Verkiezingsprogramma's 2025 overaanpakken criminaliteit
De PVV kiest voor een harde, repressieve aanpak van criminaliteit, met nadruk op strengere straffen, meer politie-inzet en het beperken van rechten voor daders. De partij wil onder meer 10.000 extra agenten, afschaffing van TBS, cumulatieve straffen, en het inzetten van het leger bij ernstige overlast. Ook worden specifieke groepen en misdrijven extra zwaar aangepakt, zoals geweld tegen hulpverleners, drugsverkoop aan minderjarigen en zedenmisdrijven.
Strenger straffen en afschaffen TBS
De PVV wil dat criminelen harder worden gestraft, met het afschaffen van TBS, het invoeren van cumulatieve straffen en het volledig uitzitten van celstraffen. Dit moet volgens de partij leiden tot meer afschrikking en minder recidive.
“Geen onzinnige taakstraffen, geen tbs, maar de bak in. Alleen met snoeiharde straffen krijgen we de geweldplegers eronder. De PVV wil strenger straffen.”
“Levenslange gevangenisstraf weer echt levenslang”
“Cumulatieve straffen: elk misdrijf wordt apart bestraft en straffen worden bij elkaar opgeteld”
“Afschaffen TBS”
“Geen vervroegde vrijlating; celstraffen worden geheel uitgezeten”
Meer politie en zichtbare handhaving
De partij wil fors investeren in politiecapaciteit, met 10.000 extra agenten, vooral in probleemwijken, en het gezag van de politie herstellen. Waar nodig wordt het leger ingezet tegen ernstige overlast.
Hardere aanpak specifieke misdrijven en groepen
De PVV stelt voor om bepaalde misdrijven en groepen extra streng te behandelen, zoals dubbele straffen voor geweld tegen hulpverleners, chemische castratie voor zware kindermisbruikers, en het strafbaar stellen van bepaalde leuzen en organisaties.
“Iedereen die hulpverleners het werken onmogelijk maakt of geweld tegen hen gebruikt, wordt dubbel zo hard gestraft.”
“Zware kindermisbruikers chemisch castreren”
“Extinction Rebellion, Antifa en pro-Hamasgroepen als terreurorganisaties aanmerken en verbieden”
“Leuzen als From the river to the sea strafbaar stellen”
Afschaffen opportuniteitsbeginsel bij zeden- en geweldsmisdrijven
De PVV wil dat het Openbaar Ministerie altijd tot vervolging overgaat bij zeden- en zware geweldsmisdrijven, door het opportuniteitsbeginsel af te schaffen.
Patseraanpak en inbeslagname onverklaarbaar vermogen
De partij wil een harde aanpak van mensen met een uitkering of zonder werk die dure spullen bezitten zonder verklaarbare herkomst, inclusief stopzetten van uitkeringen en inbeslagname.
“De PVV is voorstander van een keiharde “patseraanpak”: wie bijvoorbeeld geen werk heeft en een uitkering ontvangt, maar wél in een nieuwe dikke auto rondrijdt of andere dure spullen heeft waarvan de herkomst niet verklaard kan worden, heeft een probleem. De uitkering wordt stopgezet; de spullen worden ingevorderd en de herkomst ervan onderzocht.”
Legaliseren pepperspray en preventief fouilleren
De PVV wil burgers meer mogelijkheden geven zichzelf te verdedigen door pepperspray te legaliseren en preventief fouilleren gericht toe te passen.
Versoberen gevangenisregime en afschaffen privileges
De partij wil het gevangenisregime versoberen, met meerpersoonscellen, verplichte arbeid en het afschaffen van privileges en beklagrecht voor gedetineerden.
Digitale schandpaal voor daders
De PVV wil daders van gewelds- en zedenmisdrijven publiekelijk maken via een digitale schandpaal.
“Digitale schandpaal voor daders van gewelds- en zedenmisdrijven”
JA21 kiest voor een harde, repressieve aanpak van criminaliteit, met nadruk op strengere straffen, meer politiecapaciteit en het ontmantelen van georganiseerde misdaad. De partij wil minimumstraffen, zwaardere sancties voor zware criminelen, meer blauw op straat, en het afpakken van crimineel vermogen. Preventie en normering spelen een ondergeschikte rol; de focus ligt op directe, zichtbare handhaving en het versterken van de strafrechtketen.
Zwaardere straffen en minimumstraffen voor zware criminelen
JA21 vindt dat zware criminelen een grote belasting vormen voor de samenleving en daarom langdurig uit de maatschappij verwijderd moeten worden. Vergelding en afschrikking staan centraal, met invoering van minimumstraffen en het ‘three strikes and you’re out’-principe.
“JA21 wil zwaardere straffen voor zware criminelen. Wij doen dit omdat zware criminelen een grote belasting vormen voor de samenleving. Zij moeten daarom zo lang mogelijk uit de maatschappij worden verwijderd.”
“De invoering van minimumstraffen voor ernstige gewelds- en zedendelicten en geen terugkeer van veroordeelde gewelds- en zedendelinquenten in hun oude wijk na detentie.”
“De mogelijkheid tot opleggen van levenslang na drie ernstige geweldsmisdrijven: het ‘three strikes and you’re out’-principe.”
“Altijd een onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor plegers van ernstige gewelds- en zedendelicten. Dit geldt ook voor agressie tegen politie, brandweer en hulpverleners.”
Meer politiecapaciteit en zichtbaarheid op straat
JA21 wil fors investeren in politie, meer wijkagenten en meer blauw op straat. De partij wil wijkbureaus heropenen, de politiecapaciteit uitbreiden en waar nodig de Marechaussee en zelfs het leger inzetten om het capaciteitstekort te verlichten.
“Fors meer wijkagenten. De norm moet van één agent per 5.000 inwoners naar éé n per 4.000 inwoners.”
“Meer blauw op straat. Dat betekent: de politiecapaciteit maximaal uitbreiden, maar ook efficiënter gaan werken.”
“Gesloten wijkbureaus heropenen, agenten vaker op straat in plaats van achter het bureau, politiebureaus ook ‘s avonds open.”
“De gevolgen van het capaciteitstekort bij de politie verlichten door de inzet van de Marechaussee en, waar noodzakelijk, andere legeronderdelen op straat.”
Harde aanpak georganiseerde misdaad en ondermijning
JA21 ziet georganiseerde misdaad als een directe bedreiging voor de samenleving en wil deze met harde repressieve en preventieve acties bestrijden. Dit omvat het afpakken van crimineel geld, landelijke uitrol van de ‘patseraanpak’, uitbreiding van cameratoezicht en het juridisch maximaal faciliteren van politie en handhaving.
“De aanpak van georganiseerde misdaad vraagt om goede samenwerking van overheidsinstanties zoals justitie, jeugdzorg en onderwijs. Maar óók om harde repressieve en preventieve acties: van het afpakken van geld en het lang en geïsoleerd opsluiten van de grote vissen, tot aan preventie om te voorkomen dat jonge kinderen worden geronseld.”
“Criminelen kaalplukken en waar mogelijk de opbrengsten investeren in het veiliger maken van hun wijk.”
“Een nationaal aanvalsplan ondermijning waarbij politie, Openbaar Ministerie en FIOD onaangekondigd verdachte ondernemingen binnenstebuiten keren.”
“Uitbreiding van het cameratoezicht, wegnemen van juridische belemmeringen voor het maken, opslaan en uitkijken van camerabeelden en fors investeren in geavanceerde surveillancetechnologie om drugssmokkel tegen te gaan.”
“De ‘patseraanpak’ landelijk uitrollen, doelgerichter preventief fouilleren middels een persoonsgerichte of groepsgerichte aanpak van risicogroepen.”
Investeren in gevangeniscapaciteit en strengere detentieomstandigheden
JA21 wil fors investeren in het gevangeniswezen, met uitbreiding en renovatie van capaciteit, sobere leefomstandigheden, strengere aanpak van contrabande en volledige isolatie van levensgevaarlijke criminelen.
“Fors investeren in het renoveren en uitbreiden van de capaciteit in het gevangeniswezen en TBS, daarbij horen ook investeringen in het waarderen van het personeel bij DJI.”
“De leefomstandigheden in gevangenissen sober houden, met dien verstande dat het welzijn en de veiligheid van het personeel niet in het geding komt.”
“Contrabande in detentie streng bestraffen en investeren in het voorkomen hiervan, onder meer door detectiepoortjes, drones en speurhonden.”
“Het ‘Italiaanse model’ invoeren in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI): volledige isolatie van levensgevaarlijke beroepscriminelen, geen enkel contact met de buitenwereld.”
Juridische ruimte en privacybeperking voor aanpak criminelen
JA21 wil politie en handhaving juridisch maximaal faciliteren, privacy van beroepscriminelen beperken en meer mogelijkheden voor gemeenten om risicobranches te controleren.
“Politie en handhaving juridisch maximaal de ruimte geven om op scholen de veiligheid tegen ondermijnende criminaliteit aan te pakken.”
“Beroepscriminelen privacy ontnemen.”
“Meer mogelijkheden voor gemeenten om risicobranches (zoals belwinkels, geldwisselkantoren en shishalounges) tegen te gaan. Controles van deze risicobranches willen wij intensiveren.”
BVNL wil criminaliteit keihard aanpakken door strengere straffen, hogere pakkans en meer bevoegdheden voor politie en reclassering. De partij legt nadruk op harde maatregelen tegen zware en georganiseerde misdaad, zeden- en geweldsdelicten, cybercrime en overlastgevende jongeren. BVNL kiest voor een repressieve benadering met minimumstraffen, intensieve monitoring en het verhalen van schade op daders.
Zware en georganiseerde criminaliteit streng bestraffen
BVNL vindt dat zware en georganiseerde misdaad snoeihard moet worden aangepakt, met hoge minimumstraffen en een grote pakkans. De partij wil dat de belangen van slachtoffers en samenleving zwaarder wegen dan die van criminelen.
“Georganiseerde misdaad kan rekenen op snoeihard beleid, een grote pakkans en hoge minimumstraffen.”
“Zware criminaliteit harder aanpakken.”
“Hoge minimumstraffen voor gewelds- en zedenmisdrijven en intensieve monitoring van zedendelinquenten.”
“BVNL wil criminaliteit keihard aanpakken. Met name zedenmisdrijven, geweldsmisdrijven en misdrijven tegen kinderen verdienen een keiharde aanpak. Hiertoe voeren we minimumstraffen in en verhogen we de straffen.”
“Mensen die veroordeeld zijn voor een zedenmisdrijf worden levenslang gemonitord, bijvoorbeeld met een elektronische enkelband.”
Streng optreden tegen overlastgevende en criminele jongeren
BVNL wil dat overlastgevende en criminele jongeren en hun ouders verantwoordelijk worden gehouden voor hun gedrag. Schade en kosten van handhaving worden op daders verhaald.
Hardere aanpak van geweld tegen hulpverleners
Geweld en agressie tegen hulpverleners wordt zwaarder bestraft, met een minimum van één jaar onvoorwaardelijke gevangenisstraf. Bij meerdere verblijfstitels wordt de Nederlandse ingetrokken.
“Geweld en agressie tegen hulpverleners wordt strenger bestraft: 1 jaar onvoorwaardelijke gevangenisstraf en zij met meer dan één verblijfstitel verliezen de Nederlandse.”
“Het belagen van hulpverleners wordt bestraft met een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van één jaar en daar waar mogelijk zal de Nederlandse verblijfstitel worden ingetrokken.”
Meer politie op straat en hogere pakkans
BVNL wil meer politie op straat, extra BOA’s en directe ondersteuning door defensie bij capaciteitsproblemen. De politie moet altijd ingrijpen bij overtredingen en overlast.
“Meer politie op straat. Wijkagenten die de buurt goed kennen, hebben hun nut bewezen. Extra Buitengewone Opsporingsambtenaren (BOA’s) vergroten de zichtbaarheid, handhaving en bestrijding van de kleine criminaliteit.”
“De politie grijpt altijd in als mensen de regels overtreden en overlast veroorzaken. Raddraaiers worden opgespoord en aangepakt. Wanneer de politie ingrijpt, kan zij rekenen op onze steun en die van het lokaal gezag. Indien de huidige politiecapaciteit tekortschiet, ondersteunt defensie de politie.”
Aanpak cybercrime en digitale veiligheid
BVNL wil werk maken van het bestrijden van cybercrime, investeren in cybersecurity en internationale samenwerking om digitale dreigingen tegen te gaan.
Cumulatieve straffen en strengere recidive-aanpak
BVNL wil een systeem van cumulatieve straffen invoeren, waarbij eerdere overtredingen zwaarder meetellen. Het TBS-beleid wordt hervormd om recidive structureel te verminderen.
“Invoering van een systeem van cumulatieve straffen. Hierbij tellen eerdere overtredingen proportioneel en cumulatief mee in de strafmaat.”
“Het TBS-beleid wordt hervormd op basis van wetenschappelijke inzichten, met als doel recidive structureel te reduceren. Ook als dat betekent dat de wet- en regelgeving aangepast moet worden.”
Strenge aanpak wapenbezit en illegaal vuurwerk
Wapenbezit bij criminelen en het toegenomen messenbezit onder jongeren wordt keihard aangepakt. Illegaal vuurwerk wordt streng bestreden.
Hosting van kindermisbruik en internationale samenwerking
BVNL wil de hosting van kindermisbruik op Nederlandse servers keihard aanpakken en internationale samenwerking versterken om Nederland geen spil te laten zijn in kindermisbruiknetwerken.
“De hosting van kindermisbruik op Nederlandse servers keihard aanpakken en zorgen dat ons land niet langer een spil is in het wereldwijde kindermisbruiknetwerk.”
De SGP kiest voor een harde, repressieve aanpak van criminaliteit, met nadruk op strengere straffen, meer capaciteit voor politie en justitie, en het bestrijden van ondermijnende criminaliteit zoals drugs- en mensenhandel. De partij wil investeren in opsporing, het afpakken van crimineel vermogen, het tegengaan van recidive, en het versterken van internationale samenwerking waar nodig. Hun visie is dat misdaad niet mag lonen en dat de overheid stevig moet optreden om de samenleving te beschermen.
Strengere straffen en minder taakstraffen
De SGP vindt dat straffen zwaarder moeten, vooral bij herhaling en ernstige delicten, en dat daders hun straf volledig moeten uitzitten. Ze willen het gebruik van taakstraffen beperken, zeker bij geweld tegen hulpverleners en bij recidive, om zo het gezag van de overheid te versterken en herhaling te voorkomen.
“Te vaak krijgen daders voorwaardelijke straffen of taakstraffen. Dit moet strenger, zeker bij herhaling. Strafvorderingsrichtlijnen van het OM moeten beter aansluiten bij de ernst van het delict en de impact op de samenleving.”
“Daders van misdrijven, ook onder de zes jaar gevangenisstraf, krijgen geen automatische voorwaardelijke invrijheidstelling meer.”
“Geweld en intimidatie tegen agenten, boa’s en hulpverleners moet streng en snel bestraft worden. Daders mogen er niet slechts met een taakstraf vanaf komen. Daarom pleit de SGP voor een taakstrafverbod bij geweld tegen hulpverleners.”
Meer capaciteit en middelen voor politie, OM en rechtspraak
De SGP wil structureel meer geld en personeel voor politie, OM en rechtspraak, zodat criminaliteit effectief kan worden aangepakt en zaken niet blijven liggen door capaciteitsgebrek. Dit moet leiden tot snellere doorlooptijden en betere opsporing, vooral bij zedenzaken, georganiseerde misdaad en digitale criminaliteit.
“De SGP wil meer geld en capaciteit om de verwevenheid van onder- en bovenwereld te bestrijden, zoals bij drugshandel en mensenhandel.”
“De strafrechtketen is gebaat bij een conjunctuurongevoelige financiering, zodat politie, OM en Rechtspraak niet te maken krijgen met wisselend beleid en wisselende financiering waardoor het uitvoeren van hun wettelijke taken in gevaar komt.”
“Er moet meer capaciteit komen voor zedenzaken en digitale fraude.”
“De basispolitiezorg moet groeien met minstens 500 fte.”
Hardere aanpak van drugs- en mensenhandel
De SGP wil een einde aan het gedoogbeleid, coffeeshops sluiten, en zowel soft- als harddrugs streng aanpakken. Ook mensenhandel en prostitutie worden harder aangepakt, met strafbaarstelling van zowel uitbaten als bezoek, en meer inzet op opsporing en hulp aan slachtoffers.
“De SGP wil dat het onderscheid tussen soft- en harddrugs verdwijnt. Beide zijn verslavend en schadelijk voor de gezondheid.”
“Coffeeshops gaan dicht. Het wordt... [beleid] om een drugsvrije samenleving te realiseren.”
“Zowel prostitutiebezoek als het uitbaten van prostituees wordt strafbaar.”
“De SGP wil de inzet van gemeenten om op te treden tegen misstanden op het terrein van prostitutie en mensenhandel versterken, zowel online als offline.”
Afpakken van crimineel vermogen en misdaad mag niet lonen
De SGP wil meer werk maken van het opsporen en afpakken van crimineel vermogen, zodat misdaad niet loont. Dit geldt ook voor het aanpakken van uithalers van drugs en het tegengaan van infiltratie in bedrijven en overheden.
“Er moet meer werk worden gemaakt van het opsporen en afpakken van crimineel vermogen. Misdaad mag niet lonen.”
“Uithalers van drugs verdienen meer straf dan enkel een taakstraf of een geldboete. Misdaad mag niet lonen.”
“Infiltratie in bedrijven, organisaties of gemeentebesturen moet streng worden tegengaan.”
Betere samenwerking, gegevensdeling en internationale aanpak
De SGP benadrukt het belang van samenwerking tussen politie, justitie, zorg en internationale partners, vooral bij grensoverschrijdende criminaliteit, radicalisering en mensenhandel. Gegevensdeling mag niet worden belemmerd door privacyregels als de veiligheid in het geding is.
“Informatie van wijkagenten over radicalisering mag niet blijven liggen. Gegevensdeling en samenwerking binnen de politie en met binnenlandse en buitenlandse diensten is cruciaal.”
“De aanpak van mensenhandel mag niet verhinderd worden door te strenge toepassing van de AVG. De SGP wil de uitwerking van de AVG aanpassen zodat meer zaken opgelost kunnen worden.”
“Grensoverschrijdende criminaliteit vraagt internationale samenwerking, zonder afhankelijk te zijn van Brussel. Afspraken met (buur)landen volstaan.”
De VVD kiest voor een harde, repressieve aanpak van criminaliteit, met nadruk op het afpakken van crimineel vermogen, strengere straffen, en het versterken van de strafrechtketen. De partij wil preventie combineren met lik-op-stukbeleid, meer bevoegdheden voor politie en burgemeesters, en landelijke uitrol van succesvolle lokale initiatieven. Jongeren en georganiseerde misdaad krijgen bijzondere aandacht, met maatregelen als heropvoedprogramma’s, uitbreiding van de kroongetuigenregeling en het delen van informatie boven privacy.
Crimineel vermogen direct afpakken, ook zonder veroordeling
De VVD wil voorkomen dat criminelen profiteren van hun misdaad door hun bezittingen sneller en effectiever af te pakken, zelfs als er nog geen veroordeling is. Dit moet het criminele verdienmodel ondermijnen en het signaal afgeven dat misdaad niet loont.
“We maken het mogelijk dat criminele winsten worden afgepakt van verdachten die nog niet strafrechtelijk zijn veroordeeld, bijvoorbeeld omdat een verdachte gevlucht, ziek, overleden of ontoerekeningsvatbaar is. En anders van hun erfgenamen.”
“Door heel het land worden acties georganiseerd waarbij gemeente, politie, douane, FIU en FIOD samenwerken om spullen af te pakken die met crimineel verkregen geld gekocht zijn.”
Landelijke uitrol van de Rotterdamse patseraanpak
De VVD wil succesvolle lokale initiatieven tegen zichtbare criminaliteit, zoals de Rotterdamse patseraanpak, landelijk invoeren. Hiermee worden luxe goederen van criminelen in beslag genomen als zij hun legale inkomsten niet kunnen verklaren.
Strengere en effectievere jeugdaanpak
Om te voorkomen dat jongeren afglijden naar zware criminaliteit, zet de VVD in op preventie, strengere straffen, heropvoedprogramma’s en meer ouderbetrokkenheid. Jongeren die ernstige misdrijven plegen kunnen als volwassenen worden berecht.
“We zetten het programma Preventie met gezag voort met meer aandacht voor verschillende regio’s.”
“We brengen jonge criminelen weer verantwoordelijkheid, discipline en respect bij door deelname aan een heropvoedprogramma van Justitie in samenwerking met gemeenten, politie en defensie-veteranen.”
“De maximale straffen gaan omhoog en rechters krijgen meer ruimte om het volwassenenstrafrecht toe te passen op zestien- en zeventienjarigen die zeer ernstige gewelds- of zedenmisdrijven plegen.”
“Ouders die wel kunnen, maar niet willen bijdragen aan het voorkomen dat jongeren afglijden naar de zware criminaliteit, worden strenger aangepakt en kunnen een bestuurlijke boete krijgen.”
Uitbreiding kroongetuigenregeling en betere bescherming getuigen
De VVD wil de georganiseerde misdaad aanpakken door de kroongetuigenregeling uit te breiden en de bescherming van getuigen en hun familie te verbeteren. Dit moet het makkelijker maken om criminele netwerken te ontmantelen.
“We breiden daarom de kroongetuigenregeling uit. Tegelijk breiden we ook het kader voor de bescherming van getuigen en hun familie uit.”
Informatiedeling boven privacy bij ondermijning en fraude
De VVD vindt dat het veiligheidsbelang zwaarder moet wegen dan de privacy van criminelen. Publieke en private instanties moeten makkelijker informatie kunnen delen om ondermijning en (online) fraude te bestrijden.
Investeren in politie, wijkrechercheurs en strafrechtketen
De VVD wil de pakkans vergroten door te investeren in politie, wijkrechercheurs, jeugdboa’s en de gehele strafrechtketen. Dit moet leiden tot snellere en effectievere opsporing en vervolging van criminelen.
Lik-op-stukbeleid en hogere straffen voor recidivisten
De VVD wil dat lichte strafbare feiten sneller worden afgehandeld en dat recidivisten zwaarder worden gestraft, onder meer door minimumstraffen en het optellen van straffen bij meerdere misdrijven.
“We willen lik-op-stukbeleid: De politie krijgt de mogelijkheid om naast lichte verkeersovertredingen ... ook lichte strafbare feiten zoals lichte winkeldiefstallen zelfstandig af te doen.”
“In lijn met landen om ons heen zoals Duitsland, zijn wij voorstander van minimumstraffen voor recidivisten.”
“We passen deze regel aan zodat de rechter meer ruimte krijgt om bij deze zaken een straf op te leggen die past bij de ernst van de gepleegde delicten.”
De ChristenUnie kiest voor een harde, strafrechtelijke aanpak van georganiseerde criminaliteit, met bijzondere nadruk op drugs, mensenhandel, seksueel misbruik en huiselijk geweld. Ze willen hogere straffen, meer politiecapaciteit, het afpakken van crimineel vermogen, en een einde aan het gedoogbeleid rond softdrugs en prostitutie. Tegelijkertijd zetten ze in op preventie, hulpverlening aan slachtoffers en het doorbreken van geweldspatronen.
Harde strafrechtelijke aanpak van georganiseerde criminaliteit
De ChristenUnie wil zware en georganiseerde criminaliteit krachtig bestrijden door hogere straffen, meer politie- en justitiecapaciteit, en het afpakken van crimineel vermogen. Ze richten zich vooral op drugscriminaliteit, mensenhandel en seksueel misbruik, en willen internationale samenwerking versterken.
“Hogere (maximum)straffen zijn gerechtvaardigd, met name voor zware en georganiseerde drugscriminaliteit. We vergroten de capaciteit bij politie en justitie voor de bestrijding van drugscriminaliteit, ook in internationale samenwerking.”
“Panden, boten, auto’s, sieraden en wat er verder met misdaadgeld is gekocht, wordt afgepakt en geveild.”
“Het direct verantwoordelijk stellen van hostingbedrijven is nodig om dit onrecht een halt toe te roepen.”
“Het aantal veroordelingen van mensenhandelaren en hun klanten ligt te laag... We investeren in meer gespecialiseerde politiemensen, officieren van justitie en rechters...”
“Een harde strafrechtelijke aanpak is noodzakelijk, inclusief laagdrempelige multinationale uitwisseling van gegevens en samenwerking in opsporing en vervolging.”
Einde aan gedoogbeleid softdrugs en prostitutie
De partij wil een volledige stop op het gedogen van softdrugs en prostitutie, met sluiting van coffeeshops, een blowverbod, en een landelijk verbod op prostitutie. Hiermee willen ze de ondermijnende criminaliteit en uitbuiting bij de wortel aanpakken.
“Er komt een einde aan het gedoogbeleid van soft-drugs. Ook het heilloze wiet-experiment wordt per direct stopgezet.”
“Vooruitlopend op het stoppen met gedogen komt er op korte termijn een blowverbod in de openbare ruimte.”
“In een samenleving waarin mensen tot bloei mogen komen, is er geen plaats voor een seksindustrie waarin mensen en hun lichamen koopwaar zijn.”
“Landelijk verbod op prostitutie”
Strenge aanpak huiselijk geweld, seksueel geweld en antisemitisme
De ChristenUnie wil daders van huiselijk geweld, eerwraak, seksueel geweld en antisemitisme streng straffen, en zet in op betere bescherming en hulp voor slachtoffers. Ze willen patronen van geweld doorbreken met begeleiding en therapie.
“Daders van huiselijk geweld en eerwraak worden streng gestraft en met begeleiding en therapie willen we spiralen en patronen van geweld... doorbreken.”
“Het actieplan Bestrijding Antisemitisme wordt doorgezet en waar nodig uitgebreid.”
“Keihard aanpakken (online) kindermisbruik”
Investeren in preventie, hulpverlening en wijkgerichte politie
Naast repressie zet de ChristenUnie in op preventie, bewustwording en hulpverlening, met meer wijkagenten, straatcoaches, en programma’s gericht op gedragsverandering en het voorkomen van criminele carrières.
“We willen voorkomen dat jongeren afglijden in de criminaliteit en verslaving. Bewustwordingscampagnes op scholen, persoonlijke begeleiding, een passend zorgaanbod en steun bij het vinden en behouden van opleiding en werk zijn daarbij van groot belang.”
“Dit kan alleen door de versterking van de nabijheid van de politie in de wijken en buurten. En door aanwezigheid van de politie in het digitale domein.”
“Daarnaast maken we ruimte voor straatcoaches, jongerenwerk en preventieve programma’s die gericht zijn op gedragsverandering en respectvol samenleven.”
FVD wil criminaliteit hard aanpakken door strengere straffen, meer politiecapaciteit, en het invoeren van minimumstraffen voor ernstige misdrijven. Ze pleiten voor het legaliteitsbeginsel, directe uitzetting van criminele vreemdelingen, en het uitbreiden van gevangeniscapaciteit. Hun visie is dat veiligheid een voorwaarde is voor vrijheid en dat criminaliteit altijd consequenties moet hebben.
Strengere straffen en minimumstraffen voor ernstige misdrijven
FVD vindt dat zware misdrijven harder bestraft moeten worden en dat rechters alleen bij hoge uitzondering mogen afwijken van minimumstraffen. Dit moet duidelijk maken dat criminaliteit nooit loont en recidive ontmoedigen.
“Zwaardere straffen voor ernstige gewelds- en zedendelicten en recidivisten eerder vastzetten, zodat misdadigers weten dat criminaliteit écht consequenties heeft.”
“Voor gewelds- en zedendelicten willen we minimumstraffen invoeren, waarvan rechters slechts bij hoge uitzondering kunnen afwijken.”
“We voeren minimumstraffen in voor ernstige gewelds- en zedendelicten, zodat rechters alleen met goede motivatie kunnen afwijken.”
Meer politiecapaciteit en minder bureaucratie
FVD wil meer agenten op straat, hogere salarissen voor opsporingsdiensten, en het heropenen van politiebureaus. Minder bureaucratie moet ervoor zorgen dat agenten zich kunnen richten op opsporing en handhaving.
“We verhogen het salaris van agenten en andere politiemensen, zodat het weer aantrekkelijk wordt om te werken bij de opsporingsdiensten.”
“We heropenen gesloten politiebureaus in wijken en dorpen, zodat burgers laagdrempelig contact kunnen hebben met de politie.”
“De bureaucratie wordt teruggeschroefd zodat agenten weer kunnen focussen op hun eigenlijke werk.”
Overstappen naar het legaliteitsbeginsel
FVD wil dat elk misdrijf in beginsel wordt vervolgd, in plaats van het huidige opportuniteitsbeginsel waarbij het OM zelf kiest. Dit moet het opsporingspercentage verhogen en willekeur tegengaan.
“We vervangen het opportuniteitsbeginsel door het legaliteitsbeginsel, zodat elk misdrijf in beginsel in behandeling wordt genomen en vervolgd.”
“Forum voor Democratie wil dit aanpassen en overstappen naar het Legaliteitsbeginsel, zoals in Duitsland. Daar moet de politie alle misdrijven in beginsel in behandeling nemen en gaat het OM over tot vervolging, tenzij er zwaarwegende redenen zijn om dat niet te doen.”
Directe uitzetting en denaturalisatie van criminele vreemdelingen
FVD wil de nationaliteit intrekken van dubbele paspoorthouders bij ernstige misdrijven en criminele asielzoekers direct uitzetten. Dit moet Nederland veiliger maken en herhaling voorkomen.
“We trekken de nationaliteit in van dubbele paspoorthouders bij ernstige misdrijven en zetten criminele asielzoekers direct uit, zodat Nederland veiliger wordt.”
“We ontnemen dubbele paspoorthouders hun Nederlandse nationaliteit bij gewelds- en zedendelicten, zodat Nederland criminelen kan uitzetten.”
Snellere en hardere aanpak van veelplegers en relschoppers
Veelplegers moeten sneller in een ISD-traject (Inrichting voor Stelselmatige Daders) en relschoppers worden direct gearresteerd. Dit moet de samenleving beschermen tegen herhaald crimineel gedrag en ordeverstoringen.
“We zetten veelplegers al na drie misdrijven in twee jaar in een ISD-traject (nu tien misdrijven in vijf jaar), zodat zij sneller uit de samenleving worden gehaald.”
“We arresteren alle relschoppers bij ongeregeldheden zoals in Scheveningen, zodat de openbare orde direct wordt hersteld.”
Hardere aanpak georganiseerde criminaliteit en cybercrime
FVD wil politie en justitie meer capaciteit en bevoegdheden geven om zware georganiseerde criminaliteit en cybercrime effectiever te bestrijden.
Legaliseert softdrugs om criminaliteit terug te dringen
Door de hele keten van softdrugs te legaliseren, wil FVD het illegale circuit en de daarmee gepaard gaande criminaliteit aanpakken.
“We legaliseren de hele keten van softdrugs — van productie tot verkoop — zodat deze veilig en gecontroleerd kan worden aangeboden en criminaliteit wordt teruggedrongen.”
GroenLinks-PvdA kiest voor een brede, integrale aanpak van criminaliteit, waarbij zowel repressie als preventie centraal staan. Ze willen investeren in meer politie, betere samenwerking tussen opsporingsdiensten, het afpakken van crimineel vermogen, en het legaliseren van softdrugs om de georganiseerde misdaad te ondermijnen. Tegelijkertijd ligt de nadruk op preventie, zoals het voorkomen van jeugdcriminaliteit en investeren in leefbare wijken.
Investeren in politie, opsporing en samenwerking
GroenLinks-PvdA wil de capaciteit van politie, recherche en justitie vergroten en de samenwerking tussen verschillende instanties verbeteren om georganiseerde en ondermijnende criminaliteit effectiever aan te pakken. Ze zien versterking van kennis, capaciteit en samenwerking als essentieel om criminele organisaties en zware misdaad te bestrijden.
“Om criminele organisaties keihard aan te pakken investeren we in kennis, capaciteit en samenwerking bij het OM, de politie en rechters. Ook versterken we de samenwerking en kennisuitwisseling tussen de opsporingsdiensten, gemeenten en woningcorporaties.”
“We investeren in de Nationale Politie. Er komen meer wijkagenten, gespecialiseerde rechercheurs en we stimuleren zij-instromers en vrijwilligers die de politie willen versterken.”
“De opsporing van georganiseerde misdaad krijgt prioriteit.”
Afpakken van crimineel vermogen en aanpak witwaspraktijken
De partij wil crimineel geld sneller opsporen en blokkeren door meer financiële expertise bij de recherche en betere samenwerking met financiële instellingen. Ook wordt ingezet op het bestrijden van wittenboordencriminaliteit en het uitbreiden van de capaciteit van de Financial Intelligence Unit (FIU).
“Om crimineel geld af te pakken, moet het snel teruggevonden en geblokkeerd kunnen worden. Daarvoor is vooral meer financiële expertise bij recherche nodig, en moeten banken en andere financiële instellingen verdachte transacties kunnen blokkeren.”
“Financiële structuren worden daarom beter geregistreerd in een centraal aandeelhoudersregister en de capaciteit van de FIU wordt uitgebreid.”
“We investeren in recherchecapaciteit op cybercrime, witwassen en corruptie.”
Legaliseer softdrugs en breid lijst uit met MDMA
Door softdrugs en MDMA te legaliseren wil GroenLinks-PvdA het verdienmodel van de georganiseerde misdaad ondermijnen, slachtoffers door foute drugs beperken en milieuschade door afvaldumping tegengaan.
“We legaliseren softdrugs en breiden de lijst van softdrugs uit met MDMA. Door legalisering maken we een einde aan het verdienmodel van de georganiseerde misdaad, beperken we slachtoffers door foute drugs, pakken we brandgevaarlijke drugslabs en wietplantages aan en beperken we de milieuschade van afvaldumping.”
Preventie van jeugdcriminaliteit en ronseling
De partij legt sterk de nadruk op het voorkomen dat jongeren in de criminaliteit belanden, door te investeren in jongerenwerk, vroegsignalering en succesvolle preventieprogramma’s.
“We investeren in de preventieve aanpak van jeugdcriminaliteit door jongerenwerk te versterken en professionals beter toe te rusten om ronseling en uitbuiting vroegtijdig te signaleren. Daarbij versterken we de positieve ervaringen met ‘Preventie met gezag’.”
Aanpak online criminaliteit en cybercrime
GroenLinks-PvdA wil online criminaliteit als ‘high impact crime’ behandelen en investeren in meer capaciteit om digitale misdaad, zoals cyberoplichting en online haat, effectief op te sporen en te vervolgen.
“Online criminaliteit moet als ‘high impact crime’ kunnen worden geclassificeerd en behandeld. Zo blijven online misdrijven niet ongestraft.”
“De politie krijgt meer capaciteit om criminaliteit in de digitale wereld aan te pakken.”
Europese en internationale samenwerking tegen drugscriminaliteit
De partij wil dat Nederland een voortrekkersrol speelt in Europa, onder meer door havens beter te beveiligen en stevige verdragen te sluiten met productielanden om drugsproductie en corruptie bij de bron aan te pakken.
“We beveiligen samen met andere EU-landen onze havens en sluiten stevige verdragen met productielanden zoals Colombia en Ecuador om cocaïneproductie en corruptie bij de bron aan te pakken.”
Gebruik van technologie en data voor opsporing
GroenLinks-PvdA wil het aantal verkeerscamera’s fors uitbreiden en de gegevens inzetten tegen georganiseerde misdaad, om grensoverschrijdende criminaliteit en illegaal gedrag effectiever te bestrijden.
“De stijging van het aantal dodelijke verkeersslachtoffers en grensoverschrijdende criminaliteit moet worden gekenterd. Daarom breiden we het aantal permanente verkeerscamera’s (ANPR) fors uit op zowel hoofdwegen als grensovergangen. De gegevens van alle camera’s worden voortaan ingezet tegen de georganiseerde misdaad.”
NSC kiest voor een harde, integrale aanpak van georganiseerde en digitale criminaliteit, met nadruk op het versterken van politie, justitie en internationale samenwerking. Tegelijkertijd pleit de partij voor meer preventie en maatwerk bij veelvoorkomende criminaliteit, zoals elektronische thuisdetentie en persoonsgerichte interventies bij jongeren. Het afpakken van crimineel vermogen en het maatschappelijk herbestemmen ervan is een speerpunt, evenals het doorbreken van criminele verdienmodellen.
Slagkracht politie en justitie vergroten tegen georganiseerde criminaliteit
NSC wil de bestrijding van zware, georganiseerde criminaliteit intensiveren door politie en justitie te versterken, zowel qua capaciteit als middelen. De partij ziet internationale samenwerking en het doorbreken van criminele geldstromen als essentieel om de rechtsstaat te beschermen tegen ondermijning.
“We willen de slagkracht van politie en justitie vergroten zodat zij in staat worden gesteld om de zware georganiseerde criminaliteit grondig aan te pakken, zowel lokaal, nationaal als internationaal. We willen dat de recherche versterkt wordt en dat wordt ingezet op het werven van meer rechercheurs.”
“Het doorbreken van het criminele verdienmodel en het afpakken van crimineel geld moet een speerpunt zijn van het beleid. Er moet beter onderzoek worden gedaan naar de geldstromen en nauwe samenwerking zijn tussen instanties.”
“We zijn voorstander van het maatschappelijk herbestemmen van afgepakt crimineel vermogen. Geld, goederen of vastgoed van criminele activiteiten moet worden afgepakt en de opbrengst moet zichtbaar worden geïnvesteerd in de samenleving – liefst in kwetsbare wijken, die veel te lijden hebben van criminaliteit.”
“Criminelen stoppen niet bij landsgrenzen. Door internationaal te opereren zorgen criminelen ervoor dat opsporing, vervolging en berechting moeilijker worden. Daarom willen we inzetten op slimmere en intensievere, creatieve internationale samenwerking, zoals internationale hit-teams voor snelle onderschepping van transport of arrestaties van criminelen.”
Investeren in digitale opsporing en aanpak cybercrime
De partij erkent de verschuiving van criminaliteit naar de digitale wereld en wil fors investeren in digitale opsporing, het verstoren van criminele infrastructuren en het wegnemen van privacybelemmeringen voor slachtofferwaarschuwing.
“We willen dat er meer wordt geïnvesteerd in de aanpak van digitale criminaliteit en strafbare feiten via internet en e-mail. Politie en justitie moeten ruimere mogelijkheden krijgen om criminaliteit te kunnen aanpakken en de schade daarvan te beperken.”
“Ook moet meer worden ingezet op slachtofferpreventie en moeten de huidige (privacy gerelateerde) belemmeringen voor het vroegtijdig waarschuwen van slachtoffers zo veel mogelijk worden weggenomen.”
“Bij online fraude kan sterker worden ingezet op het verstoren van criminele infrastructuur, zoals het uit de lucht halen van websites. Ook bij cybercrime zijn digitale tegenmaatregelen, zoals hackbacks en uitbreiding van cybercapaciteit, vaak effectiever dan klassieke opsporing.”
Preventie en maatwerk bij veelvoorkomende criminaliteit
NSC pleit voor een andere aanpak van veelvoorkomende criminaliteit, gericht op preventie, gedragsverandering en het voorkomen van recidive. Elektronische thuisdetentie wordt gestimuleerd als alternatief voor korte celstraffen, die volgens de partij averechts werken.
“Een andere aanpak is nodig bij veelvoorkomende criminaliteit. Deze aanpak moet meer gericht zijn op preventie en het voorkomen van herhaling door gerichter te straffen en te werken aan terugkeer in de maatschappij.”
“We stimuleren elektronische thuisdetentie bij lichte, veelvoorkomende criminaliteit. Korte gevangenisstraffen werken namelijk niet, omdat deze het gedrag niet veranderen, maar wel schade aanrichten: verlies van werk, woning en sociale structuur, en meer kans op verkeerde contacten.”
“Bij elektronische thuisdetentie zitten daders gecontroleerd thuis met een enkelband en mogen ze alleen het huis uit voor vooraf bepaalde resocialisatiedoelen, zoals werk of behandeling. Deze strafvorm bestaat al in andere Europese landen, en met succes; het verlaagt het aantal mensen dat opnieuw de fout ingaat met maar liefst 50%, is goedkoper en verlicht het cellentekort.”
Persoonsgerichte en preventieve aanpak jeugdcriminaliteit
De partij wil voorkomen dat jongeren in de criminaliteit belanden door een persoonsgerichte, preventieve aanpak met betrokkenheid van het hele netwerk rondom de jongere. Ervaringsdeskundigen worden ingezet voor preventie en jongeren die al in de criminaliteit zitten, moeten perspectief krijgen op terugkeer.
“Er is een persoonsgerichte, preventieve aanpak nodig met aandacht voor de rol van het hele netwerk rondom de jongere: ouders, scholen, sportverenigingen, politie en bv jongerenwerkers. Het betrekken van ervaringsdeskundigen (zoals ex gedetineerden) moet worden ingezet voor preventie. Jongeren die wel in de criminaliteit zijn beland, moeten we toekomstperspectief bieden om snel weer op het rechte pad te komen.”
Strengere aanpak voortzetting criminaliteit vanuit gevangenis
NSC wil het voortzetten van criminele activiteiten vanuit de gevangenis hard aanpakken, met hoge straffen en vergaande beperkingen voor kopstukken, zonder de grondrechten uit het oog te verliezen.
“Het voortzetten van criminaliteit vanuit de gevangenis is volstrekt onacceptabel en moet leiden tot hoge straffen en het strafrechtelijk aanpakken van de mensen die dit mogelijk maken. Het wordt mogelijk om kopstukken van criminele organisaties in de gevangenis tijdelijk zeer vergaande beperkingen op te leggen bij het contact met de buitenwereld. Uiteraard verliezen we de grondrechten van mensen hierbij niet uit het oog.”
BBB kiest voor een harde, uitvoerbare aanpak van criminaliteit, met nadruk op het bestrijden van georganiseerde (drugs)criminaliteit, strengere straffen en het vergroten van de slagkracht van politie en justitie. De partij wil barrières in wetgeving wegnemen, technologie inzetten (zoals drones), minimumstraffen invoeren en vervroegde vrijlating afschaffen. BBB pleit daarnaast voor antimaffiawetgeving, betere inzet van kroongetuigen en het tegengaan van wapenbezit.
Strengere straffen en afschaffen vervroegde vrijlating
BBB vindt dat straffen weer een afschrikwekkende werking moeten krijgen en wil daarom een einde maken aan vervroegde vrijlating, minimumstraffen invoeren bij ernstige misdrijven en taakstraffen uitsluiten. Dit moet vooral de georganiseerde misdaad en geweld tegen hulpverleners ontmoedigen.
“Straffen moeten weer betekenis krijgen. BBB wil een einde aan vervroegde vrijlating. Bij ernstige misdrijven voeren we minimumstraffen in en sluiten we taakstraffen uit.”
“Voor geweld tegen hulpverleners zoals brandweer, politie en zorgpersoneel is wat ons betreft altijd vervolging en een onvoorwaardelijke gevangenisstraf op zijn plaats.”
Antimaffiawetgeving en afpakken crimineel vermogen
Om georganiseerde criminaliteit te bestrijden, wil BBB naar Italiaans voorbeeld antimaffiawetgeving invoeren en de mogelijkheden uitbreiden om crimineel vermogen van families van criminelen af te pakken.
“Er komt antimaffia wetgeving waarbij we naar Italiaans voorbeeld de mogelijkheden om crimineel vermogen van families van criminelen af te pakken, uitbreiden.”
Verbeteren inzet kroongetuigen
BBB ziet de inzet van kroongetuigen als cruciaal voor het oprollen van gesloten criminele netwerken en wil deze inzet verbeteren en versterken.
“De inzet van kroongetuigen is cruciaal bij het oprollen van gesloten criminele netwerken. We verbeteren en versterken de inzet van kroongetuigen als opsporingsmiddel.”
Intensiveren aanpak op drugsknooppunten en logistieke hubs
De partij wil de aanpak van criminaliteit op logistieke knooppunten, zoals havens en grensregio’s, intensiveren en de samenwerking tussen betrokken partners verbeteren.
“We moeten de aanpak op logistieke knooppunten verder intensiveren en de samenwerking tussen betrokken partners verbeteren.”
“Drugsbendes misbruiken havens en grensregio’s, ronselen jongeren voor crimineel werk en zetten goedwillende burgers onder druk om hun panden af te staan. Dat is onacceptabel en moet krachtig en effectief worden aangepakt.”
Inzet van technologie, zoals drones, voor politie
BBB wil moderne technologie inzetten, waaronder drones in buitengebieden, om de zichtbaarheid en slagkracht van de politie te vergroten.
“In uitgestrekte buitengebieden kan technologie de politie ondersteunen. Daarom willen we meer inzet van drones in het buitengebied mogelijk maken, zodat de zichtbaarheid en slagkracht van de politie, ook op plekken waar afstand een rol speelt, wordt vergroot.”
“Door belemmeringen in wet en regelgeving weg te nemen, de samenwerking tussen diensten te versterken en gebruik te maken van moderne technologie, vergroten we de slagkracht van onze opsporingsdiensten.”
Eenvoudiger wapens controleren en preventief fouilleren
Om wapenincidenten tegen te gaan, wil BBB het eenvoudiger maken voor de politie om op wapens te controleren en de bevoegdheid tot preventief fouilleren uitbreiden.
“Om het aantal (steek en vuurwapen) 'incidenten' tegen te gaan moet het eenvoudiger worden gemaakt voor de politie om op openbare plaatsen op wapens te controleren. De bevoegdheid preventief fouilleren wordt met de nodige juridische waarborgen uitgebreid.”
Efficiëntere gegevensuitwisseling en beperken communicatie gedetineerden
BBB wil barrières in privacywetgeving weghalen voor informatie-uitwisseling bij zware criminaliteit en het gebruik van communicatiemiddelen door gedetineerden beperken om voortgezet crimineel handelen te voorkomen.
“We halen barrières in privacywetgeving weg voor informatie uitwisseling voor die zaken die gerelateerd zijn aan zware criminaliteit en beperken het gebruik van communicatiemiddelen van gedetineerden.”
“Gevangenschap mag nooit een commandocentrum worden. Toch blijken criminelen, ook in zwaar beveiligde inrichtingen, hun netwerk vanuit de cel aan te sturen. BBB wil dit strikt tegengaan door het controleren en beperken van communicatie.”
Het CDA kiest voor een harde en integrale aanpak van georganiseerde en ondermijnende criminaliteit, met nadruk op het versterken van politie, justitie en sociale weerbaarheid. Ze willen crimineel vermogen afpakken, investeren in preventie en bewustwording, en richten zich op het tegengaan van drugscriminaliteit en corruptie. Concrete maatregelen zijn onder meer een Deltaplan tegen georganiseerde misdaad, meer opsporingscapaciteit, strengere straffen en het investeren van afgepakt crimineel geld in getroffen wijken.
Ambitieus Deltaplan tegen georganiseerde criminaliteit
Het CDA wil georganiseerde en ondermijnende criminaliteit substantieel terugdringen via een meerjarig, breed opgezet Deltaplan. Dit omvat meer opsporings- en vervolgingscapaciteit, versterking van sociale weerbaarheid in kwetsbare wijken, aanpak van risicosectoren en bewustwordingscampagnes. De partij ziet georganiseerde misdaad als een ernstige bedreiging voor de samenleving en wil deze met een breed offensief bestrijden.
“We pleiten voor een ambitieus meerjarenprogramma – een zogenaamd ‘Deltaplan’ – om georganiseerde ondermijnende criminaliteit substantieel terug te dringen. Dit plan omvat onder andere een verhoging van opspoor- en vervolgingscapaciteit, de versterking van sociale weerbaarheid in kwetsbare wijken, het aanspreken van risicovolle sectoren (zoals de makelaardij, de advocatuur, het notariaat, vakantieparken, festivalorganisaties, handel in en promotie van cryptovaluta en transportbedrijven), én bewustwordingscampagnes zoals ‘Kijk niet weg’ en ‘Zeg “nee” tegen drugs’.”
Crimineel vermogen afpakken en investeren in getroffen wijken
Het CDA wil crimineel verdiend geld afpakken, ook zonder voorafgaande veroordeling, en dit investeren in de wijken die onder criminaliteit hebben geleden. Hiermee willen ze de negatieve impact van criminaliteit direct compenseren en de sociale weerbaarheid vergroten.
Harde aanpak drugscriminaliteit en liquidaties
Het CDA kiest voor een harde lijn tegen drugscriminaliteit, liquidaties en ondermijning. Ze willen preventie, bewustwording en strengere straffen combineren met het stoppen van het wietexperiment en het invoeren van een wiettaks zolang dit nog loopt.
“We zetten hard in op de bestrijding van zware georganiseerde criminaliteit, waaronder liquidaties, bedreiging, omkoping en sluipende corruptie.”
“Iedereen die harddrugs gebruikt, faciliteert een gewelddadige drugswereld waarin liquidaties, berovingen en bedreigingen niet worden geschuwd. We willen een landelijke campagne in lijn met de Rotterdamse campagne ‘Jouw lijntje, zijn liquidatie’, met extra aandacht voor studenten.”
“We trekken de stekker uit het wietexperiment. We voeren een wiettaks in totdat we van het wietexperiment af zijn.”
Structurele preventie en aanpak jeugdcriminaliteit
Het CDA wil structureel inzetten op preventie, met speciale aandacht voor jongeren die dreigen af te glijden naar criminaliteit. Ze willen bestaande programma’s uitbreiden en inzetten op educatie en bewustwording.
“We zetten het programma ‘Preventie met Gezag’ – dat helpt jongeren die in de criminaliteit dreigen te belanden of al vastzitten – structureel voort en breiden het uit, ook voor kleinere gemeentes rond grote steden.”
“Iedereen die met harddrugs op zak wordt gepakt, krijgt naast een strafrechtelijke sanctie ook een educatieve cursus over de gevaren van drugsgebruik in lijn met alcohol in het verkeer.”
Strengere aanpak corruptie en risicosectoren
Het CDA erkent corruptie als groeiend probleem en wil dit bestrijden met bewustwording, verplichte trainingen, strengere wetgeving en betere bescherming van klokkenluiders. Ook risicosectoren worden extra gecontroleerd.
“Corruptie is een steeds groter probleem. Dit gaan we te lijf door bewustwording en verplichte trainingen onder andere bij gemeentes, heldere anti-corruptiewetten, transparantie in aanbestedingsregels, beschermen van klokkenluiders en effectieve controle en handhaving.”
Meer politie-inzet en zichtbare veiligheid
Het CDA wil de politie-inzet op straat vergroten, meer bewaken en beveiligen, en de wijkagent versterken om de aanpak van ondermijnende criminaliteit en geweld te verbeteren.
De SP ziet criminaliteit vooral als een gevolg van maatschappelijke problemen zoals armoede, falend beleid en sociale ongelijkheid. Hun aanpak richt zich op het wegnemen van de oorzaken via preventie, investeren in politie en justitie, en het financieel aanpakken van witteboordencriminaliteit en criminele vermogens. De nadruk ligt op preventie, sociale investeringen en het eerlijker maken van het strafrecht.
Investeren in preventie en sociale oorzaken
De SP stelt dat criminaliteit vooral ontstaat door armoede, sociale uitsluiting en een falende overheid. Daarom willen ze investeren in preventie, jongerenwerk, geestelijke gezondheidszorg en wijkagenten, zodat problemen worden voorkomen in plaats van alleen bestraft.
“Criminaliteit bestrijden we door de problemen van mensen op te lossen en te voorkomen, niet alleen door mensen te vervolgen. Daarom investeren we in preventie, jongerenwerkers, opbouwwerkers, geestelijke gezondheidszorg en wijkagenten.”
“Daarmee kunnen we de grondoorzaken van criminaliteit, zoals armoede, aanpakken.”
Meer capaciteit en middelen voor politie, justitie en opsporing
De SP wil fors investeren in politie, recherche, het Openbaar Ministerie en de rechtspraak om criminaliteit effectief op te sporen en te vervolgen. Ze pleiten voor meer wijkagenten, betere gevangenissen en een toegankelijke rechtspraak.
“We investeren fors in een politie die dichtbij en betrokken is in de wijk en het dorp.”
“Voor opsporing en vervolging van criminaliteit zorgen we voor een goed gefinancierde en uitgeruste recherchedienst, Openbaar Ministerie, rechtspraak en sociaal advocatuur.”
“We investeren in het OM, de recherche en de rechtspraak. Er komt meer capaciteit bij de politie en het Openbaar Ministerie (OM) om aangiften in behandeling te nemen en onderzoeken af te ronden.”
“Investeren in betere gevangenissen. Het kabinet met de PVV had grote woorden over de aanpak van misdaad, maar heeft er niets van gebakken. Gevangenissen zijn nog steeds overvol en problemen zijn niet opgelost.”
Criminele vermogens en witteboordencriminaliteit financieel aanpakken
De SP wil dat criminaliteit niet loont door criminele winsten en vermogens af te pakken, met speciale aandacht voor witteboordencriminaliteit. Ze willen dat winsten van frauderende bedrijven worden afgepakt en dat er niet meer geschikt wordt met witteboordencriminelen.
“Criminele vermogens afpakken. Criminaliteit mag niet lonen. Er wordt met misdaad in de onderwereld en door witteboordencriminelen tientallen miljarden verdiend, terwijl hun activiteiten schade berokkenen aan mensen en de samenleving. Dit moet gestopt worden en het geld dat hiermee verdiend is, moet worden afgepakt.”
“Witteboordencriminelen gaan we voortaan financieel plukken, er wordt niet meer geschikt. Winsten van frauderende bedrijven worden afgepakt, vergunningen worden zo nodig ingetrokken.”
Inkomensafhankelijke boetes en bestrijding van klassenjustitie
De SP wil boetes afhankelijk maken van inkomen en vermogen, zodat straffen eerlijker uitpakken en niet alleen de armsten raken. Ook willen ze klassenjustitie en institutionele discriminatie in de opsporing en rechtspraak tegengaan.
“Daarom maken we boetes afhankelijk van het inkomen en vermogen dat iemand heeft. Zo voorkomen we dat rijken de wet overtreden zonder daarvan de gevolgen te voelen en voorkomen we dat een parkeerboete mensen met een smalle beurs in de armoede stort.”
“Iedere crimineel moet aangepakt worden. Maar mensen en groepen zonder academische opleiding, een lager inkomen en een migratieachtergrond krijgen te maken met meer inzet van opsporing en zwaardere straffen. Daarom komt er een groot onderzoek naar klassenjustitie en institutionele discriminatie in onze rechtsstaat en opsporing, om zulke verschillen in behandeling tegen te gaan.”
Volt wil criminaliteit vooral aanpakken door internationale samenwerking, het stoppen van illegale geldstromen, het herzien van het drugsbeleid en het versterken van politie en cyberweerbaarheid. De partij kiest voor een integrale, op feiten gebaseerde benadering waarbij mensenrechten en preventie centraal staan. Concrete voorstellen zijn onder meer het uitbreiden van antiwitwasbevoegdheden, investeren in politiecapaciteit en -opleiding, en het legaliseren en reguleren van bepaalde drugs.
Illegale geldstromen en ondermijnende criminaliteit stoppen
Volt richt zich op het aanpakken van georganiseerde misdaad door de geldstromen te stoppen, geïnspireerd op de Italiaanse maffiawetgeving. Ze willen antiwitwasbevoegdheden uitbreiden en betere gegevensdeling tussen instanties om ondermijnende criminaliteit effectief te bestrijden.
“We pakken, naar voorbeeld van de Italiaanse maffiawetgeving, ondermijnende criminaliteit aan in de kern: de geldstromen stoppen. Volt wil wet- en regelgeving waarin antiwitwasbevoegdheden worden uitgebreid, waarin er meer mogelijkheden zijn voor inbeslagname en waarin duidelijke afspraken staan over gegevensdeling tussen instanties die ondermijnende criminaliteit aanpakken.”
Herziening drugsbeleid: legaliseren en reguleren
Volt stelt dat het huidige drugsbeleid niet werkt en wil onderzoeken hoe bepaalde drugs, zoals mdma en lsd, gelegaliseerd en gereguleerd kunnen worden. Dit moet de georganiseerde criminaliteit ondermijnen en de focus verleggen naar gezondheid en veiligheid.
“We herzien het huidige drugsbeleid. Gezondheid en veiligheid van mensen komen centraal te staan. Drugsbeleid moet niet worden gedreven door een moreel (voor)oordeel, maar door feiten en onderzoek. Keer op keer blijkt dat verbieden niet werkt; de vraag verdwijnt daardoor niet. Met legaliseren en reguleren zijn wel goede ervaringen.”
“Volt wil daarom nader onderzoeken of en, zo ja, hoe we bepaalde drugs, zoals mdma (xtc) en lsd, kunnen legaliseren en reguleren.”
Investeren in politiecapaciteit, opleiding en lokale verankering
Volt wil de politie versterken door betere opleidingen, lagere werkdruk en meer focus op kerntaken in lokale gemeenschappen. Burgemeesters moeten meer zeggenschap krijgen over politie-inzet, en de politie moet dichter bij burgers staan, zowel fysiek als online.
“We investeren in weerbaarheid en bewustwording bij mensen, bedrijven en overheden. De politie krijgt betere opleidingen en we verlagen de werkdruk. De politie komt dichter bij burgers te staan, offline én online.”
“De kerntaken van de politie zijn ordehandhaving en het verlenen van hulp. Nu is de politie te gefixeerd op specifieke problemen als georganiseerde misdaad en ondermijning, waardoor er te weinig aandacht is voor de kerntaken. Terwijl juist die kerntaken geworteld zijn in lokale gemeenschappen. Burgemeesters moeten meer zeggenschap krijgen over de politie-inzet, om beter te kunnen reageren op lokale problemen.”
“Wij zetten ons in voor een transitie naar hoger politieonderwijs (NLQF/EQF 6), met een vloeiende overgang om de politieorganisatie en -cultuur op de toekomst voor te bereiden.”
Internationale samenwerking bij bestrijding criminaliteit
Volt ziet grensoverschrijdende criminaliteit als een groot probleem en wil internationale politiesamenwerking versterken, met nadruk op mensenrechten en bescherming van persoonsgegevens. Ze pleiten voor een EU-breed samenwerkingsverdrag en betere informatie-uitwisseling.
“We versterken de internationale politiesamenwerking voor de bestrijding van criminaliteit. Internationale politiesamenwerking moet zich focussen op operationele behoeftes, waarbij mensenrechten en bescherming van persoonsgegevens nooit uit het oog verloren mogen worden.”
“Volt wil een EU-breed samenwerkingsverdrag tussen hulpdiensten. Daarbij wordt ondertussen ingezet op het toevoegen van Duitsland aan het huidige politieverdrag.”
Investeren in cyberweerbaarheid en aanpak digitale criminaliteit
Volt wil investeren in cyberweerbaarheid en digitale veiligheid, onder meer door ethisch hacken te stimuleren, digitale geletterdheid te bevorderen en internationale samenwerking tegen cyberaanvallen te versterken.
“We bouwen aan digitale veiligheid met investeringen in cyberweerbaarheid, ethisch hacken en minder afhankelijkheid van grote techbedrijven.”
“Digitale dreigingen kennen geen grenzen. De EU moet daarom hybride dreigingen gezamenlijk aanpakken.”
BIJ1 ziet criminaliteit vooral als een gevolg van armoede, sociale ongelijkheid en maatschappelijke achterstelling, en verwerpt repressieve maatregelen zoals harder straffen of meer politie-inzet. In plaats daarvan pleit de partij voor het investeren in sociale voorzieningen, het legaliseren en reguleren van drugs, het minimaliseren en uiteindelijk afschaffen van politie en BOA’s, en het bestrijden van institutioneel racisme binnen het rechtssysteem. De kern van hun visie is dat bestaanszekerheid, sociale rechtvaardigheid en preventie de sleutel zijn tot het verminderen van criminaliteit.
Investeren in sociale voorzieningen in plaats van repressie
BIJ1 stelt dat criminaliteit vooral voortkomt uit armoede en sociale achterstelling, en dat sociale investeringen effectiever zijn dan straffen of handhaving. De partij wil middelen verschuiven van politie en repressie naar onderwijs, inkomen en hulpverlening.
“Harder straffen is geen succesvolle aanpak om criminaliteit te verminderen, zeker niet onder zulke maatschappelijke omstandigheden. Dit zien we bijvoorbeeld terug in de recidivecijfers. Daarom zijn sociale investeringen hard nodig om te voorkomen dat mensen (vooral jongeren) zich genoodzaakt voelen de criminaliteit in te gaan.”
“We stoppen met investeren in handhaving, en investeren dat geld in goede collectieve voorzieningen. Iedereen krijgt toegang tot onderwijs, een leefbaar inkomen, en racisme wordt maatschappijbreed aangepakt.”
“We investeren niet langer in staatsgeweld, bestraffing en opsluiting. We investeren in collectieve voorzieningen en bestaanszekerheid: zaken die onze gemeenschappen wél veilig houden.”
Minimaliseren en afschaffen van politie en BOA’s
BIJ1 wil de rol van politie en BOA’s in de samenleving minimaliseren en uiteindelijk laten verdwijnen, omdat zij veiligheid niet als taak van gewapende organen zien. De partij streeft naar een samenleving waarin collectieve voorzieningen en preventie centraal staan.
“De rol van politie en BOA’s in de samenleving wordt geminimaliseerd en zal uiteindelijk verdwijnen.”
“We streven ernaar dat collectieve voorzieningen zo goed geregeld zijn en het voorkomen van geweld zo goed werkt, dat de politie en gevangenissen zoals we die nu kennen niet meer hoeven te bestaan.”
Legaliseren en reguleren van alle drugs
BIJ1 wil alle drugs legaliseren en reguleren, met als doel criminaliteit rondom drugs te verminderen en mensen met drugsproblematiek beter te kunnen helpen.
“Teelt, fabricage, bezit en verkoop van alle drugs wordt gelegaliseerd en gereguleerd. Zo kan veiligheid beter worden gecontroleerd en kunnen mensen met drugsproblematiek eerder worden geholpen.”
Bestrijden van institutioneel racisme en klassenjustitie
De partij ziet institutioneel racisme en klassenjustitie als belangrijke oorzaken van onrecht in het strafrecht en wil deze actief bestrijden, onder andere door gratis rechtsbijstand, inkomensafhankelijke boetes en onderzoek naar racisme binnen justitie.
“Klassenjustitie wordt bestreden. Iedereen heeft recht op goede, gratis en toegankelijke rechtsbijstand van sociale advocaten die eerlijk worden betaald. Boetes worden afgestemd op iemands inkomen en vermogen.”
“Er wordt uitgebreider onderzoek gedaan naar institutioneel racisme binnen het Openbaar Ministerie en het rechterlijke apparaat.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) wil criminaliteit vooral voorkomen door te investeren in kansengelijkheid, preventie en het aanpakken van de oorzaken. Tegelijkertijd pleit de partij voor een landelijke en gerichte aanpak van georganiseerde misdaad, ondermijning en milieucriminaliteit, met meer capaciteit bij politie en justitie. Hun visie legt de nadruk op herstel, preventie en gelijke behandeling, in plaats van louter repressie.
Investeren in preventie en aanpak oorzaken criminaliteit
De PvdD ziet het voorkomen van criminaliteit als prioriteit en wil investeren in kansengelijkheid en het aanpakken van onderliggende oorzaken, zoals armoede en sociale achterstand. Ze pleiten voor meer budget voor lokale overheden om gerichte ondersteuning te bieden aan risicogroepen, en voor een strafrecht gericht op herstel en preventie.
“Het voorkomen van criminaliteit wordt een prioriteit. Er wordt daarom geïnvesteerd in kansengelijkheid en aandacht voor de oorzaken van criminaliteit. Lokale overheden krijgen meer budget voor gerichte ondersteuning aan ouders met kinderen die dreigen af te glijden, bij voorkeur door professionals in wie de jongeren in kwestie zich kunnen herkennen.”
“We hervormen het strafrecht met het oog op herstel en preventie. Korte gevangenisstraffen worden ontmoedigd, omdat ze leiden tot meer recidive.”
Landelijke aanpak georganiseerde misdaad en ondermijning
De partij wil georganiseerde misdaad, ondermijning en milieucriminaliteit krachtig bestrijden door landelijke coördinatie en extra capaciteit bij politie en justitie. Hierbij ligt de nadruk op het opsporen van witwassen, fraude en illegale handel, waaronder ook milieucriminaliteit en dierenhandel vallen.
“We pakken ondermijning – de verwevenheid tussen boven- en onderwereld – landelijk aan. Er komt extra capaciteit bij politie en justitie voor het opsporen van witwassen, fraude en georganiseerde misdaad, waaronder ook milieucriminaliteit en illegale handel in dieren vallen.”
“Gerichte opsporing, krachtige handhaving en hoge straffen voor illegale handelaren moeten deze nietsontziende vorm van criminaliteit terugdringen.”
Strengere handhaving en hogere straffen voor milieu- en dierencriminaliteit
De PvdD wil de handhaving op milieu- en dierencriminaliteit intensiveren, met gespecialiseerde taskforces en strengere straffen voor illegale handelaren. Dit betreft onder andere de illegale handel in wilde dieren en dierenmishandeling.
“Opsporing en handhaving van de illegale handel in wilde dieren wordt geïntensiveerd. Er komt een gespecialiseerde taskforce van voldoende omvang en met voldoende mandaat. Illegale handelaren worden strenger gestraft...”
“De Wet aanpak dierenmishandeling en -verwaarlozing wordt goed gehandhaafd. Wanneer verwaarloosde of mishandelde dieren worden aangetroffen, moeten ze direct weggehaald kunnen worden.”
Uitbreiding en versterking van reclassering en niet-vrijheidsbenemende straffen
De partij wil recidive tegengaan door reclassering te versterken en alternatieven voor gevangenisstraf, zoals taakstraffen en elektronische detentie, uit te breiden. Dit moet bijdragen aan het voorkomen van herhaling van strafbare feiten.
“Niet-vrijheidsbenemende straffen zoals taakstraffen en elektronische detentie worden uitgebreid en beter benut.”
“We versterken de reclassering om mensen na een veroordeling op een passend spoor van onderwijs, werk, huisvesting en zorg te zetten. Deze basisvoorwaarden zijn cruciaal om herhaling van strafbare feiten te voorkomen.”
50PLUS wil criminaliteit stevig aanpakken door meer politie op straat, zwaardere straffen voor geweldplegers (ook digitaal), en betere bescherming van hulpverleners en ambtsdragers. De partij legt extra nadruk op digitale veiligheid en het beschermen van kwetsbare groepen, vooral ouderen, tegen oplichting en identiteitsdiefstal. Concrete voorstellen zijn onder andere een vuurwerkverbod, het beperken van anonieme online accounts, en streng optreden tegen overlastgevers.
Meer politie op straat en zwaardere straffen
50PLUS vindt dat zichtbare aanwezigheid van politie en strengere straffen noodzakelijk zijn om criminaliteit en geweld, zowel fysiek als digitaal, effectief te bestrijden. Dit moet vooral de veiligheid van kwetsbare groepen, zoals ouderen en hulpverleners, vergroten.
“Meer zichtbaar blauw op straat.”
“Zware straffen voor plegers van fysiek, verbaal en ook digitaal geweld en agressie tegen hulpverleners, handhavers en politieke ambtsdragers.”
“Hulpverleners, handhavers en politieke ambtsdragers krijgen niet alleen meer waardering, maar ook meer bescherming.”
Digitale veiligheid en beperking anonieme accounts
De partij ziet digitale criminaliteit als een urgent probleem en wil investeren in digitale veiligheid, onder meer door het beperken van anonieme accounts en het beschermen van ouderen tegen online oplichting en identiteitsdiefstal.
Streng optreden tegen overlast en vuurwerkverbod
50PLUS wil dat de overheid strenger optreedt tegen opzettelijke overlast, bijvoorbeeld bij demonstraties, en pleit voor een algemeen vuurwerkverbod om criminaliteit en onveiligheid te verminderen.
D66 wil criminaliteit aanpakken door het verdienmodel van criminelen te ondermijnen, te investeren in preventie en opsporing, en door slimmer te straffen. Ze leggen nadruk op het reguleren van drugs, het versterken van politie-expertise (vooral op cybercrime en geldstromen), en het sneller laten verlopen van strafprocessen, met oog voor zowel repressie als sociale oorzaken van criminaliteit.
Verdienmodel criminelen ondermijnen via regulering en opsporing
D66 wil het financiële fundament van georganiseerde criminaliteit aanpakken door drugs te reguleren en de capaciteit voor opsporing te vergroten. Ze geloven dat het reguleren van softdrugs en XTC de criminele markt verkleint en politie-inzet vrijmaakt voor zwaardere criminaliteit.
“We pakken criminelen waar het pijn doet. We versterken expertise bij politie en justitie over cybercriminaliteit en criminele geldstromen. Afgepakt crimineel geld vloeit terug naar wijken die het hardst worden geraakt.”
“Georganiseerde drugscriminaliteit pakken we stevig aan. Aan de ene kant bestrijden we drugssmokkel in de havens beter en treden we hard op tegen extreem geweld, zoals explosies en liquidaties. Aan de andere kant reguleren we cannabis volledig. Zo halen we het verdienmodel weg bij criminelen. Er komt meer capaciteit in de opsporing.”
“Door softdrugs en XTC te legaliseren, halen we de handel en productie uit criminele handen en maken we capaciteit voor de opsporing vrij.”
Slimmer straffen en snellere rechtspraak
D66 vindt dat korte celstraffen vaak averechts werken en wil alternatieven zoals taakstraffen en elektronische detentie stimuleren. Daarnaast willen ze de doorlooptijden tussen aangifte en uitspraak drastisch verkorten, zodat slachtoffers sneller duidelijkheid krijgen en daders sneller hun straf.
“D66 kiest voor slimmer straffen. Korte celstraffen – driekwart van de detenties duurt korter dan drie maanden – maken vaak meer kapot dan de straf rechtvaardigt. Daarom bieden we rechters de mogelijkheid om te kiezen voor langere taakstraffen of elektronische detentie.”
“Tussen een aangifte bij de politie en uitspraak door de rechter zit te veel tijd. Daarom verminderen we doorlooptijden drastisch, zodat slachtoffers sneller duidelijkheid krijgen en daders sneller hun straf.”
Preventie en wijkgerichte aanpak
D66 ziet preventie als de beste bescherming tegen criminaliteit, met speciale aandacht voor jongeren die verleid worden door crimineel geld. Ze willen investeren in wijkgerichte aanpakken waarin veiligheid, zorg, werk, onderwijs en wonen samenkomen om zo de voedingsbodem voor criminaliteit te verkleinen.
“Preventie is de beste bescherming. Jongeren moeten kansen zien in plaats van de verleiding van het snelle criminele geld. Daarom investeren we in wijkgerichte aanpakken waarin veiligheid, zorg, werk, onderwijs en wonen samenkomen.”
DENK wil criminaliteit vooral aanpakken door te investeren in preventie, meer wijkagenten en strengere straffen voor specifieke misdrijven zoals kindermisbruik en geweld tegen vrouwen. De partij legt nadruk op het voorkomen van criminaliteit via begeleiding van jongeren, structurele investeringen in veiligheid en het bestrijden van discriminatie binnen de politie. Hun visie is gericht op een rechtvaardige, diverse en zichtbare politie, met prioriteit voor kwetsbare wijken en een harde aanpak van ernstige delicten.
Investeren in preventie en wijkagenten
DENK gelooft dat criminaliteit het beste kan worden voorkomen door de overheid terug te brengen in de wijken, te investeren in wijkagenten en jongeren kansen te bieden. Preventie krijgt structureel meer budget, met extra aandacht voor kwetsbare wijken.
“Wij willen investeren in meer wijkagenten. In elke wijk komt een vaste wijkagent: herkenbaar, aanspreekbaar en dichtbij. We investeren in extra capaciteit bij de politie, met prioriteit voor kwetsbare wijken.”
“Wij willen voor het vergroten van de veiligheid inzetten op meer investeringen in het voorkomen van criminaliteit. Door begeleiding en kansen willen wij onze jongeren op het rechte pad houden. We investeren in onderwijs en jongerenwerk. Preventie krijgt structureel meer budget in het veiligheidsbeleid.”
“Wij geloven hierbij in een aanpak waarbij de overheid terugkeert in de wijken en mensen kansen biedt. Wij willen daarom investeren in meer wijkagenten en in het voorkomen van criminaliteit.”
Zwaardere straffen en handhaving bij ernstige delicten
Voor ernstige vormen van criminaliteit zoals kindermisbruik en geweld tegen vrouwen pleit DENK voor zwaardere straffen, levenslange beroepsverboden en meer opsporingscapaciteit. Dit wordt gecombineerd met investeringen in handhaving en bewustwordingscampagnes.
“Er komen zwaardere straffen voor pedoseksuelen en er wordt meer geïnvesteerd in opsporingscapaciteit. Het bezitten, verspreiden of verhandelen van kinderporno wordt zwaarder bestraft. Zededelinquenten krijgen altijd een levenslang beroepsverbod voor sectoren waar contact met kinderen is.”
“Wij willen zero tolerance van geweld tegen vrouwen en femicide. Er komen veel zwaardere straffen en er wordt geïnvesteerd in handhaving.”
Nationaal Programma tegen rechts-extremisme
DENK wil een specifieke aanpak van rechts-extremisme via een nationaal programma gericht op preventie, handhaving en deradicalisering.
“Er moet een Nationaal Programma Aanpak Rechts-extremisme komen, gericht op preventie, handhaving en deradicalisering.”