GroenLinks-PvdA wil het aantal arbeidsmigranten in laagbetaalde sectoren fors terugdringen en misstanden zoals uitbuiting en slechte huisvesting aanpakken. Arbeidsmigratie blijft alleen mogelijk voor noodzakelijke vakkrachten en kennismigranten, onder strengere voorwaarden. Werkgevers worden verantwoordelijk gemaakt voor goede arbeidsvoorwaarden, huisvesting en integratie van arbeidsmigranten.
De partij wil de economie zo inrichten dat de vraag naar arbeidsmigranten voor laagbetaalde, vaak uitbuitende banen afneemt. Bedrijven die alleen kunnen bestaan dankzij laagbetaald werk en uitbuiting zijn niet gewenst, en fiscale voordelen voor sectoren met veel arbeidsmigranten worden afgeschaft.
“Wij sturen op minder arbeidsmigratie. Bedrijven die alleen kunnen bestaan dankzij laagbetaald werk en uitbuiting hebben in Nederland niets te zoeken.”
“Bedrijvigheid die alleen kan bestaan bij de gratie van laagbetaald, slecht werk en uitbuiting moet innoveren of verdwijnen.”
“Onrechtvaardige fiscale voordelen voor sectoren schaffen we af, ook voor sectoren met veel arbeidsmigranten.”
“We willen de economie zo inrichten dat de vraag naar arbeidsmigratie in laagbetaalde banen afneemt.”
GroenLinks-PvdA wil strengere eisen stellen aan werkgevers, betere registratie van arbeidsmigranten en misstanden zoals uitbuiting en slechte huisvesting hard aanpakken. Uitzendbureaus worden vergunningsplichtig en werkgevers moeten bijdragen aan huisvesting en onderwijs.
“Er komt zo snel mogelijk een vergunningsplicht voor uitzendbureaus. Uitzendbureaus die arbeidsmigranten uitbuiten of uitzendkrachten inzetten onder illegale arbeidsomstandigheden verliezen hun vergunning.”
“We versterken de Nederlandse Arbeidsinspectie om uitbuiting tegen te gaan, bijvoorbeeld via hogere boetes.”
“Werkgevers zijn verantwoordelijk voor de mensen die ze van ver halen om in Nederland te werken. Daarom gaan werkgevers verplicht meebetalen aan huisvesting en onderwijs, zoals taalles, ook voor meekomende gezinsmigranten.”
“Veel arbeidsmigranten zijn nu slecht geregistreerd en daarom niet in beeld. Daarom verbeteren we de registratie van arbeidsmigranten.”
Arbeidsmigratie blijft mogelijk voor sectoren waar vakkrachten echt nodig zijn, zoals de bouw, zorg en energietransitie. De kennismigrantenregeling wordt aangescherpt en de expatregeling wordt afgebouwd.
“Soms is arbeidsmigratie nodig om een personeelsvraag in belangrijke sectoren op te vullen, zoals de bouw, zorg en de energietransitie. Wij faciliteren dit waar nodig en moedigen deze werkgevers aan om gebruik te maken van de bestaande mogelijkheden om vakkrachten tijdelijk in Nederland te laten werken.”
“We scherpen de kennismigrantenregeling voor arbeidsmigranten buiten de EU aan. Alleen werkgevers op zoek naar echte kennismigranten krijgen een vergunning. Zo gaan we misstanden en oneigenlijk gebruik tegen. De belastingkorting voor kennismigranten, de expatregeling, bouwen we af.”
De partij wil een einde maken aan schimmige constructies zoals doordetachering van arbeidsmigranten via andere EU-landen en het doorlenen van uitzendkrachten. Arbeidsmigranten moeten vaker rechtstreeks in dienst komen.
“Veel arbeidsmigranten van buiten de EU (derdelanders) worden nu via grenslanden als Portugal en Litouwen doorgedetacheerd naar Nederland, zonder een dag in deze landen te hebben gewerkt. We willen deze route inperken door deze detachering onder een bepaalde inkomensgrens of met een uitzendcontract te verbieden.”
“We willen dat arbeidsmigranten in de sectoren met veel misstanden rechtstreeks in dienst genomen worden, zonder tussenkomst van een uitzendbureau.”
“Ook verbieden we het ‘doorlenen’ van uitzendkrachten, verplichten we 85% van de mensen in vaste dienst te nemen, hanteren we strengere eisen rondom nachtwerk en schaffen we de economische prikkels voor werkgevers af, zoals de ETK-regeling.”
Om overbewoning en sociale problemen te voorkomen, worden gemeenten meer bevoegdheden gegeven om verkamering tegen te gaan en bedrijvigheid met veel arbeidsmigranten te beperken.
“Gemeenten moeten nieuwe bedrijvigheid of uitbreiding stop kunnen zetten als wijken sterk onder druk staan. Daarom willen wij een afwegingskader zodat (nieuwe) bedrijvigheid alleen mag als er genoeg huizen en voorzieningen zijn.”
“In veel wijken zien we de gevolgen van overbewoning en uithuiszetting. Regelmatig worden arbeidsmigranten op wisselende locaties gehuisvest waardoor zij geen binding krijgen met de buurt. Daarom moet er een huisvestingsverordening komen in gemeenten om verkamering tegen te gaan, zoals wordt gedaan in Roosendaal.”
De SGP wil het aantal arbeidsmigranten fors beperken en ziet arbeidsmigratie vooral als een probleem dat Nederland afhankelijk en kwetsbaar maakt. Alleen voor cruciale, niet in Nederland beschikbare vakkrachten en seizoensarbeid wil de partij uitzonderingen maken, onder strikte voorwaarden en met nadruk op het tegengaan van uitbuiting en het waarborgen van goede huisvesting.
De SGP vindt dat Nederland te afhankelijk is geworden van arbeidsmigranten en wil het aantal fors omlaag brengen, met strikte voorwaarden en quota, vooral voor migratie van buiten de EU. Alleen voor cruciale vakkrachten en seizoensarbeid zijn uitzonderingen mogelijk, waarbij de noodzaak en duur van verblijf zwaar meewegen.
“Nederland is chronisch verslaafd aan arbeidsmigratie en dat is ongezond. Zeker als we mensen hierheen laten komen om onze rijkdom in stand te houden, terwijl zij beter mee kunnen werken aan de ontwikkeling van hun eigen land. Het aantal arbeidsmigranten moet daarom omlaag.”
“Voor arbeidsmigratie van buiten de EU, en ook studiemigratie, gaan strikte voorwaarden en quota gelden om overbelasting en uitbuiting tegen te gaan.”
“Er worden gerichte keuzes gemaakt ten aanzien van specifieke vakkrachten die in Nederland niet te vinden en op te leiden zijn, maar wel cruciaal zijn voor onze toekomstige economie. Duur van het verblijf, belang van de sector en noodzaak spelen bij deze afweging een belangrijke rol.”
“Afgebakende seizoensarbeid voor onze boeren en tuinders is iets heel anders dan het jaarrond werken in distributiehallen.”
“Een EU-bovengrens limiteert het aantal arbeidsmigranten dat jaarlijks de EU binnenkomt.”
“Binnen de EU moeten meer mogelijkheden komen om waar nodig het aantal arbeidsmigranten te beperken, bijvoorbeeld met werk- of woonvergunningen.”
“Nederland stemt niet in met het EU-plan de poorten te openen en een Tinder voor arbeidsmigranten op te zetten.”
“Overkomst van arbeidsmigranten uit Afrikaanse en Aziatische landen is overbodig gelet op het aantal EU-werklozen.”
De SGP wil uitbuiting van arbeidsmigranten hard aanpakken en werkgevers verantwoordelijk houden voor goede arbeidsomstandigheden, huisvesting en taalonderwijs. Fiscale prikkels die arbeidsmigratie stimuleren worden afgeschaft.
“Boetes voor uitbuiting van arbeidskrachten worden verhoogd en verkeerde fiscale prikkels die arbeidsmigratie stimuleren, verdwijnen.”
“Ondernemers worden verantwoordelijk gehouden voor werknemers die zij hierheen halen, onder meer ten aanzien van huisvesting of het leren van de taal.”
“De EU-regels voor detachering vanuit andere lidstaten moeten ertoe leiden dat de loonkosten in het werkland gelijk zijn voor alle werknemers in een bepaalde sector.”
De SGP erkent het belang van goede huisvesting voor arbeidsmigranten, zowel om hun welzijn te waarborgen als om de druk op de woningmarkt te verminderen.
“Een goede en passende huisvesting van arbeidsmigranten is cruciaal. Niet alleen om de druk op de woningmarkt te verminderen, maar ook om de woonomstandigheden van deze migranten te verbeteren, bijvoorbeeld via niet-zelfstandige woonruimten.”
“De SGP wil ook de koppeling tussen werk en huisvesting weer positief en verantwoord inzetten.”
Bij toelating van arbeidsmigranten wil de SGP prioriteit geven aan Nederlanders, Nederlandstaligen en mensen met zo min mogelijk culturele afstand tot de Nederlandse samenleving.
“Bij toelating van (arbeids)migranten wordt allereerst gekeken naar werving van Nederlanders en Nederlandstaligen in het buitenland, vervolgens naar mensen met zo min mogelijk culturele afstand tot de Nederlandse samenleving.”
De ChristenUnie vindt dat Nederland te afhankelijk is geworden van goedkope arbeidsmigranten en wil deze afhankelijkheid verminderen door strengere regulering, betere arbeidsvoorwaarden en meer nadruk op integratie. Arbeidsmigranten moeten niet worden uitgebuit, fatsoenlijk gehuisvest worden en de Nederlandse taal leren. De partij pleit voor Europese afspraken, tewerkstellingsvergunningen in bepaalde sectoren en het verplicht stellen van integratie, inclusief taallessen.
De ChristenUnie ziet de huidige afhankelijkheid van goedkope arbeidsmigranten als onhoudbaar en remmend voor innovatie. Ze willen deze afhankelijkheid verminderen door betere arbeidsvoorwaarden, strengere regulering en het stimuleren van innovatie en robotisering. Dit moet ook uitbuiting en slechte leefomstandigheden tegengaan.
“In die sectoren is Nederland verslaafd aan goedkope arbeidsmigranten. Dit is niet houdbaar. De groei van laagbetaalde arbeid en het aanbod van arbeidsmigranten remt innovatie en robotisering en legt een te grote druk op voorzieningen die schaars zijn.”
“Er moet een einde komen aan schrijnende leefomstandigheden en uitbuiting van arbeidsmigranten, zoals inhoudingen op het loon of dakloosheid bij verlies van baan.”
“Het toezicht op de naleving van wetgeving (zoals de Wet goed verhuurderschap of de Arbowetgeving) wordt aangescherpt.”
De partij wil dat arbeidsmigranten beter integreren door het leren van de Nederlandse taal en het volgen van inburgeringstrajecten. Voor niet-EU arbeidsmigranten worden verblijfsvergunningen gekoppeld aan integratievoorwaarden; voor EU-arbeidsmigranten wordt in Europees verband gepleit voor afspraken hierover.
“Arbeidsmigranten zijn nu niet verplicht Nederlands te leren en in te burgeren. In Europees verband gaan we hier het gesprek over aan en aan verblijfsvergunningen voor niet EU-arbeidsmigranten verbinden we voorwaarden aan integratie, zoals het leren van de Nederlandse taal.”
“Het gevaar dreigt dat EU-arbeidsmigranten in een parallel circuit blijven leven, met kans op herhaling van de migratiegolven uit de jaren ’70 en ’80 van de vorige eeuw. Via werkgevers en gemeenten zetten we in op taalonderwijs voor deze groep vanuit de overtuiging dat een goede taalbeheersing noodzakelijk is voor een succesvolle integratie.”
“Het beheersen van de Nederlandse taal, ook door arbeidsmigranten, is daarbij essentieel.”
De ChristenUnie wil op Europees niveau tewerkstellingsvergunningen invoeren voor bepaalde sectoren en belastingvoordelen voor expats afschaffen, om zo meer grip te krijgen op arbeidsmigratie en een gelijk speelveld te creëren.
De partij wil streng toezicht op de uitzendsector en het aanpakken van schijnconstructies die arbeidsmigranten kwetsbaar maken voor uitbuiting en dakloosheid.
“Er wordt streng toegezien op de naleving van het nieuwe toelatingsstelsel voor de uitzendbranche.”
“Het is nu te makkelijk om met een uitzendbureau veel geld te verdienen ten koste van de werk- en woonsituatie van kwetsbare werknemers, vaak arbeidsmigranten.”
“Sectoren die geen verbetering laten zien in hoe ze met mensen omgaan (zoals de vleessector), krijgen een uitzendverbod opgelegd.”
“Er zijn Europese afspraken nodig over vestigingseisen voor ondernemingen om brievenbusfirma’s te voorkomen. Ook moeten er afspraken komen over doordetachering van niet-EU burgers die hier via landen als Litouwen of Roemenië komen werken.”
Volt erkent het belang van arbeidsmigranten voor de economie, maar stelt dat hun positie eerlijker en menswaardiger moet worden geregeld. De partij pleit voor strengere handhaving tegen uitbuiting, het loskoppelen van werk- en huurcontracten, EU-brede standaarden voor arbeidsvoorwaarden, en meer inspraak en informatie voor arbeidsmigranten zelf. Volt wil structurele verbeteringen in huisvesting, certificering van uitzendbureaus en betere toegang tot rechten en voorzieningen.
Volt wil dat arbeidsmigranten in de hele EU onder gelijke, menswaardige arbeidsvoorwaarden werken en niet worden uitgebuit. Dit moet via EU-brede standaarden en betere handhaving, zodat arbeidsmigranten niet langer tweederangs werknemers zijn.
“We willen EU-brede standaarden voor sociale zekerheid en arbeidsomstandigheden, die goede, menswaardige bescherming bieden aan alle werkenden in de EU.”
“Arbeidsmigratie blijft belangrijk, maar moeten we eerlijker en beter regelen, met goede huisvesting en gelijke behandeling.”
“We verbeteren het toezicht en de handhaving door de arbeidsinspectie. Hiervoor maken we extra budget vrij.”
Volt wil de afhankelijkheidspositie van arbeidsmigranten verminderen door te eisen dat arbeidscontracten en huurcontracten altijd los van elkaar bestaan. Zo voorkomen ze dat arbeidsmigranten direct dakloos raken bij verlies van werk.
“Om die reden pleit Volt ervoor dat arbeidscontracten altijd onafhankelijk moeten bestaan van een huurcontract. Hierdoor is een arbeidsmigrant niet direct dakloos, indien de arbeidsrelatie ophoudt.”
Volt stelt dat uitzendbureaus vaak bijdragen aan uitbuiting van arbeidsmigranten en wil daarom verplichte certificering en structurele controle op loonbetaling, huisvesting en administratie.
“We zijn voorstander van aanvullende verplichte certificering van deze bureaus waarbij processen zoals loonbetaling, klachtafhandeling, administratie en huisvesting van arbeidsmigranten worden beoordeeld. Dit zorgt voor structurele controle in plaats van eenmalig bij de start.”
Om misstanden te voorkomen, wil Volt dat in sectoren met structurele problemen arbeidsmigranten alleen nog direct bij de werkgever een contract krijgen, niet via intermediairs.
“We pleiten ervoor dat vaste en tijdelijke arbeidsovereenkomsten, in sectoren waar structureel misstanden voorkomen, alleen nog maar direct bij een werkgever mogen worden afgesloten.”
Volt vindt dat arbeidsmigranten zelf inspraak moeten krijgen in beleid dat hen aangaat en dat zij beter geïnformeerd moeten worden over hun rechten, mede door bewustwordingscampagnes.
“We geven arbeidsmigranten een plek aan tafel bij beleidsmakers. De belangen van arbeidsmigranten moeten worden vertegenwoordigd door de arbeidsmigranten zelf.”
“We starten bewustwordingscampagnes voor zowel arbeidsmigranten als werkgevers. Vanwege de taalbarrières en een gebrek aan goede informatie weten arbeidsmigranten niet altijd wat hun rechten zijn.”
Volt wil een Europese digitale banenmarkt (‘job-tinder’) opzetten voor arbeidsmigranten van buiten de EU, met informatie over procedures en meldpunten voor misstanden.
“We bouwen een Europese job-tinder (Europese talent pool) zodat arbeidsmigranten van buiten de EU een goed overzicht hebben van de beschikbare banen in de EU.”
“Op deze job-tinder is informatie te vinden over de procedures die arbeidsmigranten moeten doorlopen om aan de slag te gaan. Ook is er een overzicht van relevante contactpunten voor het melden van misstanden en voor andere procedures.”
Volt wil het voor niet-Europese arbeidsmigranten makkelijker maken om (tijdelijk) in Nederland of de EU te werken, bijvoorbeeld via visa voor afgestudeerden of ondernemers.
“We bieden meer mogelijkheden voor niet-Europese migranten om een (tijdelijk) visum te krijgen voor ons land of voor een andere Europese lidstaat. Dat helpt hen, het land van herkomst en ook onze economie en maatschappij. Denk aan visa voor recent afgestudeerden of startende ondernemers.”
Volt erkent dat arbeidsmigranten vaak worden uitgebuit in bepaalde sectoren en wil dat handhaving zich daar specifiek op richt.
“Arbeidsmigranten komen te vaak in benarde posities terecht en worden vaak uitgebuit. Handhaving moet zich richten op sectoren waar veel migranten werkzaam zijn, zoals slachthuizen en de glastuinbouw.”
JA21 wil arbeidsmigratie in Nederland fors beperken en strenger reguleren, met een nadrukkelijke focus op het tegengaan van laaggeschoolde en ongerichte arbeidsmigratie. De partij stelt dat grootschalige, niet-gereguleerde arbeidsmigratie leidt tot sociale, economische en woonproblemen en wil daarom alleen arbeidsmigratie toestaan waar aantoonbare tekorten zijn, met prioriteit voor het benutten van het Nederlandse arbeidspotentieel.
JA21 vindt dat Nederland de grip op arbeidsmigratie is verloren en dat de huidige omvang leidt tot oneerlijke concurrentie, sociale problemen en druk op de woningmarkt. De partij wil arbeidsmigratie beperken tot hoogopgeleide kennismigranten en alleen toestaan waar echte tekorten zijn, met strenge regulering en sectorale afspraken. Laaggeschoolde arbeidsmigratie van buiten de EU wordt uitgesloten.
“JA21 wil arbeidsmigratie daarom beperken en reguleren en inzetten op het beter benutten van het Nederlandse arbeidspotentieel. Voor hoogopgeleide kennismigratie waar onze samenleving behoefte aan heeft, blijft uiteraard plaats in Nederland.”
“Geen laaggeschoolde arbeidsmigratie van buiten de EU.”
“Meer ruimte binnen EU-verband om arbeidsmigratie uit andere lidstaten te reguleren op basis van vraag en aanbod per sector. Lidstaten moeten afspraken kunnen maken over tijdelijke beperkingen en gerichte regulering, zodat arbeidsmigratie beter aansluit op de arbeidsmarkt.”
“Een rem zetten op ongerichte arbeidsmigratie. We steunen arbeidsmigratie alleen waar écht tekorten zijn en waar goede huisvesting en naleving gegarandeerd zijn.”
JA21 stelt dat ongereguleerde arbeidsmigratie leidt tot misstanden zoals overbewoning, uitbuiting, sociale problemen en overlast. De partij wil strenge handhaving, terugkeer van werkloze arbeidsmigranten, en aanpak van malafide verhuurders en uitzendbureaus.
“Uitwassen van arbeidsmigratie direct aanpakken... Talloze buurten in onze steden en dorpen gaan gebukt onder misstanden op de woningmarkt zoals overbewoning van appartementen, malafide verhuurpraktijken, overbewoonde recreatieparken, en een daardoor steeds verder afbrokkelende sociale cohesie in wijken waar toch al veel problemen spelen.”
“Het is daarom noodzakelijk om, naast de regulering die JA21 bepleit, op korte termijn stappen te zetten om problemen die veroorzaakt worden door ongeremde arbeidsmigratie aan te pakken. Hierbij is het noodzakelijk om veel nadrukkelijker in te zetten op terugkeer van EU-migranten die geen toekomst meer in Nederland hebben. ‘Werkloze arbeidsmigrant’ is een contradictio in terminis. Bij verlies van werk vervalt de verblijfsgrond en is niet als dakloze in Nederland blijven, maar terugkeer het antwoord.”
“Woonmisstanden en uitbuiting hard aanpakken: streng controleren en handhaven op overbewoning, aanpakken malafide verhuurders en uitzendbureaus, invoering verhuurdersvergunningen, huisvesting zoveel mogelijk op terrein van de werkgever in plaats van in woonwijken en recreatieparken.”
“Gedwongen terugkeer van EU-ingezetenen (in de praktijk vaak EU-arbeidsmigranten) die overlast veroorzaken of een gevaar voor de openbare orde zijn, makkelijker maken...”
JA21 verzet zich tegen het inzetten van arbeidsmigratie als onderhandelingsmiddel met landen buiten de EU voor het terugnemen van hun onderdanen.
“Arbeidsmigratie niet als ‘ruilmiddel’ inzetten voor het terugnemen van onderdanen door landen buiten de EU, zoals Marokko.”
De partij vindt dat het Nederlandse arbeidspotentieel beter benut moet worden door scholing, activering en het stimuleren van werkgevers om mensen met afstand tot de arbeidsmarkt aan te nemen, in plaats van structureel te kiezen voor arbeidsmigratie.
NSC wil het aantal arbeidsmigranten fors beperken en het verdienmodel van goedkope, laagbetaalde arbeid tegengaan. Ze stellen strengere eisen aan werkgevers, willen een werkgeversheffing invoeren, en pleiten voor meer grip op de instroom via selectieve toelating en EU-quotums. Arbeidsmigratie moet alleen plaatsvinden als het echt noodzakelijk is voor de Nederlandse arbeidsmarkt en mag niet ten koste gaan van sociale samenhang, huisvesting en arbeidsvoorwaarden.
NSC wil het voor bedrijven minder aantrekkelijk maken om goedkope arbeidsmigranten in te zetten, onder meer door een werkgeversheffing en het afschaffen van fiscale voordelen. Dit moet het verdienmodel van lage lonen en slechte arbeidsomstandigheden doorbreken en de lasten voor de samenleving verminderen.
“We voeren daarom naar Engels voorbeeld een werkgeversheffing in op de inzet van arbeidsmigranten. Met de opbrengsten kunnen gemeenten mensen in Nederland aan het werk helpen die nu nog langs de kant staan, zoals statushouders en werklozen in de bijstand.”
“Nederland is verslaafd aan laagbetaalde arbeid. Het moet minder aantrekkelijk worden voor bedrijven om op grote schaal goedkope arbeidsmigranten hierheen te halen, die vaak onder slechte omstandigheden wonen en werken.”
“We nemen diverse financiële maatregelen om migratie te beperken. Zo voeren we naar Engels voorbeeld een werkgeversheffing in voor sectoren met veel arbeidsmigranten; de opbrengsten worden benut om meer startbanen te creëren en voor het gebruik van arbeidsbesparende technologie.”
NSC wil misstanden en uitbuiting van arbeidsmigranten tegengaan door strengere eisen te stellen aan werkgevers en uitzendbureaus, betere controle op arbeidsvoorwaarden en huisvesting, en het verbieden van malafide uitzendconstructies in probleemsectoren.
“We stellen strikte eisen aan de arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden en huisvesting van arbeidsmigranten. Daarbij moeten controles niet alleen op papier plaatsvinden, maar ook fysiek op locatie.”
“Voor arbeidsmigratie betekent dit dat we strengere eisen moeten stellen aan uitzendbureaus, zodat zij geen misbruik kunnen maken van buitenlandse arbeidskrachten.”
“Ook vinden we dat vanwege de grove misstanden een uitzendverbod moet komen in de vleessector. Ook de schoonmaak-, transport- en teeltsector vereisen aandacht om schendingen van arbeidswetten te voorkomen. Als in die sectoren de misstanden niet opgelost worden, zal ook daar een uitzendverbod gaan gelden.”
NSC wil de instroom van arbeidsmigranten beperken en selectiever maken, met een arbeidsmarkttoets voor niet-EU-migranten, EU-quotums voor bepaalde sectoren, en een duidelijke koppeling aan de behoeften van de Nederlandse arbeidsmarkt.
“Onder bepaalde omstandigheden moeten lidstaten weer de mogelijkheid krijgen om de instroom van arbeidsmigranten te reguleren, waarbij een EU-quotum voor bepaalde sectoren een optie is. Voor toelating van arbeidsmigranten van buiten de EU gaat een arbeidsmarkttoets gelden. Ze mogen alleen hier komen als er binnen de EU niemand te vinden is.”
“Arbeidsmigranten van buiten de EU willen we selectief toelaten op basis van wat de Nederlandse arbeidsmarkt nodig heeft.”
“Een sector die alleen overeind blijft dankzij lage lonen en slechte werkomstandigheden – zoals delen van de vleessector – is dat niet.”
NSC wil dat werkgevers niet langer een deel van het loon van arbeidsmigranten mogen inhouden voor huisvesting en dat arbeidsmigranten voorafgaand aan hun werk goed geregistreerd worden.
“We schaffen de mogelijkheid voor werkgevers af om een percentage (25%) van het minimumloon van arbeidsmigranten voor huisvesting in te houden. Arbeidsmigranten moeten voordat zij met werken beginnen, ingeschreven staan in de basisadministratie. Daarvoor is de werkgever verantwoordelijk.”
NSC benadrukt dat arbeidsmigratie niet als makkelijke oplossing voor personeelstekorten mag worden gezien; de focus moet liggen op het activeren van binnenlandse werkzoekenden en het stimuleren van arbeidsbesparende technologie.
“Arbeidsmigratie is geen goedkope oplossing voor personeelstekorten. Nog genoeg werkzoekenden staan aan de kant in ons eigen land, hen willen we stimuleren en opleiden zodat ze inzetbaar worden.”
De SP beschouwt arbeidsmigratie als een probleem dat leidt tot uitbuiting, druk op sociale voorzieningen en ontwrichting van zowel Nederlandse als herkomstlanden. De partij wil het aantal arbeidsmigranten fors terugdringen, strenge regulering invoeren, werkgevers verantwoordelijk maken voor kosten en misstanden hard aanpakken. Arbeidsmigratie wordt alleen toegestaan als het strikt noodzakelijk is, met nadruk op humane behandeling en integratie.
De SP wil het aantal arbeidsmigranten sterk verminderen en arbeidsmigratie alleen toestaan als het strikt noodzakelijk is, om uitbuiting, druk op voorzieningen en sociale ontwrichting tegen te gaan. Werkgevers moeten aantonen dat arbeidsmigranten echt nodig zijn en goede huisvesting beschikbaar is; het aantal werkvergunningen wordt beperkt en aangepast aan de capaciteit van de arbeidsinspectie.
“Daarom worden de voorstellen van de commissie Roemer per direct doorgevoerd en ook de aantallen arbeidsmigranten fors teruggeschroefd.”
“Het maximaal aantal arbeidsmigranten wordt gebaseerd op basis van de capaciteit van de arbeidsinspectie. We moeten arbeidsmigranten weer registeren en zo snel als mogelijk werkvergunningen invoeren.”
“Werkgevers worden verplicht om aan te tonen dat zij beslist mensen uit andere landen nodig hebben en er voldoende en goede huisvesting beschikbaar is.”
“Afhankelijk van de situatie kan het maximum aantal werkvergunningen per jaar worden aangepast.”
De SP ziet arbeidsmigratie als een verdienmodel voor bedrijven dat leidt tot uitbuiting, slechte huisvesting en lage lonen. De partij wil werkgevers en uitzendbureaus streng reguleren, ketenaansprakelijkheid invoeren, de arbeidsinspectie uitbreiden en boetes opleggen bij misstanden, waarbij boetes aan arbeidsmigranten worden uitgekeerd.
“Arbeidsmigratie is moderne slavernij. De SP vindt arbeidsmigratie een vorm van moderne slavernij. ... Ze worden hierheen gehaald door bedrijven en uitgebuit en afgedankt als ze niet meer nodig zijn.”
“Werkgevers of bemiddelaars die arbeidsmigranten naar Nederland halen zijn verantwoordelijk voor de kosten van huisvesting en zorgverzekering zolang de arbeidsmigrant in Nederland verblijft, dus ook na afloop van het werk. Hierbij wordt ketenaansprakelijkheid toegepast.”
“De vele misstanden rondom lage beloningen, slechte werkomstandigheden en geen of vreselijke huisvesting zijn een teken van foute bedrijfsvoering. We gaan arbeidsmigranten beschermen tegen werkgevers door niet langer toe te staan dat die ook hun huisbaas zijn.”
“De Arbeidsinspectie moet uitgebreid worden en er komt een vergunningstelsel voor uitzendbureaus. Dit verhoogt de pakkans voor malafide bedrijven en uitzendbureaus. Bij misstanden sluiten we bedrijven of uitzendbureaus. Hierbij wordt meteen een boete ingesteld die uitgekeerd wordt aan de arbeidsmigranten voor eventuele terugkeer of als overbruggingsbudget.”
De SP wil een verbod op grootschalige, onmenselijke huisvesting van arbeidsmigranten en pleit voor kleinschalige, verspreide huisvesting met aandacht voor integratie en verbinding met de omgeving.
“Er moet een verbod komen op de bouw van nog meer grootschalige huisvestingslocaties. Deze plekken zijn onmenselijk. Zowel voor arbeidsmigranten die op elkaar gestapeld moeten wonen, als voor de gemeenschappen waar de huisvesting wordt gebouwd. We zetten in op kleinere en verspreide huisvesting met de menselijke maat, integratie en verbinding met de omgeving voorop.”
De SP wijst op de negatieve gevolgen van arbeidsmigratie voor herkomstlanden, zoals ontworteling en braindrain, en wil constructies die arbeidsmigranten van buiten Europa naar Nederland halen verbieden.
“In de landen van herkomst leidt arbeidsmigratie tot ontworteling van gemeenschappen en een braindrain. ... Het kabinet moet zich in EU verband hard maken om deze constructie te verbieden en een dergelijk verbod voor Nederland mogelijk te maken. Aan deze wetteloosheid moet een einde komen.”
De Partij voor de Dieren wil een einde maken aan de uitbuiting van arbeidsmigranten en pleit voor gelijke rechten, fatsoenlijke huisvesting en strenge regulering van uitzendbureaus. Ze willen arbeidsmigratie niet langer als verdienmodel voor bedrijven, maar als eerlijk en menswaardig arbeidsbeleid, inclusief het afschaffen van fiscale voordelen voor buitenlandse werknemers en het heroverwegen van tewerkstellingsvergunningen voor EU-arbeidsmigranten.
De PvdD stelt dat arbeidsmigranten nu vaak worden uitgebuit en als tweederangs arbeidskrachten behandeld. Ze willen dat arbeidsmigranten dezelfde rechten, lonen en bescherming krijgen als andere werknemers, inclusief goede huisvesting en het recht op een eigen slaapkamer. Het probleem van uitbuiting, vooral in sectoren als de vleesindustrie, wordt expliciet benoemd.
“Iedereen die in Nederland werkt – waar je ook vandaan komt – heeft recht op gelijke behandeling, goede huisvesting en bescherming tegen uitbuiting.”
“Gelijk loon en gelijke rechten voor gelijk werk wordt de norm.”
“Arbeidsmigranten krijgen betere bescherming tegen uitbuiting, waaronder het recht op een eigen slaapkamer en fatsoenlijke huisvesting.”
“Slachthuizen behoren tot de grootste uitbuiters van kwetsbare arbeidsmigranten van Nederland.”
De partij wil de instroom van arbeidsmigranten strenger reguleren door certificering van uitzendbureaus, het afschaffen van fiscale voordelen voor buitenlandse werknemers, en het onderzoeken van tewerkstellingsvergunningen voor EU-arbeidsmigranten. Ook willen ze malafide constructies en uitbuiting via uitzendwerk in risicosectoren verbieden.
“Uitzendbureaus moeten gecertificeerd worden om arbeidsmigranten naar Nederland te halen. Als misstanden worden gesignaleerd wordt de certificering ingetrokken. Bedrijven die gebruikmaken van niet-gecertificeerde uitzendbureaus krijgen een boete.”
“De expatregeling en andere fiscale voordelen waarmee bedrijven buitenlandse werknemers aantrekken, schaffen we af.”
“We onderzoeken de herinvoering van tewerkstellingsvergunningen voor werknemers uit andere EU-landen, zoals die nu bestaat voor arbeidskrachten van buiten de EU.”
“Malafide detachering via Duitsland of Polen van arbeidsmigranten van buiten de EU staan we niet meer toe.”
“Er komt daarom een verbod op uitzendkrachten in de vleesverwerkende industrie en andere sectoren met hoog risico op uitbuiting van arbeidsmigranten.”
Het CDA wil het aantal arbeidsmigranten voor laagbetaald werk sterk verminderen en stelt strenge eisen aan werkgevers voor fatsoenlijke behandeling, huisvesting en integratie van arbeidsmigranten. Werkgevers worden verantwoordelijk gehouden voor huisvesting, taalonderwijs en begeleiding, en schijnconstructies worden hard aangepakt. Alleen voor essentiële beroepen blijft gereguleerde instroom van vakkrachten mogelijk, met duidelijke voorwaarden.
Het CDA ziet de afhankelijkheid van arbeidsmigranten voor laagbetaald werk als problematisch en wil deze sterk terugdringen. De partij wil sectoren dwingen tot innovatie en betere arbeidsvoorwaarden, met als uiterste maatregel een verbod op uitzendkrachten.
“De vraag naar arbeidsmigranten die laagbetaald werk doen willen we sterk verminderen. De overheid maakt bindende afspraken met sectoren om te werken aan arbeidsbesparende innovaties en verbetering van de arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden. Stok achter de deur is een sectoraal verbod op uitzendkrachten.”
Het CDA legt de verantwoordelijkheid voor fatsoenlijke behandeling, huisvesting en integratie van arbeidsmigranten expliciet bij werkgevers. Dit moet misstanden voorkomen en de positie van arbeidsmigranten verbeteren.
“Bedrijven zijn verantwoordelijk voor fatsoenlijke huisvesting van hun arbeidsmigranten. Werkgevers blijven een arbeidsmigrant vier weken na het beëindigen van het dienstverband huisvesten, zodat mensen de tijd krijgen om terug te keren naar hun land van herkomst of ander werk te vinden.”
“Werkgevers worden verplicht Nederlandse les te verzorgen voor hun arbeidsmigranten.”
“Gemeenten en werkgevers zijn samen verantwoordelijk voor een goede registratie van arbeidsmigranten.”
“De pilots met informatiepunten voor arbeidsmigranten maken we de standaard in ons land, zodat zij beter kunnen worden geïnformeerd over hun rechten en plichten.”
Het CDA wil misstanden en uitbuiting van arbeidsmigranten hard aanpakken, met bijzondere aandacht voor schijnconstructies via uitzendbureaus en betere handhaving op Europees niveau.
“We voeren de aanbevelingen uit het rapport Geen tweederangsburgers. Aanbevelingen om misstanden bij arbeidsmigranten in Nederland tegen te gaan onverkort en met urgentie verder uit.”
“Schijnconstructies met uitzendbureaus in andere EU-landen zorgen voor misstanden met niet-Europese arbeidsmigranten, de zogeheten derdelanders. Op Europees niveau zetten we vol in op verduidelijking van de regels en handhaving om dit soort schijnconstructies tegen te gaan. We versterken het mandaat van de Europese Arbeidsinspectie.”
Voor bepaalde essentiële beroepen blijft instroom van arbeidsmigranten mogelijk, maar alleen onder strikte voorwaarden en met nadruk op tijdelijke, circulaire migratie.
“Er komt een vakkrachtenregeling, die voor bepaalde essentiële beroepen de instroom van vakkrachten reguleert op onder andere aantallen, huisvesting, toegang tot zorg en onderwijs voor de kinderen, met circulariteit voor geselecteerde sectoren als bindende voorwaarde.”
D66 wil arbeidsmigratie beperken tot sectoren waar deze echt nodig is en richt zich op vakkrachten en kenniswerkers, met strenge voorwaarden voor werkgevers om uitbuiting en slechte huisvesting te voorkomen. De partij pleit voor minder laagbetaalde arbeidsmigratie, meer innovatie en betere bescherming van arbeidsmigranten, onder andere door handhaving en registratie te verbeteren. D66 wil dat arbeidsmigratie bijdraagt aan een eerlijke, duurzame economie en dat de kwetsbare positie van arbeidsmigranten wordt aangepakt.
D66 wil de instroom van arbeidsmigranten beperken tot sectoren waar ze echt nodig zijn, met de nadruk op vakkrachten en kenniswerkers. Dit moet voorkomen dat arbeidsmigranten vooral in kwetsbare, laagbetaalde banen terechtkomen en druk zetten op voorzieningen. De overheid krijgt meer regie en werkgevers worden aan strengere voorwaarden gebonden.
“D66 wil arbeidsmigratie daar inzetten waar die het verschil maakt. We gaan de echte prijs betalen voor arbeidsmigratie. En we kiezen voor vakkrachten en kenniswerkers die ons vooruit helpen naar een groene en leefbare toekomst, bij bedrijven en sectoren waar innovatie en eerlijk werkgeverschap vooropstaan. De overheid krijgt de regie: minder kwetsbare, laagbetaalde arbeidsmigratie, meer gerichte arbeidsmigratie voor de sectoren waar we mensen écht nodig hebben.”
“We stellen strenge voorwaarden aan werkgevers als die arbeidsmigranten inzetten. Als zij niet zorgen voor fatsoenlijke huisvesting en arbeidsvoorwaarden kunnen ze hun vergunning kwijtraken.”
D66 wil de vraag naar laagbetaalde arbeidsmigranten verminderen door lonen te verhogen en te investeren in arbeidsbesparende technologie. Dit moet leiden tot eerlijkere concurrentie, hogere waardering van werk en meer innovatie, waardoor minder arbeidsmigranten nodig zijn in laagbetaalde sectoren.
“Minder vraag naar laagbetaalde arbeid uit het buitenland. We verhogen bijvoorbeeld de lonen, zodat werk naar waarde gewaardeerd wordt en concurrentie met andere werknemers eerlijker is. Hogere arbeidskosten maken het voor ondernemers bovendien aantrekkelijker te investeren in innovatie.”
“Slimmer werken door innovatie. We zetten sterk in op arbeidsbesparende technologie, zoals automatisering en robotisering.”
D66 wil uitbuiting en slechte leefomstandigheden van arbeidsmigranten tegengaan door betere handhaving, verplichte verantwoordelijkheid van werkgevers voor huisvesting, en het verbeteren van registratie en toezicht. De aanbevelingen van de commissie-Roemer vormen het uitgangspunt, maar D66 wil verder gaan in het beschermen van arbeidsmigranten.
“Te vaak werken arbeidsmigranten in slechte omstandigheden en wonen ze onder mensonterende omstandigheden. Dit is Nederland onwaardig. D66 wil dat arbeidsmigranten hier veilig en eerlijk kunnen werken en wonen.”
“De aanbevelingen van de commissie-Roemer zijn de basis, maar ook daarbovenop zet D66 fors in op verbetering van de kwetsbare positie van arbeidsmigranten. We zorgen dat bedrijven en uitzendbureaus hun verantwoordelijkheid nemen voor huisvesting en dat arbeidsmigranten kennis maken met de Nederlandse taal en maatschappij. We verbeteren handhaving met de Arbeidsinspectie en beperken het doorlenen van arbeidsmigranten.”
“We kunnen arbeidsmigratie alleen gericht sturen als we er voldoende informatie over hebben. Daarom verbeteren we de registratie van arbeidsmigranten.”
D66 wil dat sectoren die veel arbeidsmigranten inzetten en negatieve gevolgen hebben voor klimaat en ruimte, niet langer fiscaal worden gesubsidieerd. De echte maatschappelijke kosten moeten worden doorberekend, zodat duurzame en hoogproductieve sectoren aantrekkelijker worden.
“Een aantal sectoren zetten veel arbeidsmigranten in, maar hebben grote negatieve gevolgen voor het klimaat, veroorzaken veel stikstofuitstoot of nemen veel fysieke ruimte in. D66 beperkt fiscale subsidies voor zulke sectoren en wil de echte kosten doorberekenen (‘eerlijke prijzen’), zodat de maatschappij niet langer opdraait voor de kosten terwijl werkgevers de winsten in hun zak steken.”
BBB erkent het belang van arbeidsmigranten voor sectoren met structurele tekorten, maar wil arbeidsmigratie strikt beperken tot vakmensen met aantoonbare meerwaarde en duidelijke selectiecriteria. Het beleid richt zich op tijdelijke, circulaire arbeidsmigratie en fatsoenlijke huisvesting, met nadruk op het voorkomen van overbelasting van integratie en huisvesting. Tegelijkertijd wil BBB misstanden bestrijden en het arbeidspotentieel van bestaande migranten beter benutten.
BBB wil arbeidsmigratie alleen toestaan voor sectoren met structurele tekorten en uitsluitend voor vakmensen die aantoonbare economische en maatschappelijke meerwaarde leveren. Het beleid is gericht op tijdelijke, circulaire migratie, waarbij arbeidsmigranten na hun werkperiode terugkeren. Dit moet bijdragen aan het oplossen van arbeidsmarktknelpunten zonder extra druk op integratie en huisvesting.
“BBB wil daarom een zorgvuldig, selectief en circulair arbeidsmigratie beleid van buiten de EU, gericht op vakmensen met aantoonbare economische en maatschappelijke meerwaarde; van verpleegkundigen tot elektriciens en van lassers tot gespecialiseerde koks.”
“Circulaire arbeidsmigratie, waarbij vakmensen tijdelijk legaal in Nederland werken en daarna terugkeren, biedt kansen voor wederzijdse ontwikkeling. Dit vraagt om duidelijke selectiecriteria en samenwerking met werkgevers, gebaseerd op behoefte, vaardigheden en maatschappelijke impact.”
“Arbeidsmigratie moet bijdragen aan het oplossen van knelpunten op de arbeidsmarkt, zonder te leiden tot overbelasting van integratie en huisvesting.”
BBB vindt dat arbeidsmigranten fatsoenlijk gehuisvest moeten worden, bij voorkeur bij het bedrijf waarvoor zij werken en tegen marktconforme prijzen. Hiermee wil de partij misstanden en druk op de reguliere woningmarkt voorkomen.
BBB wil geen generiek uitzendverbod per sector, maar richt zich op het bestrijden van misstanden, uitbuiting en oneerlijke concurrentie bij arbeidsmigratie. Het systeem als geheel moet blijven functioneren, maar malafide praktijken worden streng aangepakt.
“Geen generiek uitzendverbod per sector, maar wij pakken misstanden bij malafide uitzendconstructies hard aan. Oneerlijke concurrentie, uitbuiting en malafide praktijken worden bestreden, zonder het hele systeem plat te leggen.”
BBB vindt dat Nederland meer moet doen om het arbeidspotentieel van migranten die al in Nederland verblijven te benutten, voordat nieuwe arbeidsmigranten worden aangetrokken.
“Tegelijkertijd wordt het arbeidspotentieel van migranten die hier al verblijven zo’n 330.000 mensen onvoldoende benut. BBB vindt dat Nederland meer werk moet maken van het activeren van mensen die hier al zijn. Wie hier woont, moet naar vermogen meedoen en bijdragen.”
BVNL is kritisch over arbeidsmigratie en wil deze sterk beperken, met als doel de druk op de woningmarkt, sociale voorzieningen en de Nederlandse samenleving te verminderen. De partij pleit voor het ontmoedigen van arbeidsmigratie, het aansporen van bestaande migranten om te werken, en het beperken van rechten op uitkeringen en voorzieningen voor nieuwkomers. BVNL wil dat arbeidsmigranten alleen mogen blijven als zij daadwerkelijk bijdragen aan de samenleving en zich aanpassen aan de Nederlandse taal en normen.
BVNL ziet arbeidsmigratie als een oorzaak van problemen op de woningmarkt en in de sociale zekerheid, en wil deze daarom ontmoedigen. De partij stelt dat het aantal migranten dat niet werkt te hoog is en dat strengere eisen moeten gelden voor verblijf en toegang tot sociale voorzieningen.
“331.000 migranten zouden kunnen werken maar doen dit niet. Die moeten met drang en dwang worden aangespoord om te participeren op de arbeidsmarkt.”
“Mensen met meerdere verblijfstitels verliezen bij werkweigering hun Nederlandse verblijfstitel.”
“Nieuwkomers hebben pas na 10 jaar arbeidsverleden recht op een bijstandsuitkering.”
“Immigranten die zich blijvend willen vestigen in Nederland, en kunnen werken maar dit weigeren, en die niet financieel redzaam zijn, worden Nederland uitgezet en verliezen elk zicht op het verkrijgen van de Nederlandse nationaliteit.”
BVNL wil dat arbeidsmigranten en andere nieuwkomers pas na langdurige arbeid in aanmerking komen voor sociale voorzieningen, en koppelt rechten aan het beheersen van de Nederlandse taal en actieve participatie.
BVNL wil dat arbeidsmigranten en andere immigranten alleen een tijdelijke verblijfsvergunning krijgen, zonder automatische route naar permanente vestiging.
“Eventuele immigranten krijgen een tijdelijke verblijfsvergunning van 1 jaar, daarna niet automatisch een permanente.”
FVD wil arbeidsmigratie sterk beperken en alleen toestaan voor tijdelijk verblijf van economisch waardevolle, cultureel compatibele migranten via een streng gereguleerd GreenCard-systeem. Structurele afhankelijkheid van arbeidsmigranten moet worden voorkomen door het opleiden van Nederlandse vakmensen en het ontmoedigen van permanente vestiging. Het doel is om de druk op de arbeidsmarkt, sociale voorzieningen en cultuur te verminderen.
FVD wil arbeidsmigratie alleen toestaan voor tijdelijke, economisch waardevolle migranten die cultureel compatibel zijn, zonder uitzicht op naturalisatie. Hiermee wil de partij voorkomen dat arbeidsmigranten zich permanent vestigen en de sociale samenhang onder druk zetten.
“We introduceren een streng gereguleerd Green-Card-model voor tijdelijke werkvergunningen, zodat alleen economisch waardevolle migranten - die cultureel compatibel zijn - tijdelijk kunnen bijdragen zonder uitzicht op naturalisatie.”
“Met een naturalisatiestop van tien jaar en een GreenCard-systeem voor tijdelijke, waardevolle arbeidsmigranten.”
“We introduceren een GreenCard-systeem voor economisch waardevolle migranten om tijdelijk in Nederland te verblijven.”
FVD wil de noodzaak voor arbeidsmigranten verminderen door meer Nederlandse jongeren op te leiden tot vakmensen, vooral in sectoren als bouw en techniek. Zo wil de partij tekorten oplossen en voorkomen dat geld en banen naar het buitenland verdwijnen.
“We leiden meer Nederlandse jongeren op tot vakmensen, zodat tekorten in bouw en techniek worden opgelost en geld in Nederland blijft.”
“Door jongeren op te leiden tot vakmensen, verminderen we bovendien onze afhankelijkheid van arbeidsmigratie en zorgen we dat lonen en belastingen in Nederland blijven.”
FVD wil een einde maken aan de uitbuiting van buitenlandse chauffeurs en de verdringing van Nederlandse werknemers door strenge handhaving, eerlijke beloning en minimale talenkennis.
“We pakken onderbetaalde buitenlandse chauffeurs, schijnconstructies en illegale uitzendbureaus aan, zodat de sector weer eerlijk en concurrerend wordt.”
“We stellen eisen aan de talenkennis van chauffeurs, zodat zij de verkeersregels begrijpen en de veiligheid op onze wegen wordt gewaarborgd.”
De VVD erkent het economische belang van arbeidsmigranten, maar wil de instroom beperken tot alleen die arbeidsmigranten die aantoonbaar bijdragen aan de samenleving. Werkgevers worden verantwoordelijk gemaakt voor het welzijn en de huisvesting van arbeidsmigranten, misstanden en malafide constructies worden streng aangepakt, en overlastgevende arbeidsmigranten worden teruggestuurd.
De VVD wil alleen arbeidsmigranten toelaten die een duidelijke meerwaarde hebben voor Nederland en de samenleving. Tegelijkertijd moet de afhankelijkheid van arbeidsmigratie worden verminderd door bedrijven te stimuleren te investeren in automatisering en robotisering.
“Daarom willen wij dat er strengere maatregelen worden genomen om juist die arbeidsmigranten naar Nederland te laten komen, waar de hele samenleving wat aan heeft. Dit betekent ook dat sommige arbeidsmigranten niet meer welkom zijn. Om de afhankelijkheid van arbeidsmigratie zoveel mogelijk te beperken moet de overheid bedrijven actief helpen om in te zetten op robotisering en automatisering.”
Werkgevers moeten eerst het binnenlands arbeidspotentieel benutten en zijn verantwoordelijk voor het welzijn en de huisvesting van arbeidsmigranten. Vestiging van arbeidsmigranten mag alleen als lokale voorzieningen toereikend zijn en het bedrijf daarin voorziet.
“Werkgevers hebben de verantwoordelijkheid om eerst te zoeken binnen het onbenutte arbeidspotentieel in Nederland. Als zij toch arbeidsmigranten moeten inzetten, worden zij verantwoordelijk voor het welzijn van deze werknemers.”
“Wanneer een bedrijf in een sector met veel arbeidsmigranten zich wil vestigen, dan moet het aantonen dat de lokale voorzieningen, zoals bijvoorbeeld huisvesting, toereikend zijn voor de extra arbeidspopulatie, en dat het bedrijf daar zelf in voorziet. De overheid stelt hiervoor criteria vast, zodat bedrijven vooraf duidelijkheid hebben bij het maken van hun investeringsplannen.”
De VVD wil misstanden rondom arbeidsmigranten, zoals uitbuiting, slechte leefomstandigheden en fraude, hard aanpakken. Malafide uitzendbureaus en schijnconstructies worden bestreden, en bij ernstige misstanden kan een uitzendverbod voor sectoren worden ingesteld.
“Nog te vaak maken malafide bedrijven gebruik van sluiproutes om arbeidsmigranten via schimmige uitzendbureaus in Oost-Europa onder mensonterende omstandigheden in Nederland te laten werken. Wij willen dat Nederland binnen Europa een leidende rol speelt bij het aan banden leggen van deze schijnconstructies.”
“In sommige sectoren schieten de arbeids- en leefomstandigheden nog steeds ernstig tekort. Als daar geen verbetering optreedt, zullen we voor de desbetreffende sectoren een uitzendverbod instellen.”
“Daarom is een betere registratie van arbeidsmigranten noodzakelijk. Burgemeesters krijgen meer bevoegdheden om in te grijpen bij grove misstanden en leggen daar zoals gebruikelijk verantwoording af aan de gemeenteraad.”
Arbeidsmigranten die overlast veroorzaken of dakloos raken, worden teruggestuurd, ook als ze uit EU-landen komen. Met herkomstlanden worden afspraken gemaakt over effectieve terugkeer.
“Er is geen plek voor overlastgevende en dakloze arbeidsmigranten in Nederland. Ook arbeidsmigranten uit de EU worden teruggestuurd. Met landen waar veel arbeidsmigranten vandaan komen worden afspraken gemaakt over effectieve terugkeer, eventueel in combinatie met verslavingshulp.”
50PLUS kiest voor een streng migratiebeleid, maar erkent dat gerichte arbeidsmigratie noodzakelijk kan zijn, met name in de zorgsector vanwege personeelstekorten. Werkgevers worden verantwoordelijk gehouden voor de kosten van arbeidsmigranten en tijdelijke arbeidsmigranten bouwen geen blijvende AOW-rechten op. Het doel is een gezonde beperking van het aantal arbeidsmigranten, met uitzondering voor sectoren waar tekorten nijpend zijn.
50PLUS wil dat werkgevers niet alleen profiteren van arbeidsmigranten, maar ook opdraaien voor de werkelijke kosten die hun komst met zich meebrengt. Dit moet voorkomen dat de samenleving opdraait voor lasten als huisvesting, zorg en sociale zekerheid.
Tijdelijke arbeidsmigranten bouwen tijdens hun verblijf AOW-rechten op, maar 50PLUS wil dat deze rechten bij vertrek uit Nederland worden afgekocht. Dit voorkomt langdurige administratieve lasten en uitbetalingen aan onvindbare rechthebbenden.
“Arbeidsmigranten en studenten die tijdelijk in Nederland wonen, bouwen tijdens hun verblijf hier AOW-rechten op. 50PLUS wil dat deze AOW-rechten worden afgekocht bij vertrek uit Nederland.”
“Het legt een te groot beslag op overheidsdiensten om soms tot 40 jaar later deze kleine uitkeringen te verzorgen bij de onvindbare rechthebbenden.”
50PLUS streeft naar een beperking van het aantal arbeidsmigranten, maar erkent dat gerichte arbeidsmigratie in de zorg noodzakelijk is vanwege het groeiende personeelstekort. Dit vormt een expliciete uitzondering op het verder strenge migratiebeleid.
“Dat zal leiden tot een gezonde beperking van het aantal arbeids- en studiemigranten.”
“Gerichte arbeidsmigratie voor de zorg. Het personeelstekort in de zorg groeit naar 240.000 mensen in 2030. Zonder actie krijgen ouderen straks geen zorg meer. 50PLUS erkent dat dit vraagt om een uitzondering op ons strenge migratiebeleid.”
BIJ1 wil de rechtspositie van arbeidsmigranten fundamenteel verbeteren door hen gelijke rechten, arbeidsvoorwaarden en sociale voorzieningen te geven als Nederlandse werknemers. Ze pleiten voor het loskoppelen van werk en huisvesting, het recht op meerdere werkgevers, en het oprichten van een eigen vakbond voor arbeidsmigranten. De partij ziet arbeidsmigratie als een verrijking en verzet zich tegen uitsluiting en afhankelijkheid van werkgevers.
BIJ1 vindt dat arbeidsmigranten dezelfde rechten, lonen en arbeidsvoorwaarden moeten hebben als andere werknemers, ongeacht hun verblijfsstatus. Dit moet uitbuiting, discriminatie en afhankelijkheid van werkgevers tegengaan. Het verbod op het koppelen van werk en woonruimte is bedoeld om te voorkomen dat ontslag direct leidt tot dakloosheid.
“Arbeidsmigranten en ongedocumenteerde mensen verdienen dezelfde rechten als elke andere werknemer. Ongedocumenteerde mensen die te maken krijgen met geweld of dwang op het werk, moeten dit kunnen melden zonder dat ze risico lopen op ontslag of uit het land gezet worden. We beschermen de rechten en beloning van arbeidsmigranten beter. We verbieden het koppelen van werk en woonruimte, waarbij ontslag gelijk staat aan dakloos worden.”
“Ze kunnen zelfstandig woningen huren of gemeentelijke opvang gebruiken en hebben recht op sociale voorzieningen, gelijk loon, gelijke contracten en arbeidsrechten. Zo wordt hun afhankelijkheid van werkgevers verkleind.”
Om de afhankelijkheid van één werkgever te verminderen en uitbuiting te voorkomen, wil BIJ1 dat arbeidsmigranten voor meerdere werkgevers kunnen werken en niet beperkt worden tot werk dat Nederlanders niet willen doen.
“Arbeidsmigranten mogen voor meerdere werkgevers werken en mogen alle soorten werk verrichten, niet alleen werk dat niet door Nederlanders kan worden gedaan.”
BIJ1 pleit voor een eigen vakbond voor arbeidsmigranten, zodat zij beter beschermd worden tegen uitbuiting en slechte leefomstandigheden. Dit versterkt hun positie op de arbeidsmarkt en geeft hen een eigen stem.
“Arbeidsmigranten verdienen een eigen vakbond die kan opkomen voor het waarborgen van hun rechten, en hun bescherming tegen uitbuiting en erbarmelijke leefomstandigheden.”
DENK erkent de uitbuiting en kwetsbare positie van arbeidsmigranten en wil deze actief bestrijden. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals strengere handhaving tegen uitbuiting, het aanpakken van misstanden in kwetsbare wijken, en het invoeren van een vergunningsysteem voor uitzendbureaus. Hun visie is gericht op bescherming van arbeidsmigranten en het tegengaan van negatieve effecten op buurten en arbeidsmarkt.
DENK wil de uitbuiting van arbeidsmigranten tegengaan door strengere handhaving, het aanpakken van misstanden zoals overbewoning en schijnhuurcontracten, en het stellen van verplichtingen aan werkgevers. Hiermee wil de partij zowel de positie van arbeidsmigranten verbeteren als de leefbaarheid in kwetsbare wijken beschermen.
“De negatieve effecten van de uitbuiting van arbeidsmigranten op kwetsbare wijken te kenteren. Misstanden zoals overbewoning, schijnhuurcontracten en uitbuiting worden bestreden, onder andere via verhuurvergunningen, verplichtingen voor werkgevers en handhaving.”
Om uitbuiting en discriminatie van arbeidsmigranten in de uitzendbranche tegen te gaan, pleit DENK voor een vergunningsysteem. Dit moet misstanden in de sector structureel aanpakken en de positie van arbeidsmigranten versterken.
“Uitwassen in uitzendbranche gaan wij tegen met een vergunningsysteem. Zo pakken wij uitbuiting van arbeidsmigranten en discriminatie aan.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma