Verkiezingsprogramma's 2025 overASML
Het CDA noemt ASML niet expliciet in het verkiezingsprogramma, maar positioneert zich duidelijk voor het versterken van de Europese en Nederlandse chipsector. De partij wil minder afhankelijk zijn van niet-Europese technologie, stimuleert samenwerking met gelijkgestemde landen voor chipproductie en -ontwerp, en pleit voor bescherming van essentiële bedrijven tegen buitenlandse exportbeperkingen. Concrete voorstellen richten zich op investeringen in sleuteltechnologieën en het waarborgen van digitale autonomie.
Versterken Europese/Nederlandse chipsector en digitale autonomie
Het CDA ziet het belang van een sterke Europese chipindustrie om technologische en economische onafhankelijkheid te waarborgen, wat direct relevant is voor bedrijven als ASML. Door samenwerking met andere Europese landen en investeringen in chipproductie en -ontwerp wil het CDA de positie van Nederland als technologisch koploper behouden en versterken. Dit beleid is ingegeven door zorgen over afhankelijkheid van Big Tech en geopolitieke risico’s.
“We stimuleren de ontwikkeling van chipproductie en -ontwerp met gelijkgestemde Europese landen. Ook dragen we actief bij aan de daadwerkelijke productie van geavanceerde chips in Nederland of Europa.”
“We willen minder afhankelijk worden van Big Tech buiten Europa. Daarom investeren we in digitale autonomie, bijvoorbeeld door als Europa eigen cloud-toepassingen te maken, en met gelijkgestemde landen te bouwen aan de versterking van de Europese chipsector.”
Beschermen van essentiële bedrijven tegen buitenlandse exportbeperkingen
Het CDA erkent dat bedrijven als ASML strategisch belangrijk zijn en risico lopen door internationale handelsbeperkingen. De partij wil deze bedrijven beschermen tegen beperkingen opgelegd door landen buiten Europa, zoals exportrestricties vanuit de VS of China, om zo de technologische soevereiniteit van Nederland en Europa te waarborgen.
“We beschermen essentiële bedrijven tegen beperkingen die deze krijgen opgelegd door landen buiten Europa, zoals exportbeperkingen vanuit de VS en China.”
D66 noemt ASML niet expliciet in haar verkiezingsprogramma, maar benadrukt het belang van een sterke nationale en Europese halfgeleiderindustrie, waar ASML als Nederlands chipmachinebedrijf een sleutelrol in speelt. De partij wil de positie van Nederland in deze sector verder versterken door te investeren in innovatie, start-ups en Europese technologische autonomie. Concrete voorstellen zijn gericht op het stimuleren van de halfgeleiderindustrie en het verminderen van afhankelijkheid van buitenlandse techbedrijven.
Positie van Nederland in de halfgeleiderindustrie versterken
D66 ziet het versterken van de Nederlandse halfgeleiderindustrie als essentieel voor economische veiligheid en technologische onafhankelijkheid. Door te investeren in innovatie en start-ups wil de partij de leidende positie van Nederland (en daarmee bedrijven als ASML) verder uitbouwen en beschermen tegen buitenlandse afhankelijkheid.
“We maken onze positie in de halfgeleiderindustrie nog sterker: dat is de productie van bijvoorbeeld computerchips. We investeren in innovatieve start-ups en scale-ups in software. Dat is goed voor onze veiligheid én voor een sterke positie van de Nederlandse economie.”
Kiezen voor Europese technologische autonomie
D66 pleit voor het ontwikkelen van een eigen Europese techindustrie en het kiezen voor Europese alternatieven bij technologische oplossingen, om zo minder afhankelijk te zijn van grote buitenlandse (Amerikaanse en Chinese) techbedrijven. Dit biedt ruimte voor bedrijven als ASML om te floreren binnen een Europees ecosysteem.
“We kiezen voor Europese alternatieven en helpen vanuit de overheid door als eerste klant (launching customer) om producten op de markt te brengen.”
“Europa is wakker geschud: we zullen een eigen Europese techindustrie moeten bouwen, die goed is voor de maatschappij in plaats van die te verstoren.”
Volt ziet ASML als een voorbeeld van het type hightech kennisbedrijf dat essentieel is voor de economische en technologische toekomst van Nederland en Europa. De partij pleit voor een sterke Europese chip- en IT-keten, waarbij bedrijven als ASML kunnen blijven groeien, en wil strategische autonomie waarborgen door minimaal 51% van deze bedrijven in Europese handen te houden. Volt benadrukt het belang van een aantrekkelijk ecosysteem en investeringen om bedrijven als ASML te behouden en te laten floreren binnen de EU.
Strategische autonomie voor de Europese chipindustrie
Volt wil dat strategische bedrijven in de Europese chipproductieketen, zoals ASML, voor minstens 51% in Europese handen blijven om economische onafhankelijkheid te waarborgen. Dit is een reactie op de groeiende internationale concurrentie en de noodzaak om controle te houden over kritieke technologieën.
“We zetten ons in voor een zo onafhankelijk mogelijke Europese chip- en IT-productieketen, inclusief waferproductie, packaging en het grondstoffenbeleid. Daarom moeten strategische bedrijven uit de chipproductieketens voor ten minste 51% in Europese handen zijn en moet er een strategie komen om controle te krijgen op de grondstoffen die nodig zijn voor de Europese chipproductie. Nederland is een grote speler in deze keten en dat willen we graag zo houden. Zowel Amerika als China zijn namelijk bezig met een opmars.”
Groeiruimte en aantrekkelijk ecosysteem voor hightech bedrijven
Volt erkent dat bedrijven als ASML belemmerd worden door fysieke, ecologische en infrastructurele grenzen in Nederland. De partij wil duidelijke keuzes maken voor sectoren die toekomstbestendig zijn en investeren in een ecosysteem dat aantrekkelijk blijft voor high-end kennisbedrijven.
“Dat zorgt voor problemen, omdat vernieuwende bedrijven, zoals het innovatieve het midden- en kleinbedrijf (mkb), en grotere bedrijven, zoals ASML, niet meer organisch kunnen groeien. Daarom moeten we duidelijke keuzes maken en richting geven aan de economie van de toekomst. Volt kiest voor die sectoren die Nederland en de EU toekomstbestendig maken.”
“We bouwen in Nederland een sterk ecosysteem waarin het kennisniveau van digitalisering, zowel in het bedrijfsleven als in het onderwijs, kan groeien. We investeren in IT-onderwijs in zowel het middelbaar als in het hoger onderwijs. Nederland moet aantrekkelijk blijven voor high-end kennisbedrijven met ASML als voorbeeld.”
Het verkiezingsprogramma van BBB noemt ASML niet expliciet en bevat geen concrete, directe standpunten of beleidsvoorstellen die specifiek op ASML gericht zijn. Wel zijn er algemene passages over het beschermen van strategische industrieën en het voorkomen van afvloeiing van essentiële toeleveranciers, wat indirect relevant kan zijn voor bedrijven als ASML. BBB pleit voor het behoud van strategische ketens en investeringen in innovatieve industrieën, maar zonder ASML bij naam te noemen of specifieke maatregelen voor de chipsector te formuleren.
Bescherming van strategische industriële ketens
BBB wil voorkomen dat toeleveranciers in essentiële ketens, zoals chipproductie, verdwijnen naar het buitenland. Dit standpunt is relevant voor ASML als onderdeel van de Nederlandse en Europese chipindustrie, maar blijft algemeen en noemt het bedrijf niet expliciet. De partij ziet het belang van strategische autonomie en het beschermen van de maakindustrie, maar werkt dit niet uit tot concrete voorstellen voor ASML of de chipsector.
“De overheid moet actief voorkomen dat toeleveranciers in essentiële ketens (zoals chipproductie, defensie, scheepsbouw, agrofood en bouwmaterialen) verdwijnen naar het buitenland.”
Investeren in innovatie en strategische autonomie
BBB wil investeren in innovatieve bedrijven in deeptech en industriële toepassingen die bijdragen aan strategische autonomie. Dit kan relevant zijn voor ASML als hightechbedrijf, maar het programma blijft op hoofdlijnen en noemt geen specifieke maatregelen voor de chipindustrie of ASML.
“Deze NIB krijgt een duidelijke taak in het beschikbaar stellen van risicodragend kapitaal voor innovatieve bedrijven in deeptech, agrotech, energietechniek en industriële toepassingen die bijdragen aan strategische autonomie en werkgelegenheid in de maakindustrie in Nederland.”
BVNL wil Nederlandse multinationals zoals ASML behouden voor Nederland vanwege hun grote economische en werkgelegenheidsbelang. De partij pleit daarom voor het verbeteren van het vestigingsklimaat, onder meer door lagere belastingen en minder overheidsbemoeienis, zodat bedrijven als ASML niet vertrekken.
Nederlandse multinationals als ASML behouden
BVNL ziet het behoud van grote bedrijven als ASML als essentieel voor de Nederlandse economie en werkgelegenheid. Het vertrek van zulke bedrijven wordt als een slechte ontwikkeling beschouwd, en BVNL wil dit tegengaan door het vestigingsklimaat aantrekkelijker te maken via belastingverlagingen en minder regels.
“BVNL wil Nederlandse multinationals zoals Shell, Unilever, Heineken, Philips en ASML in Nederland houden, mede omdat deze bedrijven voor heel veel banen zorgen. Het is een slechte ontwikkeling dat bedrijven Nederland ontvluchten vanwege het deplorabele vestigingsklimaat.”
“Het vestigingsklimaat moet worden verbeterd door lagere belastingen (vlaktaks van 25%) in te voeren, minder overheidsbemoeienis, lage energiekosten en versoepeling van het arbeidsrecht.”
Het verkiezingsprogramma van GroenLinks-PvdA noemt ASML niet expliciet en bevat geen concrete, uitgewerkte standpunten of beleidsvoorstellen die direct op ASML als bedrijf of als strategische speler in de Nederlandse of Europese economie zijn toegespitst. Wel zijn er algemene passages over het belang van Europese digitale autonomie, chipfabrieken en hightech industrie, maar zonder ASML bij naam te noemen of specifieke maatregelen voor het bedrijf te formuleren.
Investeren in Europese chipfabrieken en digitale autonomie
GroenLinks-PvdA wil de afhankelijkheid van niet-Europese technologie verkleinen door te investeren in Europese chipfabrieken en digitale infrastructuur. Dit raakt indirect aan bedrijven als ASML, maar blijft op het niveau van algemene industriepolitiek en noemt geen specifieke bedrijven of locaties.
“We ondersteunen initiatieven voor Europese chipfabrieken en sturen bij de Europese Commissie aan op publieke garanties, zoals bij het InvestEU-programma.”
“Nederland kent veel innovatieve ICT-bedrijven, maar is toch afhankelijk van Amerikaanse en Chinese leveranciers. Samen met Europese partners maken we haast met het bouwen van Europese alternatieven en het stallen van data op Europees grondgebied.”
NSC noemt ASML niet expliciet in haar verkiezingsprogramma, maar onderstreept het belang van de halfgeleiderindustrie als strategische sector voor Nederland. De partij wil investeren in technisch talent en samenwerking tussen onderwijs en bedrijven om de positie van Nederland in deze sector te versterken. Concrete voorstellen richten zich op het stimuleren van instroom in technische opleidingen en het voorkomen van het vertrek van productiebedrijven uit Nederland.
Investeren in technisch talent voor de halfgeleiderindustrie
NSC erkent het belang van de halfgeleiderindustrie (waar ASML een kernspeler is) en wil de instroom in relevante technische opleidingen vergroten. Dit moet het tekort aan technisch personeel aanpakken en de concurrentiepositie van Nederland in deze strategische sector waarborgen.
“We investeren in technisch talent. Daarbij zetten we extra in op de instroom in mbo-, hbo- en wo-opleidingen voor strategische sectoren die echt om mensen staan te springen zoals de halfgeleiderindustrie, AI en energietechnologie. Dit gebeurt via regionale afspraken en gezamenlijke investeringen met onderwijsinstellingen en bedrijven.”
Voorkomen van vertrek van productiebedrijven uit Nederland
NSC wil voorkomen dat belangrijke productiebedrijven, zoals in de maakindustrie, uit Nederland verdwijnen. De partij pleit voor strengere EU-controle op subsidies en het beschermen van Nederlands belastinggeld, zodat bedrijven als ASML niet door buitenlandse subsidies worden weggekocht.
“Verdwijning van productie, zoals bij bandenfabriek Vredestein in Enschede, moeten we voorkomen. De EU moet daarom veel strikter toezien op het gebruik van EU-subsidies. Nederlands belastinggeld mag niet gebruikt worden door andere Europese landen om bedrijven uit Nederland weg te halen.”
De VVD ziet ASML als hét voorbeeld van een groot Nederlands technologiebedrijf dat een sterke economische impuls geeft aan de regio en het land. Hun beleid richt zich op het stimuleren van investeringen in groeitechnologieën en het creëren van een aantrekkelijk ondernemersklimaat, zodat bedrijven als ASML kunnen floreren en bijdragen aan werkgelegenheid en innovatie.
Investeren in groeitechnologieën voor economische groei
De VVD benadrukt het belang van investeren in groeitechnologieën zoals chips, waarbij ASML als voorbeeld wordt genoemd van de positieve impact op werkgelegenheid en de economie. Door deze investeringen wil de VVD Nederland technologisch leidend maken en de regionale economie versterken.
“Voor ASML, hét voorbeeld van een grootbedrijf in een groeitechnologie, geldt: één baan daar, levert grofweg drie banen in de omgeving op. Dat gaat van cateraars tot beveiligers, van juridische ondersteuning tot logistiek transport.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma