Verkiezingsprogramma's 2025 overambtelijk vakmanschap
BVNL pleit voor een drastische hervorming van het ambtelijk apparaat, waarbij vakmanschap, efficiëntie en verantwoordelijkheid centraal staan. De partij wil het aantal ambtenaren fors verminderen, externe inhuur stoppen, en benoemingen baseren op relevante kennis en ervaring. Topambtenaren moeten na verkiezingen kunnen worden vervangen, en politici en ambtenaren worden hoofdelijk aansprakelijk bij wanbeleid.
Afschaffen baantjescarrousel en eisen van vakmanschap
BVNL wil af van politieke benoemingen zonder relevante kennis en ervaring en pleit voor een kabinet en ambtelijk apparaat met aantoonbare deskundigheid. Dit moet leiden tot beter bestuur en meer vertrouwen in de overheid.
“De baantjescarrousel voor topambtenaren wordt gestopt. De Algemene Bestuursdienst (ABD) wordt opgeheven en topambtenaren kunnen worden vervangen en ontslagen na verkiezingen.”
“Bij de benoeming van ministers wordt gekeken naar opleiding, achtergrond en ervaring. Mensen zonder relevante opleiding of ervaring krijgen geen ministerspost.”
“BVNL wil een verstand-van-zakenkabinet. Bij de benoeming van ministers moet worden gekeken naar opleiding, achtergrond en ervaring en het mag niet meer gebeuren dat mensen zonder relevante kennis en ervaring via de baantjescarrousel toch minister of staatssecretaris worden.”
Fors inkrimpen en reorganiseren van het ambtelijk apparaat
De partij stelt een forse reductie van het aantal ambtenaren voor, met een onmiddellijke aannamestop en beperking van externe inhuur. Dit moet leiden tot een efficiëntere overheid en meer vakmanschap door focus op kerntaken.
“Het overheidsapparaat wordt gesaneerd en 30% van de Rijksambtenaren moet zo spoedig mogelijk afvloeien. Er komt een onmiddellijke aannamestop.”
“Externe inhuur door de overheid wordt zo spoedig mogelijk gestopt.”
“Er komt een aannamestop voor ambtenaren voor minimaal 1 jaar.”
“alle zittende Rijksambtenaren laten afvloeien zodat zij beschikbaar komen voor de echte economie. Externe inhuur bij de overheid wordt drastisch beperkt.”
Verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid van ambtenaren en bestuurders
BVNL wil dat politici, bestuurders en topambtenaren persoonlijk verantwoordelijk worden gehouden voor wanbeleid, inefficiëntie en budgetoverschrijdingen. Dit moet het ambtelijk vakmanschap versterken door prikkels voor zorgvuldigheid en integriteit.
“Politici, bestuurders en topambtenaren worden hoofdelijk aansprakelijk bij structurele budgetoverschrijding of inefficiëntie.”
“Budgetoverschrijding van meer dan 10% zonder parlementaire toestemming leidt automatisch tot: terugbetalingsplicht, ontslag uit de functie, uitsluiting van herbenoemingen en opname in een openbaar register.”
BBB benadrukt het belang van vakmanschap en praktische kennis binnen de overheid en het onderwijs, maar maakt nauwelijks expliciet beleid voor het versterken van ambtelijk vakmanschap. De partij pleit vooral voor minder bureaucratie, meer vertrouwen in professionals, en het waarderen van praktijkervaring bij beloning en uitvoering. Concrete voorstellen richten zich op het verminderen van regels en het centraal stellen van kennis en ervaring van uitvoerende ambtenaren, vooral in sectoren als onderwijs, zorg en toezicht.
Minder bureaucratie, meer vertrouwen in professionals
BBB wil dat ambtenaren en uitvoerende professionals minder tijd kwijt zijn aan administratieve lasten en protocollen, zodat zij zich kunnen richten op hun kerntaken. Dit moet het ambtelijk vakmanschap versterken door ruimte te geven aan kennis, ervaring en gezond verstand in plaats van papieren verplichtingen.
“We zetten in op de kennis en ervaring van onderwijzend personeel, scheppen vertrouwen en waarderen hun vakmanschap. Dit maakt het vak weer aantrekkelijker.”
“Dat de regeldruk en protocollen dwang in bijvoorbeeld de zorg en het onderwijs worden aangepakt, zodat verpleegkundigen en leraren zich weer kunnen bezighouden met verplegen en lesgeven, de reden waarom ze voor hun beroep gekozen hebben.”
“We willen minder tijdverspilling aan papieren verplichtingen, minder angst voor boetes en meer ruimte voor gezond verstand.”
Praktijkervaring en vaardigheden waarderen bij overheidspersoneel
BBB vindt dat vaardigheden en ervaring bij ambtenaren even zwaar moeten wegen als diploma’s, en pleit voor maatschappelijke waardering van praktisch vakmanschap binnen de overheid.
“Vaardigheden en ervaring bij de overheid worden bij beloning even zwaar gewogen als diploma’s.”
Neutrale en uitvoerende rol voor toezichthoudende ambtenaren
BBB benadrukt dat toezichthoudende ambtenaren, zoals bij de NVWA, neutraal moeten zijn en zich moeten beperken tot uitvoering, niet aan beleid maken.
De SP vindt dat ambtelijk vakmanschap centraal moet staan bij de overheid: ambtenaren moeten vakmensen zijn die vertrouwen en ruimte krijgen om hun werk goed te doen, met minder managers en minder afhankelijkheid van consultants. De partij wil investeren in eigen kennis en kunde, uitvoerbare wetgeving, en een transparante, mensgerichte overheid waarin ambtenaren direct contact hebben met burgers en bestuurders.
Minder managers, meer vertrouwen in ambtenaren
De SP wil af van bureaucratie en managementlagen die het ambtelijk vakmanschap belemmeren. Door minder managers en meer vertrouwen in vakmensen krijgen ambtenaren de ruimte om hun werk goed te doen en direct contact te hebben met bestuurders en burgers.
“Daarom stoppen we met het New Public Managementdenken en geven vertrouwen aan vakmensen. Met minder managers en minder controledrang geven we ambtenaren de ruimte om hun werk te doen. Organisaties worden platter gemaakt, waardoor uitvoerende ambtenaren makkelijker in direct contact komen met bestuurders of directeuren.”
Investeren in eigen kennis en kunde, minder consultants
De SP wil dat de overheid zelf over voldoende kennis en specialistische expertise beschikt, zodat ambtenaren hun vakmanschap kunnen inzetten en de afhankelijkheid van dure externe consultants wordt verminderd.
“Overheden investeren in de eigen kennis en kunde van medewerkers waardoor het beleid beter wordt. Ook specialistische kennis moet de overheid gewoon in huis hebben. De afhankelijkheid van allerlei dure consultants en adviseurs stopt en we gaan de Roemernorm handhaven en aanscherpen.”
“Wij willen dat mensen die voor de publieke dienst werken dit in dienst doen van het publiek. Door werknemers in vaste dienst te nemen bij publieke organisaties bouwen deze meer kennis en ervaring op om effectief de problemen van Nederland op te lossen.”
Ambtenaren als vakmensen met praktijkervaring
De SP benadrukt dat ambtenaren vakmensen moeten zijn die tussen de mensen staan, met voldoende training, praktijkervaring en vertrouwen om zelfstandig het goede te doen.
“Ambtenaren moeten vakmensen zijn die tussen de mensen staan. Door meer training, contact met mensen en praktijkervaring bouwen ambtenaren die nieuw zijn in het vak dit vakmanschap op. We vertrouwen daarna op hun kennis en kunde, daarom geven we ze het vertrouwen om het goede te doen.”
Uitvoerbare wetgeving en ruimte voor ambtelijk oordeel
De SP wil dat wetgeving uitvoerbaar is en dat ambtenaren de ruimte krijgen om problemen op te lossen, met een centrale rol voor hun vakmanschap en oordeel.
“We maken wetten en regels die uitgevoerd kunnen worden, zodat overheidsbeleid simpel en soepel wordt. De inhoud en de oplossing komen centraal te staan. Uitvoeringsorganisaties krijgen de mogelijkheid om een ‘rode kaart’ uit te delen bij onuitvoerbaarheid van nieuw beleid.”
“Ambtenaren gaan problemen oplossen. Een advies krijgt binnen een maand navolging, met het ‘pas toe of leg uit’”
De VVD benadrukt het belang van hoogwaardig ambtelijk vakmanschap door te streven naar de beste ambtenaren, meer resultaatgerichtheid en het aantrekken van toptalent binnen de overheid. De partij wil minder middelmaat, meer transparantie over prestaties, en ruimte voor deskundigheid en initiatief, met minder externe inhuur en meer beloning voor expertise.
Resultaatgerichte en transparante ambtenarij
De VVD wil dat ambtenaren excellent presteren, meetbare doelen halen en dat hun prestaties transparant worden gemaakt. Dit moet leiden tot een efficiëntere, klantgerichtere overheid en een cultuur waarin vakmanschap wordt gewaardeerd en middelmaat niet wordt geaccepteerd.
“We nemen geen genoegen met middelmaat. We stellen meetbare doelen op voor klanttevredenheid, het vereenvoudigen van procedures, het tempo waarop beleid wordt gemaakt en op hoe efficiënt gewerkt wordt. Cijfers over klanttevredenheid worden per ministerie openbaargemaakt.”
“We willen dat de overheid minder risicomijdend wordt, als niet alles gelijk goed gaat, blijven we achter ambtenaren staan.”
Toptalent aantrekken en belonen binnen de overheid
De VVD wil de overheid aantrekkelijker maken voor toptalent door speciale talentprogramma’s, betere doorgroeimogelijkheden, en meer ruimte voor het belonen van specifieke expertise. Externe inhuur wordt beperkt ten gunste van het ontwikkelen van intern vakmanschap.
“We trekken getalenteerde ambtenaren aan met toptalentklassen op elk ministerie, naar gelijkenis van ‘het klasje’ op Buitenlandse Zaken.”
“Getalenteerde ambtenaren krijgen de ruimte om bijvoorbeeld een post-master te doen bij topinstellingen. De overheid huurt fors minder consultants in en trekt zelf toptalent aan.”
“We beperken de externe inhuur van zzp’ers door de salarissen in vaste dienst voor bijvoorbeeld top-ict-talent meer competitief te maken.”
Meer resultaatsturing en expertise bij topambtenaren
De VVD wil de top van het ambtelijk apparaat hervormen door meer te sturen op resultaat, het aantrekken van mensen uit het bedrijfsleven en het beter belonen van specifieke expertise, zelfs boven de huidige salarisnormen.
“We hervormen de Algemene Bestuursdienst door meer te sturen op resultaat. We trekken meer mensen aan vanuit het bedrijfsleven en geven ruimte om specifieke expertise beter te belonen, ook boven de huidige WNT-norm.”
JA21 pleit voor een overheid die dienstbaar is aan de burger en het vakmanschap van professionals centraal stelt, met minder administratieve lasten en meer vertrouwen in hun expertise. De partij wil bureaucratie en verantwoordingsdruk terugdringen, zodat ambtenaren, docenten en zorgprofessionals hun vak optimaal kunnen uitoefenen. Concreet stelt JA21 voor om administratieve taken te minimaliseren en het gezag en de professionele ruimte van uitvoerende krachten te herstellen.
Minder administratieve lasten, meer vertrouwen in professionals
JA21 ziet overmatige bureaucratie en verantwoordingsdruk als een belemmering voor ambtelijk vakmanschap. Door administratieve lasten drastisch te verminderen en professionals meer vertrouwen te geven, wil de partij ruimte scheppen voor vakmanschap en effectiviteit in de publieke sector.
“De overheid moet zich niet langer opstellen als een regelfabriek die de levens van mensen tot in detail vormgeeft. De overheid moet de eigen burgers weer gaan vertrouwen, en de publieke sector moet kleiner en dienstbaarder worden.”
“JA21 hanteert het uitgangspunt van vertrouwen in de zorgprofessional; daar bevindt zich immers de echte kennis. Door het mes te zetten in administratieve- en kwaliteitssystemen waarvan niet of nauwelijks is bewezen dat zij de zorg in Nederland verbeteren, kunnen zoveel ‘zorghanden’ worden vrijgemaakt dat de huidige tekorten compleet verdwijnen.”
“De maximale werktijd die door een docent mag worden besteed aan administratieve lasten wordt vastgesteld op 6%. Als er meer tijd nodig is, worden administratieve werkzaamheden geschrapt.”
Professioneel gezag en ruimte voor vakmanschap herstellen
JA21 wil het gezag en de professionele autonomie van uitvoerende ambtenaren, zoals docenten en zorgverleners, herstellen. De partij stelt dat professionals het beste weten wat nodig is in hun vakgebied en dat hun oordeel leidend moet zijn.
“Daar zorgt JA21 voor, en wel door de kwaliteiten van docenten maximaal te benutten en hen het vertrouwen te geven dat zij verdienen. Ten eerste door uit te spreken dat de leraar de professional is die met leerlingen en studenten werkt en goed inzicht heeft in de vaardigheden, cognitieve mogelijkheden, inzet en ontwikkeling van leerlingen.”
“Het gezag van de leraar herstellen en zijn advies leidend laten zijn bij het bevorderen of laten doorstromen van leerlingen.”
NSC wil het ambtelijk vakmanschap versterken door selectie van topambtenaren weer te baseren op inhoudelijke deskundigheid, het aantal externe inhuur te beperken en de ambtelijke dienst te hervormen. Ze pleiten voor meer binding met het beleidsterrein, betere arbeidsvoorwaarden en het borgen van expertise binnen de overheid. De partij ziet het dienen van de publieke zaak als een grote verantwoordelijkheid die vraagt om vakbekwame, integere en goed opgeleide ambtenaren.
Selectie en deskundigheid van topambtenaren
NSC wil het selectieproces van topambtenaren hervormen zodat deze weer wordt gebaseerd op inhoudelijke deskundigheid en affiniteit met het beleidsterrein, in plaats van op algemene bestuurlijke ervaring of baantjescarrousel. Dit moet het vakmanschap en de effectiviteit van de ambtelijke dienst vergroten.
“De selectie van topambtenaren moet voortaan weer plaatsvinden op basis van affiniteit met en (ervarings)deskundigheid op het betreffende beleidsterrein. We verkleinen daarom de Algemene Bestuursdienst (ABD). Het baantjes-hoppen van de ene naar de andere dienst moet worden doorbroken.”
Investeren in ambtelijke professionaliteit en integriteit
NSC benadrukt het belang van goede arbeidsvoorwaarden, opleidingen en loopbaanperspectieven voor ambtenaren om het vakmanschap te behouden en te versterken. Daarnaast willen ze de ambtelijke eed niet vrijblijvend maken, vooral voor topambtenaren, en consequenties verbinden aan het schenden ervan.
“Het dienen van de publieke zaak als ambtenaar is een grote verantwoordelijkheid en moet uitdagend en motiverend zijn; goede arbeidsvoorwaarden, opleidingen en loopbaanperspectieven zijn daarom cruciaal.”
“De ambtenaren-eed mag niet vrijblijvend zijn. Dat geldt extra sterk voor topambtenaren; er moeten ook consequenties zijn wanneer zij de ambtseed schenden. Als uiterste maatregel raken zij hun baan kwijt.”
Minder externe inhuur, meer interne expertise
Om vakmanschap en continuïteit te waarborgen, wil NSC het gebruik van externe inhuur beperken en flexwerkers waar nodig in vaste dienst nemen. Ook moet juridische expertise weer binnen de overheid worden geborgd.
Het PVV-verkiezingsprogramma bevat nauwelijks expliciete voorstellen of reflecties op "ambtelijk vakmanschap". De partij richt zich vooral op het verminderen van bureaucratie, het schrappen van managementlagen en het vergroten van de zeggenschap van uitvoerende professionals, met name in de zorg. Concrete beleidsmaatregelen over het versterken van ambtelijk vakmanschap of het verbeteren van de kwaliteit van het ambtelijk apparaat ontbreken vrijwel volledig.
Schrappen van bureaucratie en managementlagen in de zorg
De PVV ziet bureaucratie en managementlagen als een belemmering voor effectief vakmanschap van zorgverleners. Door deze te schrappen en de zeggenschap bij uitvoerende professionals te leggen, wil de partij het vakmanschap en werkplezier van zorgpersoneel vergroten. Dit wordt gepresenteerd als een manier om de kwaliteit van de uitvoering te verbeteren, maar blijft beperkt tot de zorgsector.
Afschaffen Algemene Bestuursdienst en benoemingen op inhoudelijke kwaliteiten
De PVV wil benoemingen in de (semi-)publieke sector uitsluitend op basis van inhoudelijke kwaliteiten laten plaatsvinden en stelt voor de Algemene Bestuursdienst af te schaffen. Dit raakt aan het thema ambtelijk vakmanschap door te pleiten voor meer inhoudelijke deskundigheid en minder politieke benoemingen in de ambtelijke top.
De Partij voor de Dieren benoemt het belang van vertrouwen en autonomie voor professionals in de publieke sector, maar doet weinig concrete voorstellen specifiek gericht op het versterken van ambtelijk vakmanschap. De partij pleit vooral voor minder administratieve lasten, meer vertrouwen in professionals en het teruggeven van invloed aan medewerkers, met name in de zorg en het onderwijs. Concrete beleidsmaatregelen over ambtelijk vakmanschap blijven echter beperkt en zijn vaak impliciet.
Minder administratieve lasten en meer vertrouwen in professionals
De PvdD wil dat professionals in de publieke sector, zoals zorgverleners en onderwijsmedewerkers, minder tijd kwijt zijn aan administratie en meer ruimte krijgen om hun vak uit te oefenen. Dit moet het vakmanschap en het werkplezier versterken, en de kwaliteit van publieke dienstverlening verhogen.
“Zorgverleners besteden nog steeds te veel tijd aan digitale registratiesystemen, controles en vinklijstjes. Die tijd moet terug naar de patiënt en hun naasten. We geven zorgverleners het vertrouwen en de invloed op hun werk terug.”
“De inspectie kijkt naar de ontwikkeling van leerlingen en gaat uit van vertrouwen in de onderwijsprofessional.”
Meer invloed en autonomie voor professionals
De partij vindt dat professionals meer zeggenschap moeten krijgen over hun werk, zodat hun expertise en vakmanschap beter tot hun recht komen. Dit draagt bij aan betere publieke dienstverlening en meer werkplezier.
“Gemeenten krijgen voldoende middelen om sociaal werk van goede kwaliteit en continuïteit te kunnen garanderen, zonder te hoeven bezuinigen. We verankeren in de wet de minimale eisen voor het begeleidingsaanbod door gemeenten en bouwen op expertise van werkontwikkelbedrijven.”
“We investeren in meer handen in de klas, kleinere klassen, meer expertise op scholen en meer aandacht voor de leerling als individu.”
50PLUS uit stevige kritiek op de groei en inefficiëntie van het ambtenarenapparaat en de bureaucratie binnen de overheid. Hun belangrijkste voorstel is het terugdringen van het aantal Rijksambtenaren en het aanpakken van bureaucratie en overbodige regelgeving, om zo het ambtelijk vakmanschap te herstellen en de overheid effectiever te maken. De partij pleit voor een breed consolidatiepakket en modernisering van het Europese ambtenarenapparaat.
Terugdraaien groei en bureaucratie bij de overheid
50PLUS signaleert dat het ambtelijk apparaat te veel is gegroeid en dat bureaucratie en overbodige regelgeving het bestuurlijk systeem verlammen. Ze willen het aantal ambtenaren terugdringen en de efficiëntie verhogen, zodat ambtelijk vakmanschap weer centraal komt te staan en de overheid beter functioneert.
Moderniseren en verkleinen Europees ambtenarenapparaat
Naast nationale maatregelen wil 50PLUS ook het Europese ambtenarenapparaat moderniseren en verkleinen, om verspilling en inefficiëntie tegen te gaan. Dit moet bijdragen aan beter vakmanschap en een doelmatiger inzet van middelen op Europees niveau.
“De luxe arbeidsvoorwaarden van EU-ambtenaren worden versoberd, het Europese ambtenarenapparaat gemoderniseerd en verkleind.”
D66 erkent dat het ambtelijk vakmanschap bij de overheid is uitgehold door te veel uitbesteding aan consultants en wil dit herstellen door te investeren in meer kennis en uitvoeringskracht binnen de overheid. Hun belangrijkste voorstel is het bouwen aan een open, transparante overheid met meer eigen expertise en minder afhankelijkheid van externe partijen, om zo het vertrouwen van burgers te herstellen.
Minder uitbesteding, meer kennis en uitvoeringskracht bij de overheid
D66 constateert dat de overheid te veel taken heeft uitbesteed, waardoor ambtenaren kennis en probleemoplossend vermogen zijn kwijtgeraakt. Om het ambtelijk vakmanschap te herstellen, wil D66 een sterke, betrouwbare overheid met meer interne kennis, uitvoeringskracht en minder verstikkende regels. Dit moet het vertrouwen van burgers in de overheid vergroten.
“Te veel taken zijn uitbesteed aan consultants. Hierdoor hebben ambtenaren zelf minder kennis, en weet de overheid grote problemen niet op te lossen.”
“We bouwen een overheid die open en transparant is, met meer kennis en uitvoeringskracht, en minder verstikkende regels.”
“We herstellen het vertrouwen van mensen in de overheid, door eerst vertrouwen te geven.”
Het CDA benoemt het belang van vakmanschap in het algemeen, met nadruk op waardering voor vakonderwijs en het versterken van praktische vaardigheden, maar geeft geen concrete of onderscheidende voorstellen specifiek gericht op "ambtelijk vakmanschap" binnen de overheid. Er zijn geen expliciete beleidsmaatregelen of diepgaande visies op het versterken van ambtelijk vakmanschap in de publieke sector terug te vinden in de aangeleverde fragmenten. De partij focust vooral op vakmanschap in het onderwijs en het bedrijfsleven.
Waardering en versterking van vakmanschap in onderwijs en arbeidsmarkt
Het CDA onderstreept het belang van vakmanschap, vooral in het mbo en op de arbeidsmarkt, maar verbindt dit niet expliciet aan ambtelijk vakmanschap binnen de overheid. De partij wil het vakonderwijs versterken en praktische vaardigheden meer waarderen, met het oog op een betere aansluiting op de arbeidsmarkt.
“We geven het vakonderwijs de waardering die het verdient. Nederland heeft grote behoefte aan mbo’ers die als vakman of -vrouw aan het werk gaan.”
“We leggen de focus op kennis en vaardigheden van werkenden in plaats van diploma’s. Dat maakt het gemakkelijker om over te stappen naar een andere sector of beroepsgroep.”
DENK benoemt het belang van een rechtvaardige, menselijke en niet-discriminerende overheid, maar doet geen expliciete voorstellen of concrete beleidsmaatregelen gericht op het versterken van ambtelijk vakmanschap. Het programma richt zich vooral op het voorkomen van institutionele discriminatie, het vereenvoudigen van procedures en het herstellen van vertrouwen in de overheid, zonder direct in te gaan op de professionele ontwikkeling, integriteit of deskundigheid van ambtenaren.
Strengere aanpak van institutionele discriminatie door ambtenaren
DENK wil dat ambtenaren die zich schuldig maken aan discriminatie zwaarder worden bestraft en dat de overheid zichzelf periodiek doorlicht op mogelijke discriminatie. Dit raakt aan het aspect van ambtelijk vakmanschap in de zin van integriteit en professioneel handelen, maar blijft beperkt tot het tegengaan van discriminatie.
“Beroepsmatige discriminatie door ambtenaren moet zwaarder worden bestraft en risicomodellen met afkomstgerelateerde gegevens worden verboden. De overheid licht zichzelf periodiek door op mogelijke discriminatie.”
Eenvoudigere en menselijkere overheidsprocedures
DENK pleit voor het vereenvoudigen van procedures, het centraal stellen van menselijkheid en het verbeteren van de ondersteuning bij herstelprocessen, met name voor slachtoffers van overheidsfalen. Dit raakt aan ambtelijk vakmanschap in de uitvoering, maar blijft algemeen en procedureel.
“Procedures worden simpeler, het personeel wordt uitgebreid en er komt één duidelijk en rechtvaardig schadeproces met vaste bedragen, onafhankelijke beoordeling en menselijke ondersteuning.”
De SGP pleit voor meer vertrouwen en waardering voor professionals in het publieke domein, waaronder ambtenaren, en wil minder detailsturing door de overheid. Ze benadrukken het belang van professioneel vakmanschap en pleiten voor minder regeldruk, meer ruimte voor eigen invulling en een duidelijke status voor ambtelijke beroepen.
Meer vertrouwen en waardering voor professionals
De SGP vindt dat de overheid professionals, waaronder ambtenaren, meer ruimte en vertrouwen moet geven om hun vak uit te oefenen. Dit is volgens de partij essentieel om het ambtelijk vakmanschap te versterken en het lerarentekort en andere personeelsproblemen structureel aan te pakken.
“Meer vertrouwen in professionele leerkrachten, bestuurders en ondersteuning is dus nodig. We zetten een dikke streep onder de status van hun beroep. Dat is ook onmisbaar om het lerarentekort structureel op te lossen.”
Minder detailsturing en regeldruk vanuit de overheid
De SGP wil dat de overheid zich terughoudender opstelt en minder in detail stuurt, zodat ambtenaren en andere professionals hun vakmanschap beter kunnen inzetten. Dit moet leiden tot minder bureaucratie en meer ruimte voor eigen invulling en maatwerk.
“De overheid moet actiever zijn om het stelsel te bewaken en de juiste randvoorwaarden te scheppen, maar minder in detail de inrichting van het onderwijs bepalen. Binnen een duidelijk speelveld is het echt aan de spelers om het spel te spelen.”
Volt wil het ambtelijk vakmanschap versterken door meer ruimte te geven aan interne expertise, veldkennis en roulatie tussen beleid, uitvoering en toezicht binnen de overheid. Ze willen de afhankelijkheid van externe adviseurs verminderen en investeren in de deskundigheid van ambtenaren, zodat de overheid beter en onafhankelijker kan functioneren.
Meer ruimte voor vakmanschap en veldkennis bij ambtenaren
Volt vindt dat ambtenaren meer gestimuleerd moeten worden om brede ervaring op te doen binnen hun beleidsdomein, door te rouleren tussen beleid, uitvoering en toezicht. Uitvoeringservaring moet zwaarder meewegen bij topbenoemingen. Dit moet leiden tot meer deskundigheid en een beter functionerende overheid.
“Volt stelt voor dat het personeelsbeleid van de overheid meer ruimte biedt voor vakmanschap en veldkennis. Ambtenaren moeten gestimuleerd worden om meer te rouleren tussen werk in beleid, uitvoering én toezicht, zodat zij brede kennis opdoen binnen een beleidsdomein. Ook moet uitvoeringservaring zwaarder mee gaan wegen bij topbenoemingen.”
Minder afhankelijkheid van externe adviseurs, meer interne expertise
Volt ziet de huidige afhankelijkheid van externe consultants als een bedreiging voor het ambtelijk vakmanschap. Ze willen dat het principe ‘zelf doen, tenzij’ leidend wordt, en het geld dat hiermee wordt bespaard inzetten voor het opbouwen van interne deskundigheid.
“De overheid leunt te veel op extern advies. Afhankelijkheid van externe inhuur, zoals consultants, ondermijnt de ambtelijke expertise en maakt de overheid kwetsbaar. Volt bepleit dat het principe ‘zelf doen, tenzij’ leidend wordt. Wanneer daarvan wordt afgeweken, moet dat publiekelijk worden verantwoord. Het geld dat we hiermee besparen, zetten we in voor het opbouwen en behouden van interne deskundigheid en expertise.”
GroenLinks-PvdA wil het ambtelijk vakmanschap versterken door de afhankelijkheid van externe consultants te verminderen en kennis binnen de overheid te borgen. Ze pleiten voor het delen van expertise tussen overheden en het beperken van externe inhuur tot maximaal 10%, zodat kerntaken weer door eigen ambtenaren worden uitgevoerd en de overheid minder kwetsbaar wordt.
Minder afhankelijkheid van externe consultants
GroenLinks-PvdA ziet de huidige afhankelijkheid van dure consultants als een bedreiging voor het ambtelijk vakmanschap en de continuïteit van kennis binnen de overheid. Door het beperken van externe inhuur en het stimuleren van kennisdeling tussen overheden willen ze de deskundigheid en zelfstandigheid van het ambtelijk apparaat versterken.
“De overheid is te vaak afhankelijk van dure consultants bij het uitvoeren van kerntaken. Het Rijk gaat zich houden aan het maximum van 10% externe inhuur. We stimuleren het delen van kennis en expertise tussen gemeenten en provincies, zodat ook lokale overheden minder afhankelijk worden van detacheringsbureaus.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma