D66 vindt dat te veel zelfstandigen (zzp’ers) geen arbeidsongeschiktheidsverzekering hebben en wil dit probleem aanpakken om hun bestaanszekerheid te vergroten en oneerlijke concurrentie te voorkomen. Het belangrijkste concrete voorstel is het verkleinen van de verschillen in sociale zekerheid tussen werknemers en zelfstandigen, waarbij D66 expliciet benoemt dat veel zelfstandigen geen verzekering voor arbeidsongeschiktheid hebben. D66 kiest voor verplichte pensioenopbouw en het gelijker behandelen van verschillende vormen van arbeid, maar noemt geen expliciete verplichtstelling van een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers.
D66 signaleert dat veel zelfstandigen geen arbeidsongeschiktheidsverzekering hebben, wat risico’s oplevert voor henzelf en de samenleving. Ze willen de verschillen in sociale zekerheid tussen werknemers en zelfstandigen verkleinen om oneerlijke concurrentie te voorkomen en de bestaanszekerheid van zzp’ers te vergroten. D66 noemt het ontbreken van een arbeidsongeschiktheidsverzekering als een belangrijk probleem, maar doet geen expliciet voorstel voor een verplichte verzekering.
“Veel zelfstandigen bouwen geen pensioen op of hebben geen verzekering voor arbeidsongeschiktheid. Met alle gevolgen van dien voor henzelf en de samenleving.”
“D66 wil daarom de verschillen tussen deze groepen werkenden verkleinen en oneerlijke concurrentie voorkomen.”
“We verkleinen de fiscale verschillen tussen werknemers en ondernemers, en behandelen verschillende vormen van arbeid gelijker.”
Hoewel dit niet direct over arbeidsongeschiktheidsverzekering gaat, noemt D66 expliciet dat pensioenopbouw verplicht wordt voor zelfstandigen, met aandacht voor haalbaarheid voor beginnende ondernemers. Dit laat zien dat D66 bereid is tot verplichtstelling op het gebied van sociale zekerheid, maar eenzelfde expliciete verplichting voor arbeidsongeschiktheidsverzekering ontbreekt.
“Pensioenopbouw wordt daarom verplicht, met oog voor wat haalbaar is voor beginnende ondernemers.”
De SGP is kritisch over een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers en pleit voor uitzonderingen en keuzevrijheid. Zij willen een opt-out voor zzp’ers die zelf passende voorzieningen treffen, een uitzondering voor de agrarische sector, en erkenning van gewetensbezwaren. Zelfstandigen worden gestimuleerd en gefaciliteerd om eigen voorzieningen te treffen, maar niet verplicht als zij alternatieven hebben.
De SGP vindt dat zzp’ers die zelf langdurig en gegarandeerd passende voorzieningen treffen, niet verplicht moeten worden tot deelname aan een collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering. Dit standpunt is ingegeven door het belang van keuzevrijheid en het erkennen van de diversiteit onder zzp’ers. De partij wil voorkomen dat zelfstandigen die hun zaken goed geregeld hebben, onnodig worden belast met verplichte regelingen.
“Er komt een opt-out op de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers die gegarandeerd en langjarig zelf andere, passende maatregelen voor hun risico’s treffen.”
De SGP wil zzp’ers in de agrarische sector uitzonderen van de verzekeringsplicht, omdat deze sector volgens hen al beschikt over beter passende arrangementen. Dit standpunt erkent de specifieke positie van agrarische ondernemers en hun bestaande vangnetten.
“Zzp’ers in de agrarische sector worden uitgezonderd van de verzekeringsplicht vanwege de specifieke positie van deze sector en de beschikbaarheid van beter passende arrangementen die in deze sector gangbaar zijn.”
De SGP vindt dat mensen met gewetensbezwaren niet verplicht mogen worden deel te nemen aan een verzekering met een verzekeringskarakter. Dit standpunt is gebaseerd op het respecteren van individuele overtuigingen.
“Mensen met gewetensbezwaren worden niet verplicht deel te nemen aan een regeling met een verzekeringskarakter.”
De SGP moedigt zzp’ers aan om zelf voorzieningen te treffen voor arbeidsongeschiktheid en pensioen, en wil dit beter faciliteren. Dit standpunt benadrukt eigen verantwoordelijkheid, maar erkent dat beleid rekening moet houden met mensen zonder sociaal vangnet.
“Het treffen van eigen voorzieningen voor situaties van inkomensverlies bij arbeidsongeschiktheid en pensioen wordt aangemoedigd en beter gefaciliteerd.”
Volt wil dat zzp’ers verplicht deelnemen aan sociale voorzieningen, waaronder arbeidsongeschiktheidsverzekeringen, en hiervoor premies betalen net als werknemers in loondienst. Het doel is om schijnconstructies te voorkomen en zzp’ers dezelfde bescherming te bieden als werknemers, met een gelijkwaardig vangnet bij arbeidsongeschiktheid en werkloosheid.
Volt pleit ervoor dat zzp’ers verplicht meedoen aan sociale voorzieningen zoals de arbeidsongeschiktheidsverzekering, zodat zij net als werknemers beschermd zijn bij arbeidsongeschiktheid en werkloosheid. Dit moet schijnzelfstandigheid tegengaan en zorgt voor een gelijk speelveld tussen werknemers en zelfstandigen.
“Elke zzp’er kan gebruikmaken van de sociale voorzieningen en betaalt hiervoor, net als werknemers in loondienst, belastingen. Door dit verplicht te stellen kunnen schijnconstructies vermeden worden.”
“Er komt één sociaal stelsel voor werkenden: zelfstandigen krijgen net als werknemers rechten binnen de WW, WAO en WIA. Dat betekent dat zij dezelfde bescherming krijgen als werknemers die in loondienst zijn, en dat zij hiervoor premies betalen.”
Volt onderzoekt de mogelijkheid om zzp’ers ook bij werkloosheid te ondersteunen, zodat zij een stevig sociaal vangnet krijgen vergelijkbaar met werknemers.
“We onderzoeken of we zzp’ers ook kunnen ondersteunen bij werkloosheid, waardoor ze een stevig vangnet krijgen.”
BBB wil de zelfstandigheid van zzp’ers behouden en wijst verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekeringen af. Ze pleiten voor minder regelgeving, duidelijke spelregels en bescherming tegen schijnzelfstandigheid, maar zonder extra verplichtingen zoals een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers.
BBB is tegen overregulering die de zelfstandigheid van zzp’ers ondermijnt, waaronder de invoering van een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering. Ze willen dat zzp’ers kunnen blijven ondernemen zonder extra verplichtingen, en wijzen recente wetsvoorstellen die dergelijke verplichtingen introduceren expliciet af.
Het CDA vindt dat zzp’ers zelf verantwoordelijkheid moeten nemen voor hun inkomensvoorziening bij arbeidsongeschiktheid, ook voordat een verplichte basisverzekering wordt ingevoerd. Het CDA wil daarnaast de positie van zelfstandigen verduidelijken via aangepaste wetgeving en communicatie, en zet in op handhaving tegen schijnzelfstandigheid. Concrete voorstellen zijn onder meer het stimuleren van eigen voorzieningen en het voorbereiden op een toekomstige verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers.
Het CDA stelt dat zelfstandigen nu al verantwoordelijkheid moeten nemen voor hun inkomensvoorziening bij arbeidsongeschiktheid, vooruitlopend op de invoering van een verplichte basisverzekering. Dit benadrukt het belang van eigen initiatief en voorbereiding op toekomstige wetgeving.
“Zelfstandigen moeten verantwoordelijkheid nemen voor een inkomensvoorziening bij arbeidsongeschiktheid (ook voordat de Basisverzekering Arbeidsongeschiktheid voor Zelfstandigen in werking treedt) en een toereikend pensioen.”
Het CDA ondersteunt het traject naar een verplichte basisverzekering arbeidsongeschiktheid voor zelfstandigen, maar noemt vooral de noodzaak tot verduidelijking en communicatie in de aanloop daar naartoe. De partij wil dat zzp’ers en opdrachtgevers weten waar ze aan toe zijn.
“We maken de positie van zelfstandigen duidelijker door wetgeving aan te passen en te blijven inzetten op goede communicatie.”
De ChristenUnie wil een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers invoeren om de verschillen tussen zelfstandigen en werknemers in loondienst te verkleinen. Tegelijkertijd willen ze fiscale voordelen voor zelfstandigen geleidelijk omvormen naar één werkendenkorting. Hiermee beoogt de partij meer zekerheid voor alle werkenden en een eerlijker arbeidsmarkt.
De ChristenUnie vindt het noodzakelijk dat zzp’ers zich verplicht verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid, om zo de kloof met werknemers in loondienst te verkleinen en de sociale zekerheid te versterken. Dit wordt gezien als een antwoord op de groei van het aantal zzp’ers en de behoefte aan meer zekerheid voor werkenden.
“De verschillen tussen zelfstandigen en werknemers in loondienst worden verkleind. Een verplichte verzekering tegen arbeidsongeschiktheid is noodzakelijk.”
Naast de verplichte verzekering wil de ChristenUnie de huidige fiscale voordelen voor zelfstandigen afbouwen en vervangen door één werkendenkorting. Hiermee wil de partij de prikkel voor schijnzelfstandigheid verminderen en het belastingstelsel vereenvoudigen.
“Fiscale voordelen voor zelfstandigen worden in een verstandig tempo omgevormd naar één werkendenkorting. Die voordelen waren een belangrijke oorzaak voor de groei van het aantal zzp’ers in de afgelopen vijftien jaar.”
FVD is tegen een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers en wil dat zelfstandigen volledig vrij zijn om zelf te bepalen of en hoe zij zich verzekeren. Het programma benadrukt keuzevrijheid en minder overheidsbemoeienis, zodat zzp’ers hun eigen financiële beslissingen kunnen nemen.
FVD vindt dat zzp’ers niet verplicht moeten worden om een arbeidsongeschiktheidsverzekering af te sluiten. De partij ziet dit als een kwestie van individuele vrijheid en ondernemerschap: zelfstandigen moeten zelf kunnen bepalen hoe zij hun geld besteden en of zij zich willen verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid. Dit standpunt is onderdeel van een bredere visie waarin minder regels en meer vertrouwen in ondernemers centraal staan.
NSC doet in haar verkiezingsprogramma geen concrete uitspraken over een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers. Het programma benoemt wel het streven naar gelijke sociale bescherming voor alle werkenden, maar bevat geen expliciet voorstel of maatregel specifiek gericht op een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers.
NSC wil de verschillen in sociale bescherming tussen werknemers en zelfstandigen verkleinen, zodat zelfstandigen niet langer onderverzekerd zijn ten opzichte van werknemers. Dit wordt echter niet uitgewerkt in een concreet voorstel voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers.
“Er past geen tweedeling bij tussen goed verzekerde mensen met een vast arbeidscontract en een schil van onderverzekerde flexibele arbeidskrachten zonder perspectief.”
“De fiscale en sociale behandeling van werknemers, uitzendkrachten en zelfstandigen wordt zo veel mogelijk gelijkgetrokken, zodat uitzendbureaus en zelfstandigen niet met werknemers concurreren op arbeidsvoorwaarden.”
De SP vindt dat zzp’ers recht moeten hebben op een collectieve en publieke arbeidsongeschiktheidsverzekering en pensioen, zodat zij niet in armoede hoeven te leven. De partij wil deze zekerheden wettelijk regelen en schijnzelfstandigheid tegengaan, zodat zzp’ers beter beschermd zijn tegen inkomensverlies bij arbeidsongeschiktheid.
De SP pleit voor een collectieve en publieke oplossing waarmee zzp’ers zich kunnen verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid en pensioenopbouw. Hiermee wil de partij bestaanszekerheid bieden aan zzp’ers en voorkomen dat zij bij ziekte of arbeidsongeschiktheid in armoede raken.
“Zzp’ers hebben recht op pensioen en arbeidsongeschiktheidsuitkering. We moeten goed zorgen voor onze zzp’ers. Daarom gaan we collectief en publiek zorgen voor een oplossing, zodat zij zich kunnen verzekeren voor arbeidsongeschiktheid en voor hun pensioen. Zo geven we zzp’ers de zekerheid dat zij niet in armoede hoeven te leven.”
De SP wil schijnconstructies en gedwongen zelfstandigheid aanpakken, zodat alleen echte zzp’ers zelfstandig werken en anderen de bescherming van loondienst krijgen. Dit draagt bij aan het voorkomen van misbruik en het bieden van zekerheid, ook op het gebied van arbeidsongeschiktheid.
“We versterken toezicht en handhaving. Schijnconstructies, gedwongen zelfstandigheid en uitbuiting pakken we aan.”
BIJ1 doet in haar verkiezingsprogramma geen concrete voorstellen voor een verplichte of vrijwillige arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers. Het programma richt zich vooral op het verbeteren van arbeidsrechten en sociale zekerheid in brede zin, maar noemt geen specifieke maatregelen voor de arbeidsongeschiktheidsverzekering van zelfstandigen zonder personeel.
BIJ1 pleit ervoor dat zelfstandigen, waaronder sekswerkers, dezelfde arbeidsrechten krijgen als werknemers. Dit betreft echter vooral rechten op het gebied van bescherming, beloning en toegang tot voorzieningen, en niet specifiek een arbeidsongeschiktheidsverzekering.
“De rechten van sekswerkers trekken we gelijk met de arbeidsrechten van andere zelfstandige ondernemers en werknemers.”
BVNL is tegen een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers en pleit voor maximale keuzevrijheid en minder overheidsbemoeienis. Zij willen de wet DBA intrekken, zodat zzp’ers zelf kunnen bepalen of ze zich verzekeren en hoe ze hun arbeidsrelatie vormgeven. BVNL ziet verplichte verzekeringen als een belemmering voor ondernemerschap en zelfstandigheid.
BVNL vindt dat zzp’ers zelf moeten kunnen kiezen of en hoe zij zich verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid. De partij beschouwt verplichte regelingen als een inperking van ondernemerschap en wil dat zzp’ers volledige vrijheid behouden in hun arbeidsrelatie en verzekeringskeuzes.
“De wet DBA wordt ingetrokken en mensen mogen zelf bepalen of ze liever in loondienst gaan of als ZZP’er aan de slag gaan.”
DENK wil een betaalbare en collectief georganiseerde arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers, met oog voor keuzevrijheid en het tegengaan van schijnzelfstandigheid. De partij vindt dat de kosten van deze verzekering zoveel mogelijk door opdrachtgevers moeten worden gedragen en onderzoekt opt-out mogelijkheden voor zelfstandigen die dat wensen. Hiermee wil DENK zowel de risico’s voor zzp’ers afdekken als hun zelfstandigheid beschermen.
DENK pleit voor een collectief georganiseerde en betaalbare arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen, om hun bestaanszekerheid te vergroten en risico’s op te vangen. Tegelijkertijd wil de partij zelfstandigen niet onnodig belemmeren en onderzoekt daarom opt-out mogelijkheden. De kosten van deze verzekering moeten zoveel mogelijk bij de opdrachtgevers komen te liggen, zodat de lasten niet alleen op de schouders van zzp’ers terechtkomen.
“Daarnaast willen wij dat er een betaalbare en collectief georganiseerde verzekering voor arbeidsongeschiktheid komt voor zelfstandigen, waarbij we ook kijken naar opt out mogelijkheden. De kosten van deze verzekering moeten zo veel mogelijk door opdrachtgevers worden gedragen.”
GroenLinks-PvdA wil een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor alle zzp’ers invoeren, zodat ook zelfstandigen verzekerd zijn van een vangnet bij ziekte of arbeidsongeschiktheid. De premie wordt inkomensafhankelijk en opdrachtgevers dragen eerlijk bij, zodat zzp’ers financiële rust hebben als ze niet kunnen werken. Hiermee wil de partij de bestaanszekerheid van zzp’ers vergroten en ongelijkheid tussen werknemers en zelfstandigen verkleinen.
GroenLinks-PvdA stelt voor om een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers in te voeren, omdat veel zelfstandigen nu geen vangnet hebben bij ziekte of pech. De partij wil dat de premie inkomensafhankelijk wordt en dat opdrachtgevers meebetalen, zodat het risico en de kosten eerlijk worden verdeeld en zzp’ers niet in financiële onzekerheid belanden bij arbeidsongeschiktheid.
“Daarom komt er een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor alle zzp’ers, met een eerlijke bijdrage van de opdrachtgever en een inkomensafhankelijke premie. Zo draagt iedereen zijn steentje bij en heb je als zzp’er financiële rust wanneer het tegenzit met je gezondheid.”
JA21 doet in haar verkiezingsprogramma geen concrete voorstellen voor een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers. De partij richt zich vooral op het vereenvoudigen van regelgeving voor zzp’ers en het verbeteren van de Wet DBA, met als doel meer ruimte en duidelijkheid te bieden aan zelfstandigen. Specifiek beleid rondom een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers wordt niet genoemd.
JA21 wil de administratieve en juridische lasten voor zzp’ers verminderen en pleit voor aanpassing van de Wet DBA, waarbij het Belgische model als inspiratiebron dient. Er wordt geen melding gemaakt van een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers; het programma legt de nadruk op ruimte, duidelijkheid en minder regeldruk.
“Regelgeving voor ZZP’ers vereenvoudigen. JA21 wil de Wet DBA verbeteren en hiervoor kijken naar het Belgisch model om ZZP’ers meer ruimte en duidelijkheid te geven.”
De Partij voor de Dieren wil dat er een landelijk fonds komt voor arbeidsongeschiktheidsverzekeringen voor flexwerkers, waaronder zzp’ers, dat wordt betaald door de bedrijven die hen inhuren. Hiermee wil de partij bestaanszekerheid en gelijke bescherming bieden aan alle werkenden, ongeacht hun contractvorm.
De PvdD pleit voor een collectieve oplossing waarbij bedrijven die flexwerkers, zoals zzp’ers, inhuren verantwoordelijk worden voor het financieren van hun arbeidsongeschiktheidsverzekering. Dit moet voorkomen dat zelfstandigen zonder vangnet komen te zitten en zorgt voor meer solidariteit tussen verschillende typen werkenden.
“Zolang er sprake is van flexwerk, komt er een landelijk fonds voor arbeidsongeschiktheidsverzekeringen en pensioenen, betaald door de bedrijven die flexwerkers inhuren.”
De VVD wil zzp’ers hun ondernemingsvrijheid behouden, maar vindt dat zij ook verantwoordelijkheid moeten nemen voor hun eigen sociale zekerheid. Daarom stelt de partij voor dat zzp’ers verplicht een voorziening voor arbeidsongeschiktheid en pensioen treffen, met keuzevrijheid in de invulling daarvan. De VVD koppelt dit aan de invoering van een nieuwe Zelfstandigenwet die duidelijkheid en zekerheid moet bieden voor zowel zzp’ers als opdrachtgevers.
De VVD vindt dat zzp’ers verantwoordelijk zijn voor hun eigen sociale zekerheid en wil dat zij verplicht een voorziening voor arbeidsongeschiktheid treffen, maar met ruimte voor eigen keuze in hoe zij dit doen. Dit moet schijnzelfstandigheid tegengaan en de positie van echte zelfstandigen versterken, zonder hun vrijheid te beperken.
“Zzp’ers houden hun vrijheid, maar nemen ook verantwoordelijkheid door een voorziening voor pensioen en arbeidsongeschiktheid te treffen, met keuzevrijheid voor iedereen.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma