Verkiezingsprogramma's 2025 overazc bouwen
D66 wil de opvang van asielzoekers (azc's) menselijker, eerlijker verdeeld over het land en beter ingebed in de lokale gemeenschap. Ze pleiten voor stabiele financiering, het beëindigen van de opvangcrisis en het creëren van opvanglocaties die passen bij de wijk, met voorzieningen waar ook de buurt van profiteert. D66 benadrukt zorgvuldige inspraak van buurtbewoners en veilige opvang, met speciale aandacht voor kwetsbare groepen.
Eerlijke spreiding en stabiele financiering van azc's
D66 vindt dat opvang van asielzoekers eerlijk over Nederland verdeeld moet worden en dat het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) stabiel gefinancierd moet zijn. Hiermee willen ze voorkomen dat opvanglocaties ad hoc en crisisgedreven ontstaan, en streven ze naar een structurele, landelijke aanpak.
“We investeren in opvang met een menselijke maat, eerlijk verdeeld over ons land. De Spreidingswet blijft.”
“We zorgen voor stabiele en voldoende financiering van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA), de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) en organisaties die vluchtelingen ondersteunen bij procedures.”
Opvanglocaties passend bij de wijk en met buurtinspraak
D66 wil dat nieuwe azc's worden opgezet als open, kleinschalige locaties die passen bij de wijk en waarvan ook de buurt profiteert. Ze willen buurtbewoners tijdig betrekken bij de plannen en zorgen voor voorzieningen en veiligheid, met bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen zoals LHBTI+-asielzoekers.
“We kiezen voor opvang die past bij de wijk of de buurt, met open deuren en voorzieningen waarvan ook de buurt profiteert.”
“We zorgen voor zorgvuldige inspraak voor buurtbewoners en betrekken hen tijdig bij de opzet van opvanglocaties.”
“D66 wil dat opvanglocaties veilige opvang bieden voor LHBTI+-asielzoekers en statushouders.”
Einde aan opvangcrisis en verplaatsen van mensen
D66 wil een einde maken aan de opvangcrisis en het voortdurende verplaatsen van asielzoekers, met name vanwege de negatieve impact op kinderen. Ze pleiten voor structurele oplossingen in plaats van tijdelijke noodopvang.
“We maken een einde aan de opvangcrisis en het continue verplaatsen van mensen. Zeker voor kinderen is dat vreselijk.”
BBB is kritisch over het bouwen van nieuwe azc’s en wil de instroom van asielzoekers beperken om de druk op de woningmarkt te verlagen. De partij pleit voor strengere maatregelen tegen overlastgevers in azc’s, het beëindigen van voorrang voor statushouders bij sociale huurwoningen, en financiële compensatie voor ondernemers die schade ondervinden van azc’s. BBB richt zich primair op het beperken van de noodzaak tot nieuwe azc’s door migratie te verminderen.
Instroom asielzoekers beperken om azc-bouw te voorkomen
BBB ziet het beperken van migratie en asielinstroom als essentieel om de druk op de woningmarkt te verminderen en zo de noodzaak voor het bouwen van nieuwe azc’s te minimaliseren. De partij koppelt woningnood direct aan het aantal asielzoekers en wil daarom de toestroom fors indammen.
“Het indammen van de migratiestroom en een halt aan de ongecontroleerde hoeveelheid asielzoekers draagt bij aan het verminderen van de druk op de woningmarkt.”
Geen voorrang statushouders bij sociale huurwoningen
BBB wil dat statushouders niet langer voorrang krijgen bij het toewijzen van sociale huurwoningen, zodat de druk op de woningmarkt voor Nederlanders niet verder toeneemt en er minder noodzaak is voor extra opvanglocaties.
“BBB maakt een einde aan voorrang voor statushouders bij het toekennen van sociale huurwoningen. Iedereen sluit achteraan in de rij van woningzoekers, ook statushouders.”
Strenger optreden tegen overlastgevers in azc’s
BBB wil strengere maatregelen tegen asielzoekers die overlast veroorzaken in azc’s, waaronder snelle uitzetting en plaatsing in streng gecontroleerde locaties. Dit moet de leefbaarheid rondom azc’s verbeteren en het draagvlak voor bestaande opvanglocaties behouden.
“Criminele en overlastgevende asielzoekers en statushouders worden sneller overgeplaatst naar streng gecontroleerde handhaving en toezichtlocaties, waar vrijheidsbeperkende maatregelen gelden.”
“Asielzoekers die andere asielzoekers in azc’s bedreigen, intimideren of mishandelen, bijvoorbeeld om hun geloof of seksuele voorkeur, worden zonder pardon uit de asielprocedure gezet en teruggestuurd naar land van herkomst.”
Financiële compensatie voor ondernemers bij azc-schade
BBB erkent de negatieve impact van azc’s op lokale ondernemers en wil hen financieel compenseren als zij schade ondervinden van de aanwezigheid van een azc.
“Ondernemers in Ter Apel en Budel die schade ondervinden van het AZC, worden financieel gecompenseerd. Zij worden niet langer van het kastje naar de muur gestuurd, maar er komt één loket waar dit wordt geregeld.”
JA21 is fel tegen het verplicht bouwen van asielzoekerscentra (AZC’s) en het opleggen van AZC’s aan gemeenten tegen de lokale wil in. De partij wil de Spreidingswet intrekken, geen sancties voor gemeenten die weigeren AZC’s te bouwen, en een einde aan de voorrang van statushouders bij huisvesting, om zo de druk op de woningmarkt te verlichten en de lokale democratie te respecteren.
Intrekken Spreidingswet en geen verplichte AZC’s
JA21 verzet zich tegen landelijke dwang om AZC’s te bouwen en wil dat gemeenten zelf mogen beslissen of zij een AZC willen. De partij ziet de huidige situatie, waarin AZC’s tegen de wil van lokale gemeenschappen worden opgelegd, als onacceptabel en pleit voor het intrekken van de Spreidingswet.
“De gemeenteraad wil geen AZC? Met een Haagse pennenstreek komt het er alsnog. Ondanks de belofte van het kabinet-Schoof om de Spreidingswet in te trekken, is hiermee nog geen begin gemaakt, waardoor nu overal in het land verplichte AZC’s verrijzen. Vaak tegen de wil van de lokale bevolking in.”
“De Spreidingswet zo snel mogelijk, maar uiterlijk vóór 1 februari 2026 intrekken om zo een nieuwe verplichte ronde te voorkomen, conform de moties-Eerdmans.”
“Geen sancties tegen gemeenten die in de tussentijd niet voldoen aan de opgave uit de Spreidingswet.”
Afschaffen voorrang statushouders bij huisvesting
JA21 wil dat statushouders geen voorrang meer krijgen op de woningmarkt, omdat dit volgens de partij de woningnood voor eigen inwoners vergroot. Dit standpunt is direct verbonden met het bouwen van AZC’s, omdat het de instroom en doorstroom van asielzoekers naar reguliere woningen beperkt.
“Afschaffen voorrangsregeling en wettelijke taakstellingen voor gemeenten met betrekking tot de huisvesting van statushouders.”
“het hoge inwilligingspercentage worden asielzoekers in de regel vervolgens statushouder, waarna zij op grond van verplichte taakstellingen voor gemeenten met voorrang worden gehuisvest, wat de woningnood verder doet oplopen en ervoor zorgt dat eigen inwoners langer op de wachtlijst voor een sociale huurwoning staan.”
De SGP is tegen het dwingend opleggen van azc’s (asielzoekerscentra) aan gemeenten en wil dat lokale overheden zelf bepalen of en hoe zij asielopvang realiseren. De partij pleit voor decentrale afspraken, waarbij gemeenten keuzevrijheid hebben en asielzoekers uit veilige landen apart worden opgevangen met focus op terugkeer. De SGP wil een flexibel opvanglandschap om dure noodopvang te voorkomen, maar benadrukt dat de asielopvang sober, doelmatig en menswaardig moet zijn.
Geen verplichte plaatsing van azc’s door het Rijk
De SGP vindt dat gemeenten niet gedwongen mogen worden door de Rijksoverheid om een azc te bouwen of te plaatsen. Lokale overheden moeten zelf, via decentrale afspraken, bepalen hoe zij bijdragen aan de asielopvangopgave. Dit standpunt adresseert het probleem van landelijke dwang en benadrukt lokale autonomie en draagvlak.
“Gemeenten krijgen ruimte en keuzevrijheid bij de invulling van hun aandeel in de asielopvangopgave. De Rijksoverheid kan gemeenten niet dwingend opleggen een azc te plaatsen.”
“Er worden decentrale afspraken gemaakt tussen lokale overheden over de evenredige verdeling van de asielopgave.”
Flexibel en doelmatig opvanglandschap, focus op terugkeer
De SGP wil af van dure, tijdelijke noodoplossingen zoals cruiseschepen en hotels. In plaats daarvan pleit de partij voor een flexibel opvanglandschap met vaste voorzieningen. Asielzoekers uit veilige landen worden apart opgevangen, met alle activiteiten gericht op snelle terugkeer. Dit standpunt adresseert de kosten en effectiviteit van de opvang en wil misbruik van het systeem tegengaan.
“Om een einde te maken aan peperdure noodopvang via cruiseschepen en hotels wordt gewerkt aan een flexibel opvanglandschap met een vaste voor-”
“Asielzoekers uit veilige landen van wie de aanvraag naar verwachting zal worden afgewezen, worden apart opgevangen. In deze locaties zijn alle activiteiten van meet af aan gericht op terugkeer naar het thuisland.”
“De asielprocedure en de -opvang worden menswaardig, sober en doelmatig vormgegeven.”
De PVV is fel tegen het bouwen van nieuwe asielzoekerscentra (azc’s) en wil zelfs bestaande azc’s sluiten, vooral die welke na de Spreidingswet zijn geopend. In plaats van azc’s bouwen, wil de PVV de opvang van asielzoekers stoppen en de vrijgekomen locaties gebruiken voor woningbouw voor Nederlanders. De partij koppelt het woningtekort direct aan de aanwezigheid van azc’s en pleit voor een volledige asielstop.
Geen nieuwe azc’s bouwen en bestaande sluiten
De PVV verzet zich expliciet tegen de bouw van nieuwe azc’s en wil bestaande azc’s, met name die na de Spreidingswet, sluiten. Dit standpunt is ingegeven door de overtuiging dat azc’s zorgen voor overlast, criminaliteit en druk op de woningmarkt. De partij ziet het sluiten van azc’s als een oplossing voor het woningtekort en wil de locaties inzetten voor woningen voor Nederlanders.
“Met de PVV komt er geen enkel azc meer bij! De Spreidingswet wordt meteen ingetrokken. Azc’s die sinds de inwerkingtreding van de Spreidingswet zijn geopend, worden gesloten. Alle gemeentelijke besluiten – ook tot verlenging of uitbreiding van bestaande azc’s – worden per wet teruggedraaid.”
“Op de grond die door het sluiten van azc’s vrijkomt, worden woningen voor Nederlanders gebouwd.”
“Geen enkel azc er mee bij. We gaan azc’s sluiten: alle gemeentelijke besluiten tot de opening, verlenging of uitbreiding van azc’s sinds de inwerkingtreding van de Spreidingswet worden per wet teruggedraaid”
“Wij voeren onmiddellijk een azc-stop in, gaan azc’s sluiten, asielzoekers aan de grens terugsturen, criminele vreemdelingen uitzetten – en Nederland terugveroveren.”
De VVD wil de druk op asielzoekerscentra (azc’s) verminderen door het bouwen van sobere, tijdelijke flexwoningen voor statushouders, zonder hen voorrang te geven op reguliere woningzoekenden. Tegelijkertijd pleit de partij voor een versobering van de asielopvang en een eerlijke spreiding van asielzoekers over gemeenten, afhankelijk van lokale draagkracht. De kern van hun visie is dat opvang en huisvesting van asielzoekers strikt gescheiden en zo sober mogelijk moeten zijn, met prioriteit voor reguliere woningzoekenden.
Sobere flexwoningen voor statushouders, geen voorrang
De VVD wil statushouders geen voorrang geven op reguliere woningzoekenden, maar hen wel via tijdelijke, sobere flexwoningen uit het azc laten doorstromen. Dit moet de druk op azc’s verlichten zonder de positie van andere woningzoekenden te schaden.
Versobering en spreiding van asielopvang
De VVD wil de asielopvang versoberen, vooral voor kansarme, overlastgevende en criminele asielzoekers, en pleit voor een eerlijke spreiding van asielzoekers over gemeenten op basis van lokale draagkracht zolang de instroom niet voldoende is teruggedrongen.
“De asielopvang voor kansarme, overlastgevende en criminele asielzoekers wordt maximaal versoberd.”
“Zolang de instroom nog niet voldoende is teruggedrongen en er geen alternatieve opvang- en huisvestingslocaties zijn gecreëerd, is een eerlijke verdeling van asielzoekers over het land nodig.”
BIJ1 pleit voor menswaardige, goed gefaciliteerde asielzoekerscentra (AZC’s) met extra aandacht voor kwetsbare groepen en spreiding over kleinschalige locaties. De partij wil structureel investeren in de kwaliteit van AZC’s en benadrukt dat opvang tijdelijk is totdat zelfstandige huisvesting beschikbaar is.
Structureel investeren in kwalitatieve, menswaardige AZC’s
BIJ1 wil dat AZC’s voldoen aan hoge materiële, persoonlijke en medische standaarden, gelijk aan die voor Nederlandse staatsburgers. De partij adresseert het probleem van ondermaatse opvang en pleit voor structurele investeringen in voorzieningen en ondersteuning, met bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen zoals LHBTQIA+ personen en ouderen met een migratieachtergrond.
“Er komen structureel meer investeringen voor de materiële, persoonlijke en medische ondersteuning van vluchtelingen in gedegen AZC’s met goede voorzieningen. Deze ondersteuning en voorzieningen moeten voldoen aan de minimumstandaarden die ook voor Nederlandse staatsburgers gelden.”
“In AZC’s komt meer aandacht voor LHBTQAI+ personen en in het bijzonder trans personen. Zij moeten toegang hebben tot zorg in een veilige omgeving.”
Kleinschalige, verspreide opvang als tijdelijke oplossing
BIJ1 stelt dat opvang in AZC’s tijdelijk moet zijn en pleit voor kleinschalige opvanglocaties verspreid over het land, in afwachting van zelfstandige huisvesting. Dit standpunt adresseert het probleem van grootschalige, geïsoleerde opvang en wil integratie en humane behandeling bevorderen.
“Totdat zelfstandige huisvesting beschikbaar is, worden mensen tijdelijk ondergebracht in kleinschalige opvanglocaties verspreid over het hele land.”
FVD is fel tegen het bouwen van nieuwe asielzoekerscentra (AZC’s) en wil bestaande opvanglocaties sluiten. Hun belangrijkste voorstellen zijn het intrekken van de Spreidingswet, het ontmantelen van het COA en het volledig stoppen met de opvang van asielzoekers in Nederland.
Sluiten van AZC’s en stoppen met bouw
FVD wil dat er geen nieuwe AZC’s meer worden gebouwd en dat bestaande opvanglocaties worden gesloten. Dit standpunt komt voort uit hun bredere streven naar een asielstop en het beëindigen van opvang in Nederland, omdat zij vinden dat opvang in de regio de norm moet zijn en dat Nederland niet langer migranten moet aantrekken of huisvesten.
Versoberen en beperken bestaande opvang
Zolang AZC’s nog niet gesloten zijn, wil FVD de opvang sterk versoberen en de bewegingsvrijheid van bewoners beperken. Dit moet de “aanzuigende werking” tegengaan en de veiligheid van omwonenden waarborgen.
“Zolang ze nog niet gesloten zijn, versoberen we de COA-opvanglocaties en verbieden het verlaten van het terrein aan de bewoners, zodat de aanzuigende werking voor profiteurs ophoudt te bestaan en de veiligheid van omwonenden gegarandeerd is.”
BVNL is fel tegen het bouwen van nieuwe asielzoekerscentra (AZC’s) en wil per direct stoppen met de realisatie hiervan. Op termijn wil de partij alle bestaande AZC’s sluiten en de gebouwen transformeren tot woningen, waarmee zij zowel de opvang van asielzoekers als het woningtekort adresseren vanuit een restrictief migratiestandpunt.
Per direct stoppen met bouwen van nieuwe AZC’s
BVNL wil dat er geen nieuwe AZC’s meer worden gerealiseerd. Dit standpunt komt voort uit hun streven naar een asielstop en het beëindigen van de opvang van asielzoekers in Nederland. De partij ziet het bouwen van AZC’s als onwenselijk en wil bestaande aanmeldcentra sluiten.
“Daardoor komt er ook direct een einde aan het realiseren van nieuwe AZC’s.”
Alle bestaande AZC’s sluiten en ombouwen tot woningen
Op de langere termijn wil BVNL alle bestaande AZC’s sluiten. De partij stelt voor om de gebouwen van gesloten AZC’s te transformeren naar woningen, waarmee zij het woningtekort willen aanpakken en de opvangcapaciteit voor asielzoekers structureel willen afbouwen.
“Uiteindelijk sluiten we alle AZC’s en worden deze gebouwen getransformeerd naar woningen.”
De ChristenUnie benoemt in haar verkiezingsprogramma nauwelijks concrete voorstellen over het bouwen van asielzoekerscentra (azc's). Het enige relevante standpunt betreft het bestrijden van overlast bij bestaande azc’s en het waarborgen van menswaardige opvang, zonder specifieke uitspraken over het bouwen van nieuwe azc’s of de spreiding daarvan. De partij focust vooral op begeleiding, terugkeer en leefbaarheid rondom bestaande opvanglocaties.
Overlast bij azc’s bestrijden en menswaardige opvang waarborgen
De ChristenUnie wil overlast bij bestaande azc’s tegengaan en zet in op menswaardige opvang en begeleiding van asielzoekers, met aandacht voor terugkeerprocedures. Er worden geen concrete plannen genoemd voor het bouwen van nieuwe azc’s of spreidingsbeleid; de nadruk ligt op het functioneren van bestaande opvanglocaties.
“Overlast bij AZC’s wordt bestreden, samen met gemeenten en politie. Afgewezen asielzoekers vertrekken zo snel mogelijk naar het land van herkomst. We verbeteren daarom de vertrekprocedure en de communicatie daarover met afgewezen asielzoekers.”
“We staan in voor menswaardige opvang en begeleiding van afgewezen asielmigranten, waarbij gewerkt wordt aan terugkeer.”
Het CDA kiest voor uitvoering van de spreidingswet om de asielopvang ordelijker te laten verlopen, maar doet geen concrete voorstellen voor het bouwen van nieuwe azc’s. De partij legt de nadruk op beheersbare migratie en het voorkomen van chaos in de asielopvang, zonder expliciet te pleiten voor uitbreiding of versnelling van azc-bouw. De kern van hun visie is het reguleren en spreiden van asielopvang binnen bestaande kaders, niet het stimuleren van extra azc’s.
Uitvoering spreidingswet om asielopvang te reguleren
Het CDA wil de spreidingswet uitvoeren om de opvang van asielzoekers eerlijker te verdelen en de chaos in de asielopvang te beëindigen. Dit standpunt adresseert het probleem van overvolle opvanglocaties en ongelijke verdeling van asielzoekers over gemeenten, maar bevat geen concrete plannen voor het bouwen van nieuwe azc’s.
“We voeren de spreidingswet uit, zodat de chaos in de asielopvang stopt en er een einde”
GroenLinks-PvdA noemt het bouwen van azc’s (asielzoekerscentra) niet expliciet in hun verkiezingsprogramma. Wel pleiten ze voor het plaatsen van asielzoekers in een azc in de gemeente waar zij na statusverlening zullen wonen, om snelle integratie te bevorderen. Concrete voorstellen over het bouwen van nieuwe azc’s of uitbreiding van bestaande opvanglocaties ontbreken.
Plaatsen asielzoekers in azc’s in de toekomstige gemeente
GroenLinks-PvdA wil asielzoekers al tijdens hun procedure huisvesten in een azc in de gemeente waar zij na statusverlening zullen wonen. Dit moet bijdragen aan snellere integratie en minder verhuizingen voor asielzoekers. Het programma noemt echter geen concrete plannen voor het bouwen van nieuwe azc’s of uitbreiding van opvangcapaciteit.
“We plaatsen asielzoekers daarom alvast in een azc in de gemeente waar ze, na inwilliging van hun asielverzoek, als statushouders zullen wonen.”
Volt doet geen concrete uitspraken over het bouwen van asielzoekerscentra (azc) in haar verkiezingsprogramma. Wel pleit Volt voor een eerlijke verdeling van huisvesting voor bijzondere aandachtsgroepen, waaronder statushouders, en het ontlasten van asielzoekerscentra door snellere doorstroming naar reguliere woningen. Specifiek beleid of voorstellen over het bouwen van azc’s ontbreken.
Eerlijke verdeling huisvesting bijzondere aandachtsgroepen
Volt vindt dat alle gemeenten en wijken eerlijk moeten bijdragen aan de huisvesting van bijzondere aandachtsgroepen en urgent woningzoekenden, waaronder statushouders. Dit moet de druk op asielzoekerscentra verlichten, maar Volt doet geen uitspraken over het bouwen van nieuwe azc’s zelf.
“Volt vindt dat alle gemeenten, en de verschillende wijken hierin, eerlijk moeten bijdragen aan de huisvesting van bijzondere aandachtsgroepen en urgent woningzoekenden. Ook statushouders zonder woning moeten een urgentieverklaring krijgen, zodat zij na lang wachten eindelijk daadwerkelijk een start kunnen maken met het opbouwen van een nieuw leven in Nederland. Op deze wijze worden de asielzoekerscentra tevens ontlast.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma