Verkiezingsprogramma's 2025 over0 lijn ambetnaren
BVNL wil het aantal ambtenaren fors verminderen en de overheid structureel verkleinen, met als doel een kleinere, efficiëntere en dienstbare overheid. Ze pleiten voor het laten afvloeien van rijksambtenaren, een aannamestop, jaarlijkse kostenreducties en het schrappen van overbodige regels en taken. Alleen essentiële publieke functies zoals politie, defensie, zorg en onderwijs blijven buiten schot, terwijl bureaucratie en inefficiëntie hard worden aangepakt.
Fors verminderen van het aantal ambtenaren
BVNL ziet de huidige omvang van het ambtenarenapparaat als te groot en inefficiënt. Ze willen het aantal ambtenaren drastisch terugbrengen door het laten afvloeien van rijksambtenaren, een aannamestop en het beperken van externe inhuur. Dit moet leiden tot een kleinere overheid en lagere uitgaven.
“BVNL stelt zich ten doel om binnen twee regeerperiodes de rijksoverheidsuitgaven met ten minste 35% te verminderen, primair door het schrappen van subsidies, adviesorganen, overheidsreclame, klimaatbeleid, internationale hulp en niet-kerntaken.”
“alle zittende Rijksambtenaren laten afvloeien zodat zij beschikbaar komen voor de echte economie. Externe inhuur bij de overheid wordt drastisch beperkt.”
“Er komt een aannamestop voor ambtenaren voor minimaal 1 jaar.”
“Iedere overheidsdienst wordt jaarlijks verplicht tot 5% kostenreductie, zonder automatische groei van ambtelijke staf of budgetten.”
Schrappen van overbodige regels, bureaucratie en niet-kerntaken
BVNL wil de overheid beperken tot kerntaken en pleit voor het schrappen van zinloze regels, adviesraden en planbureaus. Ambtenaren die niet dienstbaar zijn aan de burger of de democratie weigeren te dienen, worden ontslagen.
“De overheid moet en kan een stuk kleiner worden. Ambtenaren dienen de democratie. Zij die dit weigeren zullen worden ontslagen.”
“Zinloze, overbodige regels of regels die niet worden gehandhaafd moeten worden geschrapt, waaronder begrepen het administreren van de CO2-uitstoot van werknemers voor het woon- werkverkeer.”
“De talloze politiek gemotiveerde adviesraden en planbureaus schaffen we af”
“Het instituut Nationaal Coördinator tegen Racisme en Discriminatie schrappen we.”
Uitzondering voor essentiële publieke functies
BVNL maakt expliciet onderscheid voor essentiële publieke functies zoals politie, defensie, zorg en onderwijs. Deze ambtenaren worden niet geraakt door de bezuinigingen en krijgen zelfs een loonsverhoging.
“Essentiële ambtenaren zoals militairen, politieagenten, docenten en zorgmedewerkers moeten structureel substantieel meer gaan verdienen. Dat kunnen we doen door een eenmalige extra loonsverhoging van 10%, voor mensen die zich in de lagere loonschalen bevinden.”
Gelijke ontslagbescherming en afschaffen baantjescarrousel
BVNL wil dat ambtenaren dezelfde ontslagbescherming krijgen als gewone werknemers en de baantjescarrousel voor topambtenaren stoppen.
FVD wil het aantal ambtenaren in de '0-lijn' (de directe dienstverlening aan burgers, zoals politie, zorg, onderwijs) behouden of versterken, terwijl ze juist willen snijden in bureaucratie en managementlagen. De partij pleit voor minder regels en administratie, zodat uitvoerende professionals meer ruimte krijgen voor hun kerntaken en direct contact met burgers.
Bureaucratie en managementlagen drastisch verminderen
FVD ziet bureaucratie en management als een belemmering voor de effectiviteit van 0-lijn ambtenaren. Door het terugdringen van regels en administratieve lasten moeten uitvoerende professionals meer tijd en autonomie krijgen voor hun primaire taken.
“Vergroting van de politiecapaciteit en inperking van de verstikkende bureaucratie.”
