Verkiezingsprogramma's 2025 overbarmhart
BBB koppelt barmhartigheid aan het principe van noaberschap: omzien naar elkaar vanuit gemeenschapszin, vertrouwen en menselijkheid, niet vanuit systeemlogica of bureaucratie. De partij pleit voor een overheid die steun biedt aan wie het nodig heeft, snel en met oog voor het individu, en die solidariteit en verantwoordelijkheid als nuchtere norm ziet. Concrete voorstellen zijn gericht op het herstellen van vertrouwen, het bieden van tijdige hulp en het centraal stellen van de menselijke maat in beleid.
Noaberschap: Omzien naar elkaar als norm
BBB ziet barmhartigheid als een praktische, sociale kracht: mensen kijken naar elkaar om, helpen zonder verplichting en behandelen anderen zoals ze zelf behandeld willen worden. Dit principe van noaberschap vormt het morele kompas van hun beleid en is bedoeld als tegenwicht tegen een kille, bureaucratische overheid.
“BBB gelooft in een samenleving waar mensen naar elkaar omkijken. Waar niet alles draait om regels en systemen, maar om fatsoen, vertrouwen en menselijkheid. Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet. Behandel de ander zoals je zelf wilt worden behandeld. Dat is voor ons geen slogan, maar een norm.”
“Noaberschap betekent dat je oog hebt voor je buren, je gemeenschap en de toekomst. Het is helpen zonder te hoeven vragen, bijspringen zonder afspraak en de moed hebben om elkaar aan te spreken.”
“Bij BBB geloven we in noaberschap: het idee dat we naar elkaar omkijken, niet omdat het moet, maar omdat het hoort.”
Tijdige en persoonlijke steun voor wie het nodig heeft
BBB wil dat de overheid barmhartig optreedt door mensen snel en persoonlijk te helpen, zonder onnodige bureaucratie of wantrouwen. Hulp moet beschikbaar zijn zodra het nodig is, met oog voor individuele omstandigheden, en solidariteit moet van twee kanten komen.
“Wie het even niet redt, moet weten dat er steun is – niet pas na vijftien formulieren of maanden van onzekerheid, maar op tijd en met oog voor het individu.”
“Beleid moet ruimte bieden voor dit soort situaties – niet als uitzondering, maar als uitgangspunt. Niet uitgaan van kwade opzet, maar vertrouwen hebben in mensen.”
“Solidariteit werkt alleen als het van twee kanten komt: hulp waar nodig, verantwoordelijkheid waar het kan. Dat is voor BBB geen mooie gedachte, maar een nuchtere norm.”
Herstel van vertrouwen en menselijke maat in beleid
BBB koppelt barmhartigheid aan het herstellen van vertrouwen tussen overheid en burger. De partij wil dat beleid uitgaat van vertrouwen, eenvoud en redelijkheid, en dat de overheid een voorbeeldfunctie vervult in het recht doen aan mensen.
“Handelen vanuit vertrouwen. We geven elkaar eerlijke kansen. We handelen vanuit vertrouwen en zullen het vertrouwen dat een ander ons geeft niet beschamen. De overheid heeft hierbij een voorbeeldfunctie.”
“Begin met recht doen aan mensen om vertrouwen te kunnen herstellen. De overheid moet er zijn...”
“Uiteindelijk willen we toe naar een belasting en toeslagenstelsel dat mensen niet vastzet in formulieren en verrekeningen, maar vertrouwen en bestaanszekerheid biedt. Een overheid die uitgaat van eenvoud en redelijkheid, in plaats van wantrouwen en overregulering.”
De PVV koppelt het begrip barmhartigheid vooral aan het beschermen van de bestaanszekerheid en het welzijn van Nederlandse burgers, met nadruk op sociale voorzieningen, zorg en betaalbaarheid. Concrete voorstellen zijn onder meer het verlagen van de btw op energie en boodschappen, het afschaffen van het eigen risico in de zorg, en financiële steun voor kwetsbare groepen zoals ouderen en mantelzorgers. De partij stelt dat barmhartigheid primair gericht moet zijn op Nederlanders, niet op buitenlanders of internationale hulp.
Barmhartigheid voor Nederlanders, niet voor buitenlanders
De PVV vindt dat barmhartigheid en solidariteit in de eerste plaats voor Nederlandse burgers moeten gelden, en keert zich tegen het besteden van middelen aan internationale hulp of opvang van niet-Nederlanders. Het programma benadrukt dat hulp en sociale voorzieningen gericht moeten zijn op de eigen bevolking.
“Nederland staat altijd vooraan om anderen te helpen, maar vergeet zijn eigen mensen. De PVV zet de Nederlanders weer op 1!”
“Nederland is een rijk land. Er ís wel geld, maar het wordt aan de verkeerde zaken besteed. Miljarden worden er besteed aan asielopvang, Afrika, Oekraïne, Brussel en klimaat. Ondertussen kunnen de hardwerkende Nederlanders hun boodschappen, de energierekening en de huur niet meer betalen.”
“Nederland is geen pinautomaat voor de rest van de wereld. Ontwikkelingshulp wordt volledig afgeschaft.”
Barmhartigheid via betaalbare basisvoorzieningen
De PVV beschouwt het waarborgen van betaalbare basisvoorzieningen als een vorm van barmhartigheid voor Nederlanders. Dit uit zich in voorstellen om de kosten van energie, boodschappen en zorg te verlagen, zodat niemand in armoede of zonder noodzakelijke zorg hoeft te leven.
“De PVV laat de mensen niet in de kou zitten. Daarom verlagen we de btw op energie van 21 naar 9%.”
“De PVV wil daarom de btw op boodschappen helemaal schrappen, waardoor de boodschappenkar bijna 10% goedkoper kan worden.”
“Daarom schaffen wij het eigen risico volledig af, zodat niemand zorg mijdt door geldzorgen.”
Barmhartigheid voor kwetsbare groepen: ouderen, mantelzorgers en dieren
De PVV noemt expliciet barmhartigheid voor kwetsbare groepen zoals ouderen, mantelzorgers en mensen met huisdieren. Zij pleiten voor financiële steun en waardering voor deze groepen, als uiting van sociale betrokkenheid.
“De PVV heeft een groot hart voor de zorg. We investeren in de ouderenzorg; daar staat al € 600 miljoen voor gereserveerd.”
“Mantelzorgers, die met onvoorwaardelijke liefde en passie anderen verzorgen, zijn van onschatbare waarde. De PVV wil hen financieel belonen met een mantelzorgbonus: wie acht uur per week of meer onbetaalde mantelzorg verleent, krijgt een belastingkorting.”
“Voor veel mensen – zeker voor ouderen – is een huisdier het enige gezelschap en sociaal contact. Daarom wil de PVV financiële steun voor ouderen met een laag inkomen voor dierenartskosten.”
GroenLinks-PvdA benadrukt in haar programma het belang van barmhartigheid door te pleiten voor een menselijke maat, ruimhartige compensatie bij overheidsfalen, en het uitbannen van armoede, vooral onder kinderen. De partij wil dat de overheid actief en zonder bureaucratische barrières hulp biedt aan mensen die door pech of fouten van de overheid in de problemen zijn gekomen. Concrete voorstellen zijn onder meer het uitsluiten van terugvorderingen bij uitkeringsfouten, een wettelijke grondslag voor snelle en ruimhartige schadevergoeding, en het wettelijk verplichten van armoedereductie onder kinderen.
Ruimhartige compensatie bij overheidsfalen
GroenLinks-PvdA vindt dat burgers die door fouten van de overheid in de problemen zijn gekomen, snel, onafhankelijk en ruimhartig gecompenseerd moeten worden. Dit voorkomt langdurige onzekerheid en frustratie en is een uiting van barmhartigheid richting slachtoffers van bijvoorbeeld het toeslagenschandaal en de gaswinning in Groningen.
“We zorgen voor een wettelijke grondslag voor snelle, onafhankelijke en ruimhartige schadevergoeding bij overheidsfalen in de toekomst.”
“Het beoordelen van wat iemand nog kan gebeurt met oog voor de menselijke maat.”
“Terugvorderingen worden uitgesloten.”
Uitbannen van kinderarmoede en een leefbaar sociaal minimum
De partij beschouwt armoede als een politieke keuze en vindt dat ieder kind recht heeft op een zorgeloze jeugd. Barmhartigheid betekent hier: structureel beleid om kinderarmoede uit te bannen en het sociaal minimum te verhogen zodat niemand buiten de boot valt.
“Ieder kind dat opgroeit in armoede is er één te veel. Daarom strijden we net zo lang totdat in Nederland geen kind meer in armoede opgroeit.”
“Er komt een Wet reductie armoede onder kinderen, die de overheid verplicht ervoor te zorgen dat het aantal kinderen dat in armoede opgroeit de komende jaren fors daalt.”
“We zorgen dat iedereen kan rondkomen. Dat doen we door het minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen te verhogen.”
Hulp voor wie het nodig heeft, niet alleen voor wie zich meldt
Barmhartigheid betekent volgens GroenLinks-PvdA dat hulp niet afhankelijk mag zijn van assertiviteit of bureaucratische vaardigheden, maar beschikbaar moet zijn voor iedereen die het nodig heeft, zeker bij energiearmoede en schulden.
“Hulp komt beschikbaar voor wie dat nodig heeft, niet slechts voor wie zich als eerste meldt.”
Eerlijke en menselijke benadering bij schulden en pech
De partij erkent dat schulden vaak ontstaan door pech en pleit voor een barmhartige, niet-bestraffende benadering waarbij mensen niet verder in de problemen worden gebracht door het systeem.
“Schulden beginnen vaak met simpele pech. Je wordt ziek, gaat scheiden of verliest je baan.”
50PLUS benadrukt barmhartigheid vooral in het sociaal beleid, met nadruk op bescherming van kwetsbaren, schuldpreventie en waardige zorg voor ouderen. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals het voorkomen van problematische schulden, het bieden van passende zorg en het ondersteunen van mantelzorgers. Hun visie is dat het sociaal stelsel en de zorg niet moeten uitsluiten of straffen, maar juist ondersteunen en beschermen, met respect voor menselijke waardigheid.
Voorkomen van problematische schulden en barmhartig incassobeleid
50PLUS wil voorkomen dat mensen door boetes en incassokosten verder in de problemen raken en pleit voor een barmhartiger benadering van schulden. Dit standpunt adresseert het probleem van oplopende schulden door harde incassopraktijken en benadrukt dat het verdienmodel van deurwaarders niet mag conflicteren met armoedebestrijding.
“Schulden mogen niet oplopen door boetebepalingen bij woningbouwcorporaties, energiebedrijven, ziektekostenverzekeraars, belastingdienst en deurwaarders.”
“Het verdienmodel van deurwaarders en incassobedrijven moet passen bij armoedebestrijding en mag schulden niet verder in de hand werken.”
Recht op passende en waardige zorg voor iedereen
Barmhartigheid komt tot uiting in het recht op passende zorg, het ondersteunen van mantelzorgers en het waarborgen van waardigheid in de zorg. 50PLUS vindt dat zorg niet mag worden gedreven door winst, maar door het belang van de cliënt, en dat mantelzorgers meer ondersteuning verdienen.
“Een recht voor alle inwoners op passende zorg.”
“Mantelzorgers zijn onmisbaar. Van de 4.5 miljoen mantelzorgers raken er jaarlijks 400.000 overbelast. Zij verdienen betere ondersteuning en waardering.”
“Privatisering binnen de zorg mag er niet toe leiden dat winstgevendheid belangrijker wordt dan de primaire zorg aan cliënten zelf.”
Sociaal stelsel beschermt, ondersteunt en sluit niet uit
50PLUS stelt dat het sociaal vangnet veiligheid, waardigheid en eerlijkheid moet bieden, en dat uitsluiting of straf niet past bij een barmhartige samenleving. Dit standpunt richt zich op bestaanszekerheid en het tegengaan van leeftijdsdiscriminatie.
De ChristenUnie benadrukt barmhartigheid als kernwaarde door structurele armoedebestrijding, het bieden van hulp aan mensen in nood, en het versterken van sociale vangnetten. Ze willen armoede en schulden terugdringen met eerlijke lonen, rechtvaardige belastingen, en samenwerking met maatschappelijke organisaties. Barmhartigheid wordt concreet gemaakt via het afschaffen van de kostendelersnorm, het herstellen van ontwikkelingssamenwerking, en het wettelijk beschermen van kwetsbaren.
Structurele armoedebestrijding en bestaanszekerheid
De ChristenUnie ziet het terugdringen van armoede en het waarborgen van bestaanszekerheid als een uiting van barmhartigheid. Ze willen eerlijke lonen, een rechtvaardig belastingstelsel, en een sociaal minimum dat voldoende is om van te leven. Het beleid richt zich op het voorkomen van kinderarmoede en het bieden van een eerlijk vangnet voor iedereen.
“Het is onacceptabel dat veel kinderen in armoede, met schaamte en tekorten, opgroeien. ... De ChristenUnie wil armoede structureel terugdringen. Met eerlijke lonen, een rechtvaardiger belastingstelsel en goede schuldhulpverlening.”
“Het aantal mensen en kinderen dat in armoede leeft moet sterk omlaag. Voor een beter armoedebeleid is het advies van de Commissie Sociaal Minimum de leidraad. Het sociaal minimum moet voldoende zijn om van rond te kunnen komen.”
“De Participatiewet is het vangnet zodat iedereen volwaardig mee moet kunnen doen in de samenleving.”
Hulp aan mensen in nood, nationaal en internationaal
Barmhartigheid betekent volgens de ChristenUnie ook het delen van welvaart met mensen in nood, zowel dichtbij als ver weg. Ze willen bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking terugdraaien en investeren in hulp aan de allerarmsten wereldwijd.
“Nederland is gezegend met een enorme welvaart. Van deze rijkdom mogen wij delen met onze naasten dichtbij en ver weg. Het is een grove schande dat het laatste kabinet miljarden bezuinigde op hulp aan de allerarmsten. Deze bezuiniging draaien we terug.”
“De bezuiniging op de allerarmsten wereldwijd wordt teruggedraaid. Nederland groeit weer toe naar de internationale norm om 0,7% van het bruto nationaal inkomen (bni) uit te geven aan ontwikkelingssamenwerking en handhaaft de aloude bni-koppeling.”
Afschaffen kostendelersnorm voor meer solidariteit
De ChristenUnie wil de kostendelersnorm afschaffen om mensen te stimuleren anderen in huis te nemen zonder financiële straf. Dit bevordert barmhartigheid en solidariteit in de samenleving.
“Mensen zijn bereid om voor elkaar te zorgen. Familieleden, vrienden of kennissen openen hun deur voor iemand in woonnood. Maar wie dat doet, wordt nu financieel gestraft via de kostendelersnorm: hoe meer mensen in één huis wonen, hoe lager de uitkering per persoon. Dat is niet rechtvaardig. Daarom schaffen we de kostendelersnorm in de Participatiewet af voor mensen die onderdak bieden aan iemand in nood of bereid zijn om hun woning te delen met iemand anders.”
Samenwerking met kerken en maatschappelijke organisaties
De ChristenUnie erkent de rol van kerken en vrijwilligers in het bieden van barmhartige hulp aan mensen in armoede en schulden. Ze willen deze samenwerking versterken en beter verankeren in beleid.
“Kerken zijn al eeuwen actief om armoede te bestrijden. In plaats van hun rol te bemoeilijken geven we ruim baan aan kerken en maatschappelijke organisaties (zoals voedselbanken en Schuldhulpmaatje). Hun rol wordt beter verankerd in het beleid en er komt een duidelijkere rolverdeling tussen de overheid en vrijwilligers.”
BIJ1 pleit voor een radicaal barmhartig beleid waarin medemenselijkheid, gelijkwaardigheid en het recht op een menswaardig bestaan centraal staan, vooral voor vluchtelingen, mensen in armoede en kwetsbare groepen. De partij wil afrekenen met een hardvochtig systeem en stelt concrete maatregelen voor zoals rechtvaardige opvang van vluchtelingen, gegarandeerde basisvoorzieningen en een menselijker sociaal stelsel. Hun visie is dat barmhartigheid geen gunst is, maar een collectieve plicht en structureel recht.
Rechtvaardige opvang en behandeling van vluchtelingen
BIJ1 verwerpt het huidige harde asiel- en migratiebeleid en wil de medemenselijkheid terugbrengen door vluchtelingen en migranten als gelijkwaardig te behandelen. Dit betekent rechtvaardige opvang, veilige migratie en het verbeteren van de rechtspositie van vluchtelingen, waarbij barmhartigheid en menselijke waardigheid leidend zijn.
“Door mensen als gelijkwaardig te zien in plaats van als last, brengen we de medemenselijkheid terug in het asiel- en migratiebeleid.”
“Een radicale omslag in ons asiel- en migratiebeleid is nodig. We moeten afrekenen met het gewelddadige grensbeleid en zorgen voor rechtvaardige opvang, veilige migratie en een wereld zonder grenzen.”
Basisvoorzieningen als gegarandeerd recht, niet als gunst
BIJ1 vindt dat barmhartigheid structureel moet zijn: basisvoorzieningen zoals huisvesting, zorg, energie en voeding moeten gegarandeerd worden als grondrechten, zodat niemand afhankelijk is van willekeur of liefdadigheid. Dit voorkomt bestaansonzekerheid en geeft mensen de ruimte om collectieve problemen samen op te lossen.
“Het recht op een huis, voeding, energie en gezondheidszorg herformuleren we verankerd in de Grondwet. Zodat deze basisrechten niet langer alleen een verplichte inspanning vereisen, maar een garantie zijn.”
“Bestaanszekerheid en een goed leven voor iedereen moet normaal zijn. Dat betekent dat iedereen voorzien is van een eerlijk inkomen en zekerheden als een dak boven je hoofd, goede en betaalbare boodschappen, energie, zorg, onderwijs, kinderopvang en openbaar vervoer.”
Sociale cohesie door wederzijdse barmhartigheid en verbinding
BIJ1 benadrukt dat sociale cohesie en een rechtvaardige samenleving alleen ontstaan als mensen met verschillende achtergronden bereid zijn elkaar te ontmoeten en samen te werken, in plaats van te denken in termen van ‘wij’ en ‘zij’. Barmhartigheid is volgens BIJ1 een collectieve verantwoordelijkheid, geen eenrichtingsverkeer.
“Sociale cohesie is geen eenrichtingsverkeer en ontstaat niet door uitsluiting, maar door verbinding – door de bereidheid van mensen met een verschillende achtergrond om elkaar te ontmoeten en samen te bouwen aan een rechtvaardige toekomst.”
Het CDA benadrukt barmhartigheid vooral als gezamenlijke verantwoordelijkheid om uitsluiting en discriminatie tegen te gaan, en door te zorgen voor kwetsbaren in de samenleving. Concrete voorstellen richten zich op het wettelijk regelen van rouw- en mantelzorgverlof, het verkleinen van sociaaleconomische verschillen, en het hard optreden tegen discriminatie. De partij koppelt barmhartigheid aan sociale rechtvaardigheid en het bieden van gelijke kansen voor iedereen.
Wettelijk rouw- en mantelzorgverlof voor naasten
Het CDA wil barmhartigheid concreet maken door mensen in moeilijke situaties, zoals rouw of mantelzorg, beter te ondersteunen via wettelijke regelingen. Dit moet het mogelijk maken om zorg en verlies op een menselijke manier te verwerken, zonder dat mensen in de knel komen met werk of inkomen.
Actief bestrijden van uitsluiting en discriminatie
Barmhartigheid betekent voor het CDA ook het actief tegengaan van uitsluiting en discriminatie, zodat iedereen volwaardig kan meedoen in de samenleving. Dit is essentieel voor sociale samenhang en het waarborgen van menselijke waardigheid.
“We hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid om uitsluiting tegen te gaan en discriminatie hard te bestrijden. Discriminatie ondermijnt niet alleen de waardigheid van mensen, maar ook de samenhang in onze samenleving.”
“We treden hard op tegen elke vorm van discriminatie en stereotypering, onder meer van moslims.”
Sociaaleconomische verschillen verkleinen voor gelijke kansen
Het CDA verbindt barmhartigheid aan het verkleinen van sociaaleconomische verschillen, omdat deze ongelijkheid leidt tot uitsluiting en minder kansen in zorg en onderwijs. Door deze verschillen te verkleinen, wil het CDA een rechtvaardiger en barmhartiger samenleving creëren.
“We maken werk van het verkleinen van sociaaleconomische verschillen die grote effecten hebben in de zorg en in het onderwijs.”
De Partij voor de Dieren benadrukt barmhartigheid vooral in het streven naar een rechtvaardige, menswaardige samenleving waarin niemand wordt buitengesloten of aan zijn lot overgelaten. Hun belangrijkste voorstellen richten zich op het radicaal bestrijden van armoede, het waarborgen van gelijke behandeling voor arbeidsmigranten, en het bieden van sociale zekerheid en bestaanszekerheid voor iedereen. De kern van hun visie is dat solidariteit, gelijke kansen en menselijke waardigheid centraal moeten staan in beleid.
Radicaal bestrijden van armoede en uitsluiting
De PvdD vindt het onacceptabel dat mensen in armoede leven in een rijk land en kiest voor een fundamenteel andere, barmhartige aanpak gericht op preventie, vertrouwen en bestaanszekerheid. Niemand mag aan zijn lot worden overgelaten; autonomie en vroegsignalering zijn cruciaal om mensen structureel te helpen.
“In een rechtvaardige samenleving wordt niemand aan zijn lot overgelaten. Toch leven nog steeds honderdduizenden mensen in Nederland in armoede of met problematische schulden. Dat is onacceptabel in een rijk land.”
“We bestrijden kinderarmoede radicaal. Geen kind gaat zonder ontbijt naar school. Iedere school krijgt toegang tot biologische, plantaardige schoolmaaltijden – gratis en toegankelijk voor alle kinderen.”
Gelijke behandeling en bescherming voor arbeidsmigranten
De partij verwerpt uitbuiting van arbeidsmigranten en pleit voor een eerlijk en menswaardig arbeidsbeleid, waarin iedereen recht heeft op gelijke behandeling, goede huisvesting en bescherming, ongeacht afkomst.
“In plaats van arbeidsmigranten te gebruiken als goedkope en kwetsbare arbeidskrachten, kiezen we voor een eerlijk en menswaardig arbeidsbeleid. Iedereen die in Nederland werkt – waar je ook vandaan komt – heeft recht op gelijke behandeling, goede huisvesting en bescherming”
Sociale zekerheid die menselijk en inclusief is
PvdD wil een sociale zekerheid die niet alleen opvangt, maar ook versterkt en verbindt, zodat niemand tussen wal en schip valt. Het systeem moet simpel, rechtvaardig en menselijk zijn, met voldoende inkomen voor iedereen en zonder onnodige bureaucratie of wantrouwen.
“Sociale zekerheid moet simpel, rechtvaardig en menselijk zijn. Iedereen verdient een inkomen dat genoeg is om fatsoenlijk van te leven, zonder onnodige bureaucratie, wantrouwen of voorwaarden die de toegang belemmeren.”
“Gemeenten krijgen de middelen om sociaal werk van hoge kwaliteit te leveren, zodat niemand tussen wal en schip valt. Dit is een sociale zekerheid die niet alleen vangt, maar ook versterkt en verbindt.”
De SGP benadrukt barmhartigheid als een kernwaarde vanuit de christelijke traditie, die richtinggevend moet zijn voor politiek en samenleving. Dit vertaalt zich concreet in het beschermen van kwetsbaren, het bieden van opvang aan vluchtelingen die echt bescherming nodig hebben, en het bevorderen van rechtvaardigheid en zorg voor de naaste. De partij koppelt barmhartigheid expliciet aan Bijbelse normen en ziet het als een opdracht voor overheid en samenleving om deze waarde praktisch vorm te geven.
Barmhartigheid als Bijbelse richtlijn voor samenleving en overheid
De SGP ziet barmhartigheid als een fundamentele christelijke waarde die richting moet geven aan beleid en maatschappelijke omgang. Dit betekent niet alleen individuele compassie, maar ook structurele bescherming van kwetsbaren en het bevorderen van rechtvaardigheid. Barmhartigheid wordt gepresenteerd als een tegenwicht tegen individualisme en polarisatie, en als basis voor vrede en zorg voor de naaste.
“We hebben dringend behoefte aan meer verbinding en meer aandacht voor beproefde christelijke waarden, zoals barmhartigheid en gematigdheid.”
“De Tien Geboden vormen daarvoor de enige basis. Richtingwijzers voor vrede, recht en barmhartigheid. En dat is precies waar we in ons land zo’n grote behoefte aan hebben.”
“We staan voor bescherming, zorg en liefdevolle aandacht voor iedere kwetsbare naaste.”
Barmhartig asielbeleid: opvang voor kwetsbare vluchtelingen
De SGP verbindt barmhartigheid expliciet aan het asiel- en migratiebeleid, waarbij het bieden van onderdak aan kwetsbare vluchtelingen als een christelijke opdracht wordt gezien. Tegelijkertijd maakt de partij onderscheid tussen vluchtelingen en migranten, en pleit voor snelle procedures en terugkeer van wie geen bescherming nodig heeft.
Volt koppelt barmhartigheid aan het creëren van een samenleving waarin niemand wordt buitengesloten, armoede wordt bestreden en bestaanszekerheid voorop staat. Hun belangrijkste voorstellen zijn het invoeren van een basisinkomen, het bieden van hulp aan mensen met schulden, en het waarborgen van eerlijke kansen en zorg voor iedereen. De kern van hun visie is dat solidariteit en menselijke waardigheid centraal moeten staan in beleid, zodat iedereen kan meedoen en niemand op straat hoeft te leven.
Basisinkomen en schuldenpardon voor bestaanszekerheid
Volt ziet bestaanszekerheid als een uiting van barmhartigheid: niemand mag buiten de boot vallen, ook mensen met schulden niet. Door een basisinkomen en schuldenpardon te introduceren, willen ze mensen perspectief bieden en armoede structureel verminderen.
“Bestaanszekerheid is de basis voor een gezond en gelukkig leven. Toch leven er in een rijk land als Nederland steeds meer mensen in armoede. We bouwen daarom aan een samenleving waarin iedereen kan meedoen en niemand op straat leeft.”
“Iedereen krijgt een basisinkomen. Mensen met schulden sluiten we niet buiten, maar helpen we vooruit. We voeren een nationaal schuldenpardon in. Dat geeft mensen weer zicht op de toekomst.”
Solidariteit en bescherming van kwetsbaren
Volt verbindt barmhartigheid aan solidariteit, zowel nationaal als Europees, door te pleiten voor eerlijke verdeling van kansen en bescherming van kwetsbare groepen, zoals migranten en mensen in armoede.
“Volt pleit ervoor dat Nederland het nieuwe solidariteitsmechanisme volledig implementeert en kiest voor solidariteit door herverdeling. Alleen zo geeft solidariteit vorm aan een humanere en eerlijke verdeling in de EU.”
“We zorgen dat studeren toegankelijker wordt, met een hogere basisbeurs en een verplichte stagevergoeding. Studenten krijgen meer ruimte om zich te ontwikkelen.”
Toegang tot zorg als basisrecht
Volt beschouwt toegang tot zorg als een fundamentele uiting van barmhartigheid en menselijke waardigheid. Ze willen zorg betaalbaar en toegankelijk maken voor iedereen, ongeacht achtergrond of inkomen.
“Goede zorg is geen luxe, maar een basisrecht. Iedereen moet toegang hebben tot betaalbare en goede zorg.”
DENK verbindt het principe van barmhartigheid vooral aan sociaal beleid, armoedebestrijding en internationale solidariteit. De partij pleit voor een menswaardige omgang met kwetsbare groepen, zowel nationaal (zoals bij schulden en zorg) als internationaal (ontwikkelingshulp). Concreet stelt DENK voor om schulden menswaardig te incasseren, sociale uitkeringen op peil te houden, en ontwikkelingshulp te verhogen.
Menswaardig omgaan met schulden en armoede
DENK wil dat de overheid en schuldeisers barmhartig omgaan met mensen in financiële problemen. Dit betekent eerder signaleren van schulden, menswaardig incasseren en het verhogen van sociale uitkeringen om bestaanszekerheid te waarborgen.
“Menswaardig incasseren wordt een keiharde norm, waarbij de beslagvrije voet wordt verhoogd. Wij moeten waarborgen dat de overheid zich als grootste schuldeiser voorbeeldig gaat opstellen.”
“Wij staan voor een stevig sociaal stelsel. Werkloosheidsuitkeringen en bijstandsuitkeringen zullen voldoende stijgen met de prijzen om de koopkracht van mensen op peil te houden.”
Meer ontwikkelingshulp en internationale solidariteit
Barmhartigheid wordt door DENK ook vertaald naar internationale solidariteit, door het verhogen van ontwikkelingshulp en het beschermen van humanitaire budgetten.
“Wij willen dat er meer budget komt voor humanitaire hulp en noodhulp.”
“DENK is tegen financiering van de asielopvang met het ontwikkelingshulpbudget (ODA). Deze middelen moeten beschikbaar blijven voor internationale armoedebestrijding en om de mondiale stabiliteit te beschermen.”
FVD koppelt barmhartigheid vooral aan dierenwelzijn en aan het respecteren van menselijke waardigheid via individuele vrijheid en verantwoordelijkheid. Hun belangrijkste concrete voorstel is het strenger optreden tegen dierenmishandeling als vanzelfsprekend onderdeel van een humane samenleving; daarnaast benadrukken ze dat overheidsbemoeienis met pechgevallen niet moet doorslaan, omdat dit de samenleving verzwakt. De kern van hun visie is dat barmhartigheid niet betekent dat de overheid alles opvangt, maar dat bescherming en zorg selectief en doelgericht moeten zijn.
Strenger optreden tegen dierenmishandeling
FVD ziet het beschermen van dieren tegen leed en mishandeling als een vanzelfsprekend onderdeel van een humane samenleving. Ze willen strenger optreden tegen dierenmishandeling en het beperken van onnodige dierproeven, waarbij barmhartigheid zich uit in het voorkomen van onnodig lijden.
“Forum voor Democratie vindt dat dierenwelzijn serieus moet worden genomen, niet als middel om boeren of ondernemers te belasten, maar als vanzelfsprekend onderdeel van een humane samenleving.”
“Het tegengaan van dierenmishandeling, het beperken van onnodige dierproeven en het beschermen van de natuurlijke leefomgeving van dieren zijn daarbij kernpunten.”
Minder overheidsbemoeienis met pechgevallen
FVD stelt dat het obsessief willen afdekken van risico’s en het altijd maar focussen op pechvogels de overheid log en traag maakt. Zij vinden dat barmhartigheid niet betekent dat de overheid alles moet regelen, maar dat mensen in beginsel zelfredzaam zijn en vrijheid moeten krijgen.
“Het obsessief willen afdekken van risico’s, het altijd maar focussen op pechvogels, heeft de overheid log en traag gemaakt en de samenleving humeurig en klagerig.”
“Voor ons is de mens in beginsel zelfredzaam. We zijn optimistisch ten aanzien van het vermogen van verreweg de meesten om iets van hun leven te maken, om op te komen voor hun eigen belangen en hun dromen te realiseren. Laat de mensen dus veel meer vrij, is ons devies.”
De SP koppelt barmhartigheid aan ruimhartige compensatie voor slachtoffers van overheidsfalen en het garanderen van bestaanszekerheid voor iedereen, vooral voor mensen in armoede of met schade door beleid. Hun belangrijkste voorstellen zijn directe, ruimhartige compensatie zonder bureaucratie voor slachtoffers van het toeslagenschandaal en mijnbouwschade, en het juridisch afdwingbaar maken van sociale grondrechten zodat niemand in armoede hoeft te leven.
Ruimhartige compensatie voor slachtoffers van overheidsfalen
De SP vindt dat slachtoffers van overheidsbeleid, zoals het toeslagenschandaal en mijnbouwschade, ruimhartig en zonder bureaucratische barrières gecompenseerd moeten worden. Dit is een uiting van barmhartigheid: het erkennen van schuld, het herstellen van vertrouwen en het direct verlichten van geleden leed.
Juridisch afdwingbare bestaanszekerheid en armoedebestrijding
De SP stelt dat het onacceptabel is dat mensen in armoede leven door politieke keuzes en wil sociale grondrechten afdwingbaar maken. Dit is barmhartig omdat het de overheid verplicht om voor iedereen een bestaansminimum te garanderen en niemand in de steek te laten.
“We accepteren als samenleving niet dat er mensen in armoede moeten leven door politieke keuzes. In de Grondwet staan sociale grondrechten: het recht op een woning, het recht op zorg, het recht op maatschappelijke en culturele ontplooiing en het recht op bestaanszekerheid. Deze rechten worden juridisch afdwingbaar en de overheid krijgt de taak om deze rechten te garanderen.”
De VVD koppelt het begrip "barmhartigheid" expliciet aan het recht op een waardig levenseinde, waarbij zelfbeschikking en zorgvuldigheid centraal staan. Hun belangrijkste voorstel is het waarborgen van een barmhartig levenseinde, met duidelijke regels rond euthanasie en het voorkomen van stappen terug op dit terrein. De partij ziet barmhartigheid vooral als een liberale waarde in de context van het levenseinde, niet als breed sociaal beleid.
Waardig en barmhartig levenseinde waarborgen
De VVD vindt dat een barmhartig levenseinde onlosmakelijk verbonden is met liberale zorg en zelfbeschikking, ook voor mensen met dementie of psychiatrische aandoeningen. Ze willen geen stap terug in de euthanasiewetgeving, duidelijke regels rond schriftelijke wilsverklaringen, en onderzoek naar de aansluiting van wetgeving bij de praktijk. Barmhartigheid wordt hier gezien als het respecteren van de wens tot een waardig levenseinde, mits zorgvuldig en met waarborgen.
“Zelfbeschikking voor een waardig en barmhartig levenseinde zijn onlosmakelijk verbonden met liberale zorg, ook voor mensen met dementie en psychiatrische patiënten.”
“We zorgen ervoor dat op het vlak van euthanasie geen stap terug in de tijd wordt gezet.”
“We maken duidelijker wanneer iemand op basis van een schriftelijke wilsverklaring euthanasie verleend kan krijgen.”
BVNL ziet barmhartigheid als een individuele, vrijwillige verantwoordelijkheid en verwerpt het idee dat de overheid barmhartigheid kan afdwingen via systemen of regelgeving. Volgens BVNL is echte barmhartigheid krachtig als deze van onderop komt, uit gezinnen, verenigingen en kerken, en niet vanuit de staat. Hun beleid benadrukt daarom het stimuleren van eigen initiatief en het beperken van overheidsbemoeienis bij hulp en zorg.
Barmhartigheid moet vrijwillig en van onderop komen
BVNL stelt dat barmhartigheid pas echt is als het vrijwillig wordt gegeven door individuen of maatschappelijke verbanden, niet door de overheid. Zij zien afhankelijkheid van de staat als onwenselijk en pleiten voor een samenleving waarin mensen elkaar helpen zonder dwang van bovenaf. Dit standpunt adresseert het probleem van bureaucratische, onpersoonlijke hulpverlening en benadrukt het belang van persoonlijke verantwoordelijkheid en initiatief.
D66 benadrukt het belang van een menselijke, barmhartige overheid die oog heeft voor kwetsbaren en ruimte biedt voor fouten. Hun belangrijkste voorstellen zijn het terugbrengen van de menselijke maat bij de overheid, het recht om je te vergissen, en het schrappen van onnodige herindicaties voor mensen met een levenslange handicap of chronische ziekte. D66 wil zo een samenleving creëren waarin ondersteuning toegankelijker, eerlijker en minder bureaucratisch is.
Menselijke maat en recht op vergissing bij de overheid
D66 vindt dat de overheid barmhartig moet zijn door mensen niet te straffen voor kleine fouten en door meer menselijkheid in beleid en uitvoering te brengen. Dit is een reactie op het harde, bureaucratische beleid van de afgelopen jaren, zoals zichtbaar werd in het toeslagenschandaal.
“Vertrouwen terugwinnen vraagt naast daadkracht ook menselijkheid. Daarom brengen we de menselijke maat terug bij de overheid. Mensen krijgen het recht om zich te vergissen.”
Minder bureaucratie voor mensen met een handicap of chronische ziekte
D66 wil barmhartigheid tonen door onnodige, belastende procedures voor kwetsbare groepen af te schaffen, zodat zij niet telkens opnieuw hun situatie hoeven te bewijzen.
“We schrappen onnodige herindicatie voor personen met een (levenslange) handicap en chronische ziekte.”
NSC benadrukt het belang van een menselijke, barmhartige overheid die oog heeft voor burgers die door regelgeving of uitvoering in de knel komen. Ze willen structureel hardheden in wetgeving signaleren en herstellen, en pleiten voor laagdrempelige correctiemogelijkheden voor burgers. Concrete voorstellen zijn onder meer een jaarlijks rapport hardheden en het eenvoudiger maken om fouten te herstellen.
Structureel signaleren en herstellen van hardheden
NSC wil voorkomen dat burgers onnodig hard worden geraakt door onvoorziene gevolgen van wetgeving. Door jaarlijks een rapport hardheden te publiceren en herstelmogelijkheden te bieden, beogen ze een barmhartiger overheid die maatwerk levert waar nodig.
“Door de uitvoering van wetten kunnen onvoorziene hardheden ontstaan die burgers hard raken en hun leven zelfs kunnen ontwrichten. Daarom komt er elk jaar een openbaar rapport hardheden, zodat structurele problemen aan het licht komen en kunnen worden hersteld.”
Laagdrempelige correctiemogelijkheden voor burgers
Om barmhartigheid in de praktijk te brengen, wil NSC dat burgers eenvoudig procedurele fouten kunnen laten herstellen of bijzondere omstandigheden kunnen melden. Dit verlaagt de drempel tot rechtvaardige behandeling en voorkomt onnodig leed.
“Voor burgers moet het eenvoudiger zijn om gemaakte (procedurele) fouten laagdrempelig en in alle fases te herstellen of bijzondere omstandigheden te melden. We willen een correctiemogelijkheid (de zogeheten ‘burgerlus’) opnemen in de Algemene wet bestuursrecht.”
JA21 beschouwt barmhartigheid in het strafrecht als potentieel onrechtvaardig tegenover slachtoffers en de samenleving. Zij pleiten voor strengere straffen voor zware criminelen, waarbij vergelding en bescherming van de samenleving centraal staan, en waarschuwen dat te veel barmhartigheid jegens daders ten koste gaat van de onschuldigen.
Streng straffen, geen barmhartigheid voor zware criminelen
JA21 stelt dat barmhartigheid voor zware criminelen onrecht doet aan slachtoffers en de samenleving. Zij benadrukken het belang van vergelding en afschrikking in het strafrecht, en willen zware criminelen zo lang mogelijk uit de maatschappij verwijderen.
“Wie barmhartig is voor de wolven, doet onrecht aan de schapen. Vergelding is een essentieel onderdeel van het strafrecht, en straffen moeten een afschrikkende werking hebben.”