoppen van nieuwe fossiele infrastructuur.
“We stoppen direct met nieuwe concessies voor gas- en olievelden, schaffen investeringssubsidies af en stoppen met uitbreiding van fossiele infrastructuur, zoals LNG-terminals, in lijn met het Fossiele Brandstof Non-Proliferatieverdrag.”
Marktwerking uit de zorg, publieke regie terug
PvdD wil de marktwerking in de zorg terugdraaien en de regie weer publiek maken, in tegenstelling tot de VVD die marktwerking als efficiëntie-instrument ziet.
“Zorgverzekeraars verliezen hun sturende rol. Tot het zorgfonds volledig is ingevoerd, beperken we hun invloed op zorginkoop, selectie en controle.”
Vervuilers betalen meer, vergroening belastingstelsel
PvdD wil dat vervuilers en grote vermogens meer belasting gaan betalen, terwijl gezond en duurzaam gedrag juist minder wordt belast. Dit staat haaks op het VVD-standpunt van lastenverlichting voor bedrijven en burgers.
“Vervuilers gaan meer betalen. We voeren de nationale CO₂-heffing opnieuw in en verhogen deze sneller, laten de belasting op ongerecycled plastic betalen door plasticproducenten, introduceren een progressieve vliegtaks voor veelvliegers en privéjets en voeren een giftaks in op milieuschadelijke transacties.”
“Gezond en planeetvriendelijk gedrag wordt minder belast. Zo verlagen we de btw op reparatie en circulaire producten naar 0%.”
Aandeelhoudersmodel vervangen door maatschappelijke ondernemingsvormen
PvdD wil het aandeelhoudersmodel vervangen door ondernemingsvormen die maatschappelijke doelen centraal stellen, in tegenstelling tot de VVD die het aandeelhoudersmodel verdedigt.
“Het aandeelhoudersmodel gaat op de schop zodat we lange termijn duurzaam, diervriendelijk, sociaaleconomisch denken voorop kunnen stellen. We stimuleren organisatievormen als rentmeestervennootschap, werknemerscoöperaties, initiatieven voor gemeengoederen en coöperaties die het beheer van onderwijs, zorg, wonen, landbouw en energie democratiseren.”
De SP positioneert zich fel tegen de kernpunten van de VVD, die zij associëren met individualisme, ongelijkheid en afbraak van sociale voorzieningen. De SP pleit juist voor een sociaal Nederland met sterke solidariteit, hogere belastingen voor de rijksten, en investeringen in publieke voorzieningen, als tegenwicht voor wat zij zien als de "afbraakpolitiek" van de VVD. Hun visie draait om het tegengaan van tweedeling en het herstellen van bestaanszekerheid voor de werkende klasse.
Afwijzing van VVD-beleid: tegen individualisme en afbraak
De SP bekritiseert de VVD voor het bevorderen van een samenleving waarin het recht van de sterkste geldt en sociale voorzieningen worden uitgehold. Zij stellen dat de VVD kiest voor beleid dat ongelijkheid vergroot en solidariteit ondermijnt, en presenteren hun eigen programma als het sociale alternatief.
“De keuzes voor de komende verkiezingen zijn simpel. Wordt het weer ieder voor zich en het recht van de sterksten met VVD en PVV? Wordt het weer de afbraakpolitiek van de VVD met spijt van de PvdA zoals in Rutte II? Wordt het weer asociaal? Óf maken we Nederland sociaal?”
“Als het gaat om problemen van gewone mensen oplossen, dan hebben de rechtse ruziemakers PVV, VVD, NSC en BBB de afgelopen jaren niets voor elkaar gekregen.”
Verzet tegen militarisering en bezuinigingen op sociale zekerheid
De SP verwijt de VVD (en andere partijen) dat zij kiezen voor forse verhogingen van het defensiebudget, wat volgens de SP leidt tot bezuinigingen op zorg, onderwijs en sociale zekerheid. De SP positioneert zich hier expliciet tegen en benadrukt het belang van investeren in mensen boven militaire uitgaven.
“Partijleiders van Timmermans tot en met Wilders hebben zich gecommitteerd aan de Trumpnorm van vijf procent. Het gaat hierbij om het astronomische bedrag van 35 miljard euro per jaar extra. Dit leidt nu al en zal nog meer leiden tot bezuinigingen op onze zorg, onderwijs en sociale zekerheid.”
Voor hogere lasten voor de rijksten, lagere lasten voor werkenden
De SP zet zich af tegen het VVD-beleid van lage belastingen voor kapitaal en hoge lasten voor arbeid. Zij willen juist de belasting op kapitaal verhogen en de inkomstenbelasting voor werkenden verlagen, als correctie op wat zij zien als VVD-beleid dat de rijken bevoordeelt.
“Op dit moment komt tachtig procent van de belastinginkomsten uit arbeid en consumptie en maar twintig procent uit kapitaal. Er worden miljarden cadeau gegeven aan de rijkste individuen en grootste bedrijven, terwijl gewone mensen en het mkb de rekening betalen.”
“Daarom verhogen we de belasting voor het inkomen uit kapitaal naar het niveau van de inkomstenbelasting, voeren we een miljonairsbelasting in voor vermogens boven 5 miljoen euro en stoppen we met subsidies voor miljardairs.”