“We snijden bureaucratie weg, zodat zorgverleners met passie hun werk ongestoord kunnen doen...”
“Forum voor Democratie wil dat zorgprofessionals weer de ruimte krijgen om naar eigen inzicht behandelingen voor te stellen, zonder dat verzekeraars of managers hen tegenhouden.”
“Ook willen wij radicaal snoeien in de duizenden zorgindicatoren die ziekenhuizen gijzelen in papierwerk, zodat de tijd en energie weer ten goede komen aan de patiënt in plaats van aan administratie.”
0-lijn ambtenaren behouden of versterken
FVD wil de capaciteit van uitvoerende ambtenaren zoals politie, zorgverleners en leraren behouden of zelfs uitbreiden, in tegenstelling tot bezuinigingen op deze groepen. De nadruk ligt op het ondersteunen van deze professionals in hun directe dienstverlening aan burgers.
“Vergroting van de politiecapaciteit...”
“We investeren in ouderenzorg, bestrijden eenzaamheid en behouden verzorgingshuizen...”
“We stimuleren kleinschalige medische zorg met maatschappen in plaats van loondienst en heropenen regionale ziekenhuizen, zodat zorg dichtbij de patiënt blijft.”
Minder regels en meer autonomie voor uitvoerende professionals
FVD wil dat 0-lijn ambtenaren zoals artsen, leraren en agenten meer professionele ruimte krijgen en minder worden gehinderd door opgelegde regels en indicatoren.
“Artsen worden in hun werk beperkt door opgelegde regels en statische indicatoren, terwijl patiënten juist behoefte hebben aan persoonlijke zorg en vrije artsenkeuze. Forum voor Democratie wil dat zorgprofessionals weer de ruimte krijgen om naar eigen inzicht behandelingen voor te stellen...”
De ChristenUnie pleit voor minder bureaucratie en meer vertrouwen in de uitvoering van beleid, met name door het verminderen van regels en administratieve lasten voor burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties. Zij willen de complexiteit van de overheid aanpakken door jaarlijks te vereenvoudigen en de focus te leggen op menselijke maat en eenvoud in de uitvoering, wat direct raakt aan de rol van de "0 lijn ambtenaren" als eerste aanspreekpunt en uitvoerders van beleid.
Minder regels en meer vertrouwen in uitvoering
De ChristenUnie vindt dat de overheid te complex is geworden, waardoor burgers en organisaties te veel te maken hebben met regels, formulieren en verantwoording. Zij willen deze bureaucratie verminderen, zodat uitvoerende ambtenaren (de "0 lijn") zich kunnen richten op hun kerntaken en burgers beter kunnen helpen. Dit moet leiden tot meer vertrouwen in plaats van wantrouwen in de uitvoering.
“De overheid gaat haar eigen complexiteit te lijf door elk jaar opnieuw vereenvoudigingen door te voeren. Minder regels, meer zekerheid.”
“Er zijn meerdere oorzaken dat Nederland op slot zit. Eén daarvan is dat veel zaken in ons land veel te complex zijn gemaakt... De keerzijde daarvan is dat bedrijven, maatschappelijke organisaties en burgers te maken hebben met een grote last aan regels, formulieren en andere vormen van verantwoording.”
Eenvoudigere en menselijkere dienstverlening
De partij wil dat de uitvoering van beleid menselijker en eenvoudiger wordt, zodat ambtenaren op de werkvloer (de "0 lijn") meer ruimte krijgen om maatwerk te leveren en minder tijd kwijt zijn aan administratieve verplichtingen. Dit moet de dienstverlening aan burgers verbeteren.
“De hervormingsagenda, die samen met het veld is opgesteld en breed gesteund wordt, is leidend voor het verbeteren van de jeugdzorg. Dit betekent sterke lokale teams, die de ruimte krijgen om te doen wat nodig is.”
“Naar een sociale zekerheid gebaseerd op een realistisch mensbeeld, waarin niet wantrouwen, maar vertrouwen centraal staat.”
Minder bureaucratie voor mantelzorgers en zorgverleners
De ChristenUnie wil de bureaucratie voor mantelzorgers en zorgverleners verminderen, zodat zij zich kunnen richten op hun zorgtaken in plaats van op administratieve lasten. Dit raakt direct aan de uitvoerende laag van ambtenaren die deze regels handhaven en uitvoeren.
“Mantelzorgers krijgen meer vertrouwen en minder controle, door de bureaucratie van een mantelzorgverklaring te schrappen.”
“De indicatiestelling voor verpleeghuiszorg wordt vereenvoudigd, met financiering op basis van populatie of beschikbaarheid. Dit voorkomt enorm veel bureaucratie.”
JA21 wil het aantal ambtenaren terugdringen en de overheid afslanken, met een duidelijke focus op kerntaken en minder bureaucratie. Ze stellen een Minister voor Overheidsefficiëntie en Autonomie voor, die verantwoordelijk wordt voor het verminderen van regeldruk en het beperken van de groei van het ambtenarenapparaat. Het doel is een kleinere, efficiëntere overheid die zich richt op essentiële taken en minder geld uitgeeft aan ambtenarij.
Overheid afslanken en groei ambtenaren stoppen
JA21 ziet de groei van het aantal ambtenaren als een probleem dat leidt tot hogere lasten, meer regeldruk en minder ruimte voor ondernemers. Ze willen de overheid afslanken en het aantal ambtenaren beperken door een minister aan te stellen die zich specifiek richt op efficiëntie en het terugdringen van regeldruk.
“Het aantal ambtenaren blijft maar groeien. Werkenden en ondernemers voelen de rekening: hogere belastingen, meer regeldruk en minder ruimte om te investeren en te groeien.”
“Een Minister voor Overheidsefficiëntie en Autonomie die de inspraak van Nederlanders bewaakt en de overheid afslankt.”
“Minder regeldruk door een minister voor Overheidsefficiëntie en Autonomie aan te stellen die met een harde reductiedoelstelling een einde maakt aan de toenemende regeldruk en met de stofkam door bestaande wet- en regelgeving gaat.”
Alleen nieuwe regels als oude worden geschrapt
Om bureaucratie en het aantal ambtenaren te beperken, wil JA21 dat nieuwe regelgeving alleen wordt ingevoerd als bestaande, overbodige regels worden afgeschaft. Dit moet voorkomen dat de overheid verder uitdijt en het ambtenarenapparaat blijft groeien.
“Nieuwe regels introduceren we alleen als we oude overbodige regels schrappen.”
50PLUS uit stevige kritiek op de groei van het aantal rijksambtenaren en de toenemende bureaucratie binnen de overheid. De partij pleit voor een breed consolidatiepakket om de overheidsuitgaven te beperken en het ambtenarenapparaat efficiënter en kleiner te maken, zodat middelen effectiever worden ingezet en de arbeidsmarkt wordt ontlast.
Pleidooi voor minder rijksambtenaren en minder bureaucratie
50PLUS signaleert dat de overheid niet in staat is gebleken om technologische vooruitgang om te zetten in meer efficiëntie, wat heeft geleid tot een forse toename van het aantal rijksambtenaren en een vastlopend bestuurlijk systeem. De partij wil het aantal ambtenaren terugdringen en pleit voor een brede herziening van de overheidsuitgaven, met als doel bureaucratie en overbodige regelgeving te verminderen.
“Sinds 2018 zijn er maar liefst 44.000 Rijksambtenaren bijgekomen, terwijl de arbeidsmarkt deze krachten op andere plekken heel hard nodig heeft.”
“Ons bestuurlijk systeem dreigt op meerdere fronten volledig vast te lopen in bureaucratie, overbodige regelgeving en complexiteit.”
“Wij pleiten daarom voor een breed consolidatiepakket voor de Rijksbegroting, waarbij alle overheidsuitgaven van...”
De VVD wil het aantal ambtenaren fors verminderen en de overheid efficiënter maken, onder het motto "een kleinere overheid". Ze stellen concrete besparingsdoelen per ministerie, voeren verspillingsaudits uit en willen dat het Ministerie van Binnenlandse Zaken doorzettingsmacht krijgt om deze operatie te leiden. De kern van hun visie is dat minder ambtenaren en minder regels leiden tot een slagvaardigere overheid die beter levert voor burgers.
Fors minder ambtenaren door operatie effectieve overheid
De VVD ziet het huidige aantal ambtenaren als te hoog en wil dit fors terugbrengen via een gerichte operatie. Ze willen dat het Ministerie van Binnenlandse Zaken doorzettingsmacht krijgt om ministeries en uitvoeringsorganisaties efficiënter in te richten, met als doel minder ambtenaren en minder bureaucratie. Dit moet leiden tot een overheid die sneller en beter levert, en minder geld verspilt aan onnodige taken.
“Met de operatie effectieve overheid zorgen we ervoor dat er flink minder ambtenaren nodig zijn.”
“Om te zorgen dat bij elk ministerie en bij elke uitvoeringsorganisatie de lat hoog wordt gelegd, willen we dat het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties doorzettingsmacht krijgt om de operatie effectieve overheid uit te voeren, om organisaties efficiënter in te richten en om samenwerking tussen organisaties vlot te trekken.”
Concrete besparingsdoelen en verspillingsaudits per ministerie
De VVD wil per ministerie concrete besparingsdoelen stellen en regelmatig verspillingsaudits uitvoeren om te toetsen of werk met minder mensen kan en uitgaven echt nodig zijn. Dit moet leiden tot een structurele verlaging van het aantal ambtenaren en een efficiëntere besteding van belastinggeld.
“Er komt een extra bezuinigingsronde op het overheidsapparaat met concrete besparingsdoelen per ministerie, zodat de norm van maximaal een vierde overhead gehaald wordt. Ministeries gaan regelmatig verspillingsaudits doen, dit kan ook op verzoek van de Tweede Kamer. Deze audits kijken of hetzelfde werk door minder mensen gedaan kan worden, of uitgaven wel echt nodig zijn en of projecten niet afgebouwd kunnen worden.”
D66 erkent het belang van laagdrempelige, toegankelijke ondersteuning voor burgers en wil de rol van 0-lijn ambtenaren (zoals buurtondersteuners en centrale zorgcoördinatoren) versterken. Ze pleiten voor centrale loketten en buurtondersteuners die mensen helpen hun weg te vinden in het zorg- en ondersteuningsaanbod, om zo te voorkomen dat mensen tussen wal en schip vallen en de druk op zorgprofessionals te verlagen. D66 ziet deze functies als essentieel om problemen vroeg te signaleren en passende hulp te bieden.
Buurtondersteuners als brug tussen zorg en samenleving
D66 wil buurtondersteuners inzetten als laagdrempelige, proactieve schakel tussen burgers en formele zorg. Zij signaleren problemen vroeg, bieden een luisterend oor en zorgen dat niemand tussen wal en schip valt. Dit verlaagt de druk op zorgprofessionals en zorgt voor meer maatwerk in de wijk.
“Buurtondersteuners zijn de stille kracht in onze wijken. Ze slaan de brug tussen de zorg en het dagelijks leven van mensen. Ze kunnen problemen vroeg signaleren, bieden een luisterend oor en zorgen dat niemand tussen wal en schip valt. Ze kennen de wijk en houden rekening met culturele, persoonlijke en maatschappelijke verschillen.”
Centrale zorgcoördinator of lokaal loket voor toegankelijke ondersteuning
D66 wil dat er een centrale zorgcoördinator of lokaal loket komt waar mensen terecht kunnen met al hun vragen over zorg en ondersteuning. Dit moet voorkomen dat mensen verdwalen in het systeem en zorgt voor betere toegang tot bestaande voorzieningen.
“Een centrale zorgcoördinator of een lokaal loket helpt mensen de weg te vinden naar de voorzieningen die er al zijn. Denk aan een leefstijlcoach, een diëtist, laagdrempelige psychische hulp, een welzijnsorganisatie of een fysiotherapeut. Maar ook aan schuldhulpverlening, of contact met de gemeente of woningbouwcorporatie. En mensen met een levenslange en levensbrede beperking kunnen hier terecht voor al hun vragen over zorg en ondersteuning.”
NSC wil het aantal rijksambtenaren verminderen, met name in de beleids- en staflagen, en expliciet níet bij de uitvoerende (0-lijn) ambtenaren. Ze willen de uitvoerende organisaties ontzien bij bezuinigingen en juist de administratieve lasten voor deze groep verlagen, zodat zij zich kunnen richten op hun kerntaken.
Verminderen van rijksambtenaren, uitvoerende organisaties ontzien
NSC stelt dat het aantal rijksambtenaren te veel is gegroeid, vooral buiten de uitvoering, en wil het aantal terugbrengen zonder de 0-lijn (uitvoerende ambtenaren) te raken. De focus ligt op het verminderen van beleids- en stafambtenaren en het verlagen van administratieve lasten, zodat uitvoerende ambtenaren zich op hun kerntaken kunnen richten.
“We streven naar een vermindering van het aantal rijksambtenaren. Tussen 2018 en 2024 is hun aantal met ruim 40.000 ambtenaren (fte) toegenomen, terwijl steeds minder van hen betrokken zijn bij de kernwerkzaamheden van de overheid. We ontzien hierbij expliciet de uitvoerende organisaties.”
“gaat verder omlaag. Hierbij worden uitvoerende organisaties en inspecties zoveel mogelijk ontzien. De taakstelling voor departementen wordt zoveel mogelijk gekoppeld aan het terugdringen van regels en administratieve lasten.”
BBB wil in 2028 een nullijn instellen voor rijksambtenaren, wat betekent dat er dat jaar geen loonstijgingen plaatsvinden. Dit voorstel is onderdeel van hun streven naar een sobere en doelmatige overheid en moet bijdragen aan het op orde brengen van de overheidsfinanciën. De partij ziet dit als een noodzakelijke bijdrage van het Rijk zelf aan financiële degelijkheid.
Nullijn voor rijksambtenaren in 2028
BBB stelt voor om in 2028 geen loonstijgingen toe te kennen aan rijksambtenaren, inclusief ambtsdragers. Dit is bedoeld als een bezuinigingsmaatregel om de overheidsfinanciën te versterken en de overheid efficiënter te maken. De partij vindt dat ook het Rijk zelf een bijdrage moet leveren in tijden van financiële krapte.
“In 2028 stellen we een nullijn in voor rijksambtenaren, inclusief ambtsdragers. Dat betekent dat er dat jaar geen loonstijgingen worden doorgevoerd. In een tijd waarin we scherpe keuzes maken om de overheidsfinanciën op orde te brengen, hoort ook een bijdrage van het Rijk zelf. Deze onderstreept onze inzet voor financiële degelijkheid en een efficiënte overheid.”
De PVV wil het aantal rijksambtenaren fors verminderen en het ambtenarenapparaat inkrimpen, omdat zij het huidige aantal als te groot en inefficiënt beschouwen. Volgens de partij is het ambtenarenbestand onnodig gegroeid en kan de overheid met veel minder personeel toe. Dit moet bijdragen aan het beperken van overheidsuitgaven en het efficiënter maken van de overheid.
Fors verminderen aantal rijksambtenaren
De PVV stelt dat het aantal rijksambtenaren de afgelopen jaren te sterk is toegenomen en wil hier fors op bezuinigen. Zij zien het uitdijende ambtenarenapparaat als een bron van onnodige kosten en inefficiëntie, en willen het aantal ambtenaren terugbrengen naar een lager niveau om de overheidsuitgaven te beperken.
“Verder zetten we het mes in het uitdijende ambtenarenapparaat. Het aantal rijksambtenaren is van 100.000 fte (in 2012) doorgegroeid naar 150.000. Dat kan met zoveel minder.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